Τζορτζ Μάρσαλ. Ο στρατηγός που νίκησε στους Γερμανούς και εμπνεύσθηκε το “σχέδιο Μάρσαλ” για να αντιμετωπίσει τον κομμουνισμό στην Ευρώπη

Πολλοί έχουν ακούσει τη φράση “σχέδιο Μάρσαλ”. Πόσοι ξέρουν όμως τι ήταν αυτό το σχέδιο και ποιος ήταν ο στρατηγός Μάρσαλ που το εμπνεύσθηκε και το εφήρμοσε.

Στο παρακάτω άρθρο θα διαβάσετε ένα σύντομο βιογραφικό του στρατηγού, ο οποίος σημάδεψε τη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ και της Ευρώπης.

ΤΖΟΡΤΖ ΜΑΡΣΑΛ

Ο Τζόρτς Μάρσαλ γεννήθηκε το 1880 στην Πενσυλβάνια.

Ακολούθησε τη στρατιωτική καριέρα και αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Ακαδημία της Βιρτζίνιας το 1901.

Έλαβε το βάπτισμα του πυρός στις επιχειρήσεις του αμερικανικού στρατού εναντίον των ανταρτών στις Φιλιππίνες. Οι επιτελικές του ικανότητες ωστόσο, αποδείχθηκαν κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Υπηρέτησε στο Δυτικό Μέτωπο με τον βαθμό του συνταγματάρχη. Τα επιθετικά του σχέδια συνέβαλαν στην ήττα του γερμανικού στρατού.

Η εξέλιξή του μετά τον πόλεμο ήταν ραγδαία. Μεταξύ των ετών 1924-27 υπηρέτησε στη στρατιωτική αποστολή των ΗΠΑ στην Κίνα. Το 1936 προήχθη σε ταξίαρχο και δύο χρόνια αργότερα έλαβε τη θέση του υπαρχηγού του Γενικού Επιτελείου του Αμερικανικού Στρατού.

Το 1939 έλαβε τον βαθμό του στρατηγού και τη θέση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου.

Σε αντίθεση με την πλειοψηφία των συμπατριωτών του ο Μάρσαλ πίστευε ότι η εμπλοκή των ΗΠΑ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν αναπόφευκτη. Γι’ αυτό τον λόγο επιδόθηκε σε μια εργώδη προσπάθεια στρατιωτικής ενίσχυσης των ΗΠΑ.

Η ιαπωνική επιδρομή στο Περλ Χάρμπορ τον δικαίωσε. Ως αρχηγός του Στρατού των ΗΠΑ καρπώθηκε τις επιτυχίες στα μέτωπα του Ειρηνικού και της Ευρώπης. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ τον χαρακτήρισε «αρχιτέκτονα της νίκης».

Με το τέλος του πολέμου παραιτήθηκε από τη θέση του και αποχώρησε από τον στρατό. Είχε έρθει η ώρα να δοκιμάσει τις δυνάμεις στον πολιτικό στίβο. Αυτός άλλωστε δεν ήταν πρωτόγνωρος για έναν άνθρωπο που είχε συμμετάσχει στις συμφωνίες της Τεχεράνης, της Γιάλτας και του Πότσνταμ, οι οποίες καθόρισαν το μέλλον της μεταπολεμικής Ευρώπης.

Τον Ιανουάριο του 1947 ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ. Από τη νευραλγική αυτή θέση εισηγήθηκε δύο πολύ σημαντικά σχέδια.

Το πρώτο (12/3/47) ήταν το «Δόγμα Τρούμαν». Επρόκειτο για την απόφαση άμεσης ανάμειξης των ΗΠΑ στην Τουρκία και τη σπαρασσόμενη από τον εμφύλιο πόλεμο, Ελλάδα.

Η γεωγραφική θέση των δύο χωρών υπαγόρευσε στον Μάρσαλ να τις ανακηρύξει ως «ασπίδες» του δυτικού κόσμου κατά του κομμουνισμού. Για τον λόγο αυτό οι ΗΠΑ παραχώρησαν γενναιόδωρη στρατιωτική ενίσχυση στην Ελλάδα και την Τουρκία, θέτοντας τις παράλληλα υπό στενό πολιτικό έλεγχο.

Το δεύτερο σχέδιο, το οποίο έλαβε και το όνομά του («Σχέδιο Μάρσαλ»), το παρουσίασε ο ίδιος σε ομιλία του στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, στις 5 Ιουνίου 1947.

Επρόκειτο για την οικονομική ενίσχυση της, καθημαγμένης από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Ευρώπης. Το «Σχέδιο Μάρσαλ» βασιζόταν στην απλή συλλογιστική ότι η φτώχεια στην Ευρώπη θα έριχνε τους λαούς της στην αγκαλιά των κομμουνιστών, όπως η κρίση του 1929 τους είχε ωθήσει στους Ναζί και τους φασίστες.

Τελικά, μετά από έντονες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις δεκαέξι ευρωπαϊκές χώρες αποδέχθηκαν τελικά την αμερικανική βοήθεια: Ισλανδία, Νορβηγία, Σουηδία, Βρετανία, Δανία, Ιρλανδία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Δυτική Γερμανία, Αυστρία, Γαλλία, Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα και Τουρκία. Το δυτικό μπλόκ, ως αντίρροπη δύναμη, στο σοσιαλιστικό ανατολικό μπλοκ, ήταν πλέον γεγονός.

Ο Μάρσαλ διαδραμάτισε επίσης καταλυτικό ρόλο στις ζυμώσεις που οδήγησαν στην ίδρυση του ΝΑΤΟ.

Το 1949 παραιτήθηκε για λόγους υγείας από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών. Τον επόμενο χρόνο ωστόσο ορίστηκε Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ. Το 1953 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης για τις προσπάθειες του να τερματιστεί ο πόλεμος της Κορέας.

Ο Τζόρτς Μάρσαλ πέθανε το 1959. Ήταν ένας από τους ανθρώπους  που έβαλαν πολύ έντονα τη σφραγίδα τους στη νεότερη ιστορία των ΗΠΑ.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: «Να τρώτε λίγα σιτηρά, όχι κρέας την Τρίτη, αυγά και πουλερικά την Πέμπτη». Η πρώτη τηλεοπτική ομιλία αμερικανού προέδρου Τρούμαν έγινε το 1948 και ζήτησε θυσίες για χάρη της Ευρώπης και της Ελλάδας (βίντεο)…