Βαστίλη, η διάσημη φυλακή της Γαλλίας που έγινε σύμβολο διαφθοράς της βασιλικής εξουσίας. Οι επαναστάτες πολιόρκησαν το φρούριο, έκοψαν το κεφάλι του διοικητή και το περιέφεραν σε όλο το Παρίσι

Η Μέρα της Βαστίλης στις 14 Ιουλίου αποτελεί εθνική εορτή και ένδοξο εθνικό σύμβολο για τη Γαλλία. Είναι η μέρα και το γεγονός που έχει συνδεθεί άρρηκτα με την έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης και την ανατροπή του «κατεστημένου». Ο λαός πήρε την κατάσταση στα χέρια του και άλωσε ένα απ’ τα σύμβολα της βασιλικής εξουσίας.

Η Βαστίλη ήταν φρούριο του 13ου αιώνα που χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή για αιώνες.

Την εποχή του Λουδοβίκου ΙΣΤ’ φιλοξενούσε κυρίως ανθρώπους που συλλαμβάνονταν κατόπιν διαταγής του βασιλιά ή της συζύγου του με την κατηγορία της συνωμοσίας ή της υπονόμευσης

Ένας από τους διακεκριμένους, παλαιότερους τροφίμους της Βαστίλης ήταν ο Βολταίρος, ο οποίος το 1718 έγραψε εκεί το έργο του, «Οιδίπους».

Η άλωση της Βαστίλης πραγματοποιήθηκε στις 14 Ιουλίου 1789.

Εκατό άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην έφοδο, ανάμεσά τους και ο διοικητής της Βαστίλης, το κεφάλι του οποίου έκανε το γύρο του Παρισιού καρφωμένο σε μια λόγχη. Οι δεσμοφύλακες της Βαστίλης ήταν ένα απόσπασμα αναπήρων, δηλαδή στρατιωτών που είχαν απαλλαχθεί από τα συνηθισμένα καθήκοντά τους λόγω αναπηρίας.

Οι φυλακισμένοι που απελευθερώθηκαν εκείνη την ημέρα ήταν μόλις εφτά: τέσσερις παραχαράκτες, ο κόμης του Σολάνζ, που ήταν μέσα για κάποιο «σεξουαλικό πταίσμα», ένας τρελός που είχε γενειάδα μέχρι τη μέση και νόμιζε ότι ήταν ο Ιούλιος Καίσαρας και τέλος, ένας που είχε συλληφθεί για συνομωσία εναντίον του βασιλιά.

Οι συνθήκες στη φυλακή ήταν αρκετά καλές για τους περισσότερους κρατούμενους, με ελαστικές ώρες επισκεπτηρίου και επιπλωμένα δωμάτια.

Ένα προσχέδιο του ζωγράφου Ζαν Φραγκονάρ απεικονίζει μια ημέρα επισκεπτηρίου του 1785, όπου καλοντυμένες κυρίες κάνουν βόλτα στο προαύλιο με τους φυλακισμένους, στους οποίους χορηγούνταν γενναιόδωρο χρηματικό βοήθημα, άφθονο ταμπάκο και αλκοόλ, ενώ επιπλέον μπορούσαν να έχουν κατοικιδία.

Ο Ζαν Φρανσουά Μαρμοντέλ, τρόφιμος από το 1759 έως το 1760, έγραψε: «Το κρασί δεν ήταν εξαιρετικό, ήταν όμως καλούτσικο. Επιδόρπιο δεν υπήρχε: έπρεπε να στερούμαστε κάτι. Σε γενικές γραμμές πιστεύω ότι τρώγαμε πολύ καλά στη φυλακή».

Λίγο καιρό μετά την άλωση, κυκλοφόρησαν προς πώληση στους δρόμους του Παρισιού, φρικαλέες γκραβούρες που παρίσταναν τους φυλακισμένους σε εξαφλιωμένη κατάσταση, αλυσοδεμένους δίπλα σε σκελετούς.

Ο γκραβούρες αυτές ευθύνονται για την αντίληψη που έχει επικρατήσει μέχρι και σήμερα για τις συνθήκες που επικρατούσαν στη Βαστίλη.

Η μοναδική καταχώριση στο ημερολόγιο του Λουδοβίκου ΙΣΤ’ την ημέρα της άλωσης της Βαστίλης είναι η λέξη: «Rien», δηλαδή «τίποτα».

Ο Λουδοβίκος αναφερόταν στο γεγονός ότι δεν είχε καταφέρει να σκοτώσει κανένα θήραμα, όταν πήγε για κυνήγι εκείνη την ημέρα.

Αρχική φωτογραφία από τον πίνακα: Η Πτώση της Βαστίλης, Jean-Pierre Houël, 1789.

ΠΗΓΗ: “Το Βιβλίο της Ολικής Άγνοιας, Μέρος Δεύτερο”, Τζον Λόυντ & Τζον Μίτσινσον, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο αποκεφαλισμός της Αντουανέτας και του βασιλιά Λουδοβίκου, που ήθελε να γίνει κλειδαράς.