Βέρα Άτκινς. Η πράκτορας που εκπαίδευσε εκατοντάδες Βρετανούς κατασκόπους. Η τραγική ιστορία των 4 γυναικών κατασκόπων, που οδηγήθηκαν στα κρεματόρια

Η Βέρα Άτκινς υπήρξε πράκτορας και σημαντική φυσιογνωμία της βρετανικής μυστικής υπηρεσίας Επιχειρήσεων Ειδικών Αποστολών (SOE), στην οποία εκπαιδεύονταν κυρίως κατάσκοποι, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στόχος τους ήταν η κατασκοπεία και η διαφθορά των ναζιστικών δυνάμεων στη Γαλλία.

Η Άτκινς εργάστηκε στο γαλλικό τμήμα (F Section), το οποίο έστειλε 470 πράκτορες στη Γαλλία, εκ των οποίων 39 ήταν γυναίκες. Ο επικεφαλής του γαλλικού τμήματος στο Λονδίνο ήταν ο Μορίς Μπακμάστερ (Maurice Buckmaster), αλλά λέγεται ότι ο “εγκέφαλος” ήταν η Βέρα Άτκινς.

Μετά τη λήξη του πολέμου, οι μυστικές υπηρεσίες ξεκίνησαν να ερευνούν τους αγννοούμενους κατασκόπους. Η Άτκινς συμμετείχε ενεργά στην προσπάθεια ανίχνευσης. Μία από τις πιο γνωστές ιστορίες είναι η αναζήτηση τεσσάρων γυναικών που είχε εκπαιδεύσει η ίδια.

Ανακάλυψε ότι ήταν κρατούμενες σε ένα κρυμμένο στρατόπεδο συγκέντρωσης και βρήκαν μαρτυρικό θάνατο.

Η Βέρα Άτκινς ως εκπαιδεύτρια κατασκόπων

Η Βέρα Μαρία Ρόζενμπεργκ, όπως ήταν το πραγματικό όνομα της Άτκινς, γεννήθηκε στο Γκαλάτσι της Ρουμανίας στις 16 Ιουνίου 1908. Σε ηλικία 25 ετών (1933) μετακόμισε με τους γονείς της στην Αγγλία.

Τον Φεβρουάριο του 1941 έγινε μέλος της SOE και υπηρέτησε αρχικά δίπλα στον συνταγματάρχη Buckmaster.

Ο πρωταρχικός ρόλος της Atkins στην υπηρεσία ήταν η πρόσληψη και η αποστολή βρετανών πρακτόρων στην κατεχόμενη Γαλλία. Οργάνωνε τις συνεντεύξεις των νεοσύλλεκτων πρακτόρων, συμμετείχε στην διαδικασία εκπαίδευσής τους και προγραμμάτιζε την μεταφορά τους στη Γαλλία. Είχε επίσης την ευθύνη για 37 γυναίκες πράκτορες που δούλευαν ως ταχυμεταφορείς και ασυρματίστριες για τα κατασκοπευτικά δίκτυα της SOE. Αρκετά συχνά συνέβαλλε στην προσπάθεια της υπηρεσίας για την αποκωδικοποίηση κρυπτογραφημένων μηνυμάτων.

Οι πράκτορες της SOE, σε αυτή τη φάση, μπορεί να προέρχονταν από διαφορετικές συνοικίες ή ακόμα και από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, ωστόσο έπρεπε όλοι να μιλούν άψογα τη γαλλική γλώσσα. Η Άτκινς ενημέρωνε τους νεοσύλλεκτους για τις συνθήκες στην κατεχόμενη Γαλλία, από την απαγόρευση κυκλοφορίας μέχρι τους αστυνομικούς κανονισμούς, προκειμένου οι πράκτορες να γνωρίζουν κάθε λεπτομέρεια της γαλλικής καθημερινότητας.

Δημιούργησε για κάθε έναν μια ιστορία και τους παρείχε αντίστοιχα ενθύμια, γράμματα και φωτογραφίες προκειμένου να μπορούν να επαληθεύσουν το παρελθόν τους. Φρόντιζε ακόμη και για την εμφάνισή τους, παρέχοντας στους πράκτορες τα κατάλληλα ρούχα που θα έπειθαν για την γαλλική τους καταγωγή.

Η Άτκινς αγαπούσε τους πράκτορές της

Η Βέρα Άτκινς χαρακτηρίστηκε ως μια γυναίκα της υπηρεσίας των Επιχειρήσεων Ειδικών Αποστολών με αξιοσημείωτη αποδοτικότητα και ευφυΐα και ταυτόχρονα με ειλικρινές αίσθημα ευθύνης απέναντι σ’ αυτούς που έστελνε σε πιθανό θάνατο. Ένας πράκτορας είχε πει για την Άτκινς ότι ήταν μεθοδική και άψογη σε κάθε τι που έκανε. Ο συνταγματάρχης Μπακμάστερ (Buckmaster) την εμπιστεύτηκε για την ακεραιότητά της, την εξαιρετική μνήμη της  και τις παραδειγματικές οργανωτικές της ικανότητες.

Διαβάστε ακόμη: Η Ινδή πράκτορας των Συμμάχων που έπεσε με αλεξίπτωτο στην κατεχόμενη Γαλλία. Είχε ψευδώνυμο «Μαγδαληνή», βασανίστηκε και εκτελέστηκε από τους Γερμανούς. Η τελευταία της λέξη ήταν «Ελευθερία» 

Συνήθιζε να συναντάει αυτοπροσώπως κάθε πράκτορα, πριν φύγει για την αποστολή.

“Το βάρος του άγχους και η συνειδητοποίηση ότι πάνε σε μια πολύ επικίνδυνη αποστολή και ίσως ήταν η τελευταία ματιά αυτή που ανταλάσσαμε ήταν μια σημαντική πίεση για μένα. Νομίζω ότι πρέπει να ήμουν εξαιρετικά σκληρή επειδή ήμουν εξαιρετικά εξαντλημένη από αυτό”, θυμόταν λίγα χρόνια αργότερα.

Όσο οι πράκτορες βρίσκονταν σε αποστολή, διατηρούσε επαφή με τους συγγενείς τους και οργάνωνε την μετάδοση κωδικοποιημένων μηνυμάτων μέσω του BBC, ώστε να ενημερώνονται για την κατάσταση τους.

Η αναζήτηση των αιχμαλώτων πρακτόρων

Όταν τελείωσαν οι πανηγυρισμοί για τη λήξη του πολέμου, ξεκίνησε το δύσκολο έργο της αναζήτησης των εκατοντάδων αγνοούμενων.  Από τη θέση της στη Βρετανική Επιτροπή Εγκλημάτων Πολέμου, συνέβαλλε στην προσπάθεια ανίχνευσης των 118 αγνοούμενων πρακτόρων.

Έναν χρόνο αργότερα, επισκέφτηκε τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και ανέκρινε τους Γερμανούς φρουρούς προσπαθώντας να συλλέξει στοιχεία για τους αγνοούμενους.

Ανακάλυψε για τους περισσότερους πώς και πότε εξαφανίσθηκαν. Η μόνη άλυτη υπόθεση αφορούσε έναν πράκτορα που είχε σταλθεί στη Μασσαλία με τρία εκατομμύρια φράγκα στη διάθεσή του, τα οποία στοιχημάτισε στο Μόντε Κάρλο. Δεν αποδείχθηκε ποτέ αν είχε κερδίσει και διέφυγε ή αν έχασε και αυτοκτόνησε.

Εκτός των άλλων η Άτκινς ήταν και τρομερή ανακρίτρια. Ο Ουγκό Μπλέιχερ, της γερμανικής Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Αμπβερ, ο οποίος δούλευε για τη Βέρμαχτ, είχε δηλώσει πως η ανάκριση από την Άτκινς ήταν η πιο επιδέξια ανάκριση που είχε υποστεί. Τον Μάρτιο του 1946 ανέκρινε επίσης τον Ρούντολφ Ες, τον Γερμανό Διοικητή του Άουσβιτζ, ο οποίος ζούσε μεταμφιεσμένος ως αγρότης. Όταν ρωτήθηκε αν ήταν αλήθεια ότι προκάλεσε τον θάνατο 1,5 εκατομμυρίων Εβραίων, αγανάκτησε και απάντησε διαμαρτυρόμενος ότι πρόκειται για λάθος. “Ο πραγματικός αριθμός ήταν 2.345.000”, διόρθωσε.

Η υπόθεση των 4 γυναικών πρακτόρων

Εκτός από την μυστική υπηρεσία SOE, στη διαδικασία αναζήτησης κατασκόπων και ανίχνευσης των εγκληματιών πολέμου συμμετείχε ενεργά και η μυστική υπηρεσία πληροφοριών (SIS ή ΜΙ6).

Η έρευνα τους οδήγησε κοντά στην κωμόπολη Νατζβιλέρ, όπου οι Ναζί λειτουργούσαν ένα κρυφό στρατόπεδο συγκέντρωσης με το όνομα Νατζβάιλερ-Στρούτχοφ.

Αυτή η εξέλιξη τράβηξε το ενδιαφέρον της Άτκινς, που παρακολουθούσε την έρευνα της SIS.

Τον Ιούλιο του 1944 η Ρουμανίδα πράκτορας ανακάλυψε ότι οι 4 κορυφαίες γυναίκες πράκτορες που είχε εκπαιδεύσει, είχαν εντοπιστεί από τους Ναζί και κρατούνταν αιχμάλωτες σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στην ανατολική Γαλλία. Όταν η SIS ανακάλυψε το στρατόπεδο στη Νατζβιλέρ, η Ατκινς πίστεψε πως η ώρα της απελευθέρωσης τους ήταν θέμα χρόνου.

Πράγματι, οι γυναίκες ήταν κρατούμενες στο συγκεκριμένο στρατόπεδο. Όμως, η απελευθέρωσή τους δεν ήρθε ποτέ. Ο γιατρός του στρατοπέδου οδήγησε τις 4 γυναίκες στο ιατρείο του προκειμένου να τις χορηγήσει εμβόλιο για τον τύφο. Στην σύριγγα, όμως, τοποθέτησε φαινικό οξύ και το χορήγησε στις γυναίκες για αν τις δολοφονήσει.

Τα νεκρά σώματα των γυναικών οδηγήθηκαν στο κρεματόριο προκειμένου να καούν, όπως όριζε η ναζιστική τακτική. Και εκεί ήταν που σημειώθηκε το τραγικότερο συμβάν της ιστορίας. Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις μεταγενέστερων ερευνών, μία από τις γυναίκες επανέκτησε τις αισθήσεις της την ώρα που το σώμα της καιγόταν. Άπλωσε το χέρι της και έμπηξε τα νύχια της στο πρόσωπο του γερμανού που επέβλεπε και στεκόταν δίπλα της για να διεκπεραιώσει τη διαδικασία.

Οι ουλές στο πρόσωπό του οδήγησαν στη σύλληψή του λίγες μέρες αργότερα.

Πηγή χαρακτηριστικής φωτογραφίας: Pinterest

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”: Η θρυλική κατάσκοπος με το ξύλινο πόδι που έγινε ο εφιάλτης των Ναζί. Κόλλησαν αφίσες της σε όλη τη Γαλλία για να την εντοπίσουν. Τους ξέφυγε περπατώντας μια τεράστια απόσταση