Βρυσάκι. Η συνοικία στην Αθήνα κοντά στην Ακρόπολη που κατεδαφίστηκε για να αποκαλυφθεί η Αγορά. Δείτε πώς είναι σήμερα (βίντεο)

Στο σημείο όπου σήμερα υπάρχει ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Αγοράς της Αθήνας παλαιότερα υπήρχε η συνοικία Βρυσάκι. Το 1931, τα κτίρια κατεδαφίστηκαν, καθώς η αρχαιολογική ανασκαφή έπρεπε να αποκαλύψει την αρχαία αγορά πάνω στην οποία είχε χτιστεί η γειτονιά.

Στη φτωχική συνοικία υπήρχαν καφενεία, σπίτια και ταβέρνες, ενώ εκεί λειτουργούσε και το Πρωτοδικείο Αθηνών. Έμεναν κυρίως εργάτες και πρόσφυγες. Το Βρυσάκι αποτελούνταν από τις γειτονιές των Αγίων Αποστόλων, της Βλασσαρούς και του Αγίου Φιλίππου.

Υπάρχουν δυο πιθανές εκδοχές για το πώς προέκυψε το όνομα της συνοικίας. Σύμφωνα με την πρώτη, προήλθε από τον Ευρυσάκη, τον γιο του Βασιλιά Αίαντα Τελαμώνιου, ο οποίος έθεσε το βασίλειο της Σαλαμίνας στην δικαιοδοσία της Αθήνας.

Σύμφωνα με μια δεύτερη εκδοχή, υπήρχε μια κεντρική βρύση που υδροδοτούσε τους κατοίκους.

Στο Βρυσάκι υπήρχαν τρεις μεγάλες εκκλησίες, οι Άγιοι Απόστολοι, η Παναγιά η Βλασσαρού και ο Άγιος Φίλιππος, ενώ η κεντρική πλατεία λεγόταν πλατεία Γιγάντων, λόγω των τριών αρχαίων μνημειακών αγαλμάτων που είχε.

Η οδός Επωνύμων, η οδός Πολυγνώτου και η οδός Ευρυσακείου αποτελούσαν τους πιο κεντρικούς δρόμους.

Το κάθε καφενείο επισκέπτονταν συγκεκριμένα άτομα. Στο Άνω συντριβάνι πήγαιναν οι εργαζόμενοι, στο Κάτω συντριβάνι και στο Αναβρυτήριο μέλη των πολιτικών κομμάτων, στο φαρμακείο Καβάκου οι διανοούμενοι και στην Ωραία Ελλάδα οι πολιτικοί και τα ανώτερα δημόσια στελέχη.

Το 1833, εν όψει πολεοδομικού σχεδίου, ο Όθωνας προσέλαβε τους Κλεάνθη και Σάουμπερτ να επιβλέψουν την ανασκαφή της περιοχής και να σχεδιάσουν το νέο πολεοδομικό σχέδιο της πόλης. Η τυχαία ανακάλυψη των αρχαίων, που ταυτίστηκαν με την Αρχαία Αγορά της Αθήνας, οδήγησε στην απόφαση να ανασκαφεί η περιοχή, όπου εκτεινόταν το Βρυσάκι.

Μέχρι το 1824, το Βρυσάκι είχε 81 σπίτια και 315 κατοίκους.Το 1931, τα σπίτια αριθμούσαν 600 και οι κάτοικοι ήταν πάνω από 8.000

Οι  αρχές ενέκριναν το σχέδιο της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών να κατεδαφιστούν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα και να πέσουν τα σπίτια της παλιάς συνοικίας. Αφού αποζημιώθηκαν οι κάτοικοι, ξεκίνησαν οι ανασκαφές το 1931 και σταδιακά αποκαλύφθηκε ο αρχαιολογικός χώρος που ξέρουμε σήμερα.

Η κατεδάφιση των οικοδομημάτων διήρκησε 8 χρόνια. Πάνω από 8.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν, ενώ «έπεσαν» 600 κτίρια σε 348 οικόπεδα.

Οι ανασκαφές διακόπηκαν κατά τη διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου και ολοκληρώθηκαν το 1956,  με την ολοκλήρωση της κατασκευής της Στοάς του Αττάλου και την εγκατάσταση σε αυτήν του μουσείου της Αρχαίας Αγοράς.

Πάνω από 100.000 αρχαιολογικά ευρήματα έχουν ανακαλυφθεί έως σήμερα.

Δείτε από ψηλά τη συνοικία Βρυσάκι μέσα από τα πλάνα του Michael Miller: