Βοροσίλοφ. Ο “αποτυχημένος” στρατάρχης που, εξοργισμένος από τον Στάλιν, δεν δίστασε να σπάσει μια πιατέλα μπροστά του

Ο Κλίμεντ Γεφρέμοβιτς Βοροσίλοφ ήταν ένας από τους πέντε Στρατάρχες της Σοβιετικής Ένωσης επί Στάλιν.

Γεννήθηκε το 1881 στο σημερινό Λίσιτσανσκ της Ουκρανίας. Οι γονείς του ήταν υπάλληλοι σε σιδηρόδρομο. Στα 24 του, εντάχθηκε στους Μπολσεβίκους.

H φιλία με τον Στάλιν και η μάχη στο Τσαρίτσιν

Ο Βοροσίλοφ ανέπτυξε στενή φιλική σχέση με τον Ιωσήφ Στάλιν στις συνεδριάσεις του Επαναστατικού Στρατιωτικού Συμβουλίου. Η “χημεία” μεταξύ των δύο ανδρών έγινε ακόμη πιο φανερή στη μάχη του Τσαρίτσιν, του σημερινού Βόλγκογκραντ, το 1918.

Εκεί, ο Κόκκινος και ο Λευκός Στρατός διασταύρωσαν τα “ξίφη” τους για τον έλεγχο της πόλης που διασχίζει τον ποταμό Βόλγα. Η αντιπαράθεση διήρκεσε 1,5 χρόνο. Τον Ιανουάριο του 1920, ο Κόκκινος Στρατός κατέλαβε το Τσαρίτσιν.

Το 1925, η πόλη μετονομάστηκε σε Στάλινγκραντ, προς τιμήν του Σοβιετικού δικτάτορα. Ο Βοροσίλοφ πιστώθηκε σε μεγάλο βαθμό τη μεγαλειώδη νίκη των Μπολσεβίκων.

Το 1921 εξελέγη στην Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος. Το 1926 έγινε τακτικό μέλος του Πολιτικού Γραφείου και το 1935 έλαβε το ανώτατο αξίωμα του Στρατάρχη της Σοβιετικής Ένωσης.

Κατά την περίοδο της Μεγάλης Εκκαθάρισης (1936-1938), ο Βοροσίλοφ έπαιξε κομβικό ρόλο στην υλοποίηση των σχεδίων του Στάλιν. Δεν δίστασε να καταδώσει συναδέλφους του στον στρατό και υπέγραψε 185 καταλόγους εκτελέσεων.

Ο τσακωμός και η καθαίρεση

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Βοροσίλοφ διοικούσε τα σοβιετικά στρατεύματα στο λεγόμενο Χειμερινό Πόλεμο εναντίον της Φινλανδίας.

Στην αρχή, οι Σοβιετικοί σημείωσαν πολλαπλάσιες απώλειες. 320.000 έναντι 70.000 των Φινλανδών. Στο πεδίο των μαχών, ο εξαντλημένος και αποδιοργανωμένος σοβιετικός στρατός έχασε τις πρώτες μάχες.

Υπεύθυνος θεωρήθηκε ο Βοροσίλοφ. Όταν ο Στάλιν τον κάλεσε στο σπίτι του, του έβαλε τις φωνές. Ο Βοροσίλοφ του ανταπάντησε ότι οι ήττες οφείλονταν στην έλλειψη σημαντικών στρατηγών που ο Στάλιν είχε εκκαθαρίσει.

Ο Σοβιετικός ηγέτης κράτησε ανένδοτη στάση και ο Βοροσίλοφ έσπασε ένα πιάτο γουρουνόπουλου που βρισκόταν στο τραπέζι. Ο Νικίτα Χρουστσόφ είπε ότι δεν είχε ξαναγίνει μάρτυρας ενός τέτοιου ξεσπάσματος.

Τελικά, ο Βοροσίλοφ “πλήρωσε το μάρμαρο” και αντικαταστάθηκε από τον Σεμιόν Τιμοσένκο.

Επανένταξη και επανακαθαίρεση

Μετά την επιχείρηση Μπαρμπαρόσα, τον Ιούνιο του 1941, ο Βοροσίλοφ επανήλθε διοικώντας το μέτωπο του Λένινγκραντ.

Όμως, δεν κατάφερε να ανακόψει την περικύκλωσή του από τους Γερμανούς και, μέσα σε τρεις μήνες, απαλλάχθηκε από τα καθήκοντά του.

Τον διαδέχθηκε ο Γκεόργκι Ζούκοφ. Συνέχισε να υπηρετεί σε υπεύθυνες θέσεις μέχρι το τέλος του πολέμου.

Η ανάληψη της αρχηγίας του κράτους

Το 1945-1947, ενεργώντας ως εκπρόσωπος του Στάλιν, επέβλεψε την εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Ουγγαρία. Γενικότερα, όμως, οι ευθύνες του ήταν πιο περιορισμένες και οι σχέσεις του με τον Στάλιν είχαν ψυχρανθεί.

Μετά το θάνατο του Σοβιετικού δικτάτορα, το Μάρτιο του 1953, εκτεταμένες αλλαγές έγιναν στο εσωτερικό του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Ο Βοροσίλοφ ανέλαβε την προεδρία του Ανωτάτου Σοβιέτ, δηλαδή την αρχηγία του κράτους. Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι το 1960. Πέθανε το 1969, σε ηλικία 88 ετών.

Ο Βιατσεσλάβ Μολότοφ περιέγραψε τον Βοροσίλοφ το 1974 ως εξής:

“Ο Βοροσίλοφ ήταν ωραίος, αλλά μόνο σε ορισμένες στιγμές. Πάντα υποστήριζε την πολιτική γραμμή του κόμματος, γιατί ήταν από εργατική τάξη, απλός άνθρωπος, πολύ καλός ρήτορας. ήταν καθαρός, ναι.

Και ήταν προσωπικά αφοσιωμένος στον Στάλιν. Αλλά η αφοσίωσή του δεν ήταν πολύ δυνατή. Ωστόσο, την περίοδο της ανόδου του Στάλιν τον υποστήριξε πολύ ενεργά, τον υποστήριξε σε όλα, αν και όχι απολύτως. Επηρέασε επίσης τη σχέση τους.

Αυτό είναι ένα πολύ περίπλοκο θέμα που πρέπει να το λάβουμε υπόψη για να καταλάβουμε γιατί ο Στάλιν τον αντιμετώπισε επικριτικά και δεν τον καλούσε σε όλες τις συνομιλίες μας. Τουλάχιστον στις ιδιωτικές. Υπό τον Χρουστσόφ, ο Βοροσίλοφ συμπεριφέρθηκε άσχημα“.

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Flickr