Οι ανυπότακτοι ορεσίβιοι, από τους οποίους κατάγεται ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ. Τίμιοι, αφιλόξενοι και συντηρητικοί.

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Ο όρος «χίλμπιλι-ς» (“ο μικρός Μπιλ του λόφου“) χρησιμοποιείται από τους Αμερικανούς για να περιγράψουν τους συμπατριώτες τους που κατοικούσαν στις ορεινές περιοχές των Απαλαχίων και του Μπλου Ρίτζ στη βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά τον Β΄  Παγκόσμιο Πόλεμο ο όρος διαδόθηκε σε τέτοιο σημείο που χαρακτήριζε γενικά τους ορεσίβιους Αμερικανούς άσχετα με την περιοχή τους. Για πολλά χρόνια ήταν υποτιμητικός. Ο πιο γνωστός χίλμπιλι σήμερα είναι ο Τζέι Ντι Βανς ο οποίος έχει γράψει βιβλίο όπου εκθειάζει την καταγωγή του.

Ποιοι είναι οι χίλμπιλις;

Οι «αυθεντικοί» χίλμπιλις -γνωστοί και ως «Απαλάχιοι»- είναι κυρίως απόγονοι Σκωτσέζων και Ιρλανδών. Είναι δηλαδή λευκοί «αγγλοσάξωνες», προτεστάντες, και για πολλές γενιές στις ΗΠΑ.

Αυτά τα χαρακτηριστικά κανονικά θα τους κατέτασσαν στους προνομιούχους Αμερικανούς. Στην πραγματικότητα, μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες αντιμετωπίζονταν υποτιμητικά και με ρατσισμό από τους συμπατριώτες τους.

Ο λόγος ήταν γιατί εξαιτίας του ορεινού περιβάλλοντος ζούσαν σε μικρές κοινότητες μέσα στις κοιλάδες των ψηλών βουνών. Έτσι σπάνια έρχονταν σε επαφή με ανθρώπους των πόλεων. Ζούσαν από την κτηνοτροφία, την υλοτομία, και τα κάστανα. Μάλιστα, τα επώνυμα των κατοίκων των Απαλαχίων προέρχονται από τις κοιλάδες των βουνών στις οποίες κάποτε ζούσαν.

Πολλοί δεν πήγαιναν στο σχολείο και ήταν αγράμματοι.

Θετικά και αρνητικά

Οι χίλμπιλις ήταν σκληροτράχηλοι και δουλευταράδες. Επίσης ήταν τίμιοι και ειλικρινείς. Παρά την απομόνωσή τους ήταν πατριώτες και πολλοί κατατάσσονταν εθελοντικά στον αμερικανικό στρατό κάθε φορά που γινόταν πόλεμος.

Ήταν καλοί πολεμιστές αφού από μικρά παιδιά μαθαίναν να χειρίζονται όπλα. Τα όπλα δεν τα είχαν μόνο για το κυνήγι και να προστατεύουν τα κοπάδια τους από άγρια ζώα αλλά συχνά να πολεμούν μεταξύ τους! Οι χίλμπιλις -μαζί με τα μέλη της μαφίας- είναι ίσως οι μόνοι Αμερικανοί που διατηρούσαν το έθιμο της βεντέτας. Όταν ένας χίλμπιλι σκότωνε ένα άλλο, τότε τα σόγια τους αλληλοσκοτώνονταν.

Αυτό οφειλόταν κυρίως στο γεγονός ότι δεν υπήρχε παρουσία αστυνομίας στα βουνά. Τα Απαλάχια και το Μπλου Ριτζ ήταν κυριολεκτικά τα τελευταία σημεία της «Άγριας Δύσης», όπου δεν υπήρχε ουσιαστικά νόμος!

Τα χαρακτηριστικά αυτά έκανε τους χίλμπιλις αφιλόξενους. Στη σπάνια περίπτωση που κάποιος ξένος εμφανιζόταν στην περιοχή τους, αντιμετωπιζόταν με καχυποψία και πάντα μ’ ένα προτεταμένο όπλο.

Θύματα ρατσισμού

Η μεγάλη οικονομική κρίση της δεκαετίας του 1930 ανάγκασε πολλούς -ιδιαίτερα από τα Απαλάχια- να μεταναστεύσουν στο Οχάιο, την Πενσιλβάνια, το Κεντάκι, το Τενεσί για να βρουν δουλειά. Εκεί οι γείτονες τους απορούσαν που υπήρχαν λευκοί προτεστάντες τόσο φτωχοί και αγράμματοι. Τους συνέκριναν με τους αφροαμερικανούς και τους φτωχούς μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη.

Οι χίλμπιλις δεν είχαν καλή μεταχείριση στις πόλεις όπου μετανάστευσαν. Μάλιστα, στην πόλη Αθήνα του Οχάιο, κατασκευάστηκε ένα ξεχωριστό σχολείο για τους μαθητές από οικογένειες των Απαλαχίων για να μην έρχονται σε επαφή με τα παιδιά των ντόπιων, όπως ακριβώς γινόταν με τους αφροαμερικανούς.

Σύντομα οι χίλμπιλις έγιναν αντικείμενο χλεύης και ρατσιστικών αστείων. Γυρίστηκαν ταινίες, υποτίθεται κωμωδίες, όπου παρουσιάζονταν πάντα ως άξεστοι που αγνοούσαν βασικά πράγματα για το σύγχρονο πολιτισμό,

Ο όρος «χίλμπιλι» απέκτησε την ίδια σημασία που έχει ο «βλάχος» στους νεοέλληνες.

Μετά τον Β΄  Παγκόσμιο Πόλεμο -στον οποίο πολλοί χίλμπιλις πολέμησαν και διακρίθηκαν- οι περισσότεροι ενσωματώθηκαν. Σήμερα πολλοί απόγονοι των παλαιών χίλμπιλις ανήκουν στην αμερικανική άρχουσα τάξη. Αυτό βοήθησε ο όρος «χίλμπιλι» να χρησιμοποιείται και με θετικό πρόσημο.

Είναι ενδιαφέρον ότι παρόλο που στο παρελθόν υπέστησαν διακρίσεις και ρατσιστική συμπεριφορά από τους συμπατριώτες τους, οι περισσότεροι χίλμπιλις σήμερα είναι άκρως συντηρητικοί και υποστηρικτές του ρεπουμπλικανικού κόμματος.

Τζέι Ντι Βανς

Ένας σύγχρονος χίλμπιλι που είναι υπερήφανος για την καταγωγή του είναι ο Τζέι Ντι Βανς, ο αντιπρόεδρος του Τραμπ. Η οικογένειά του ανήκει σε μία από τις πιο γνωστές φάρες των Απαλαχίων.

Το 2016 ο Βανς έγραψε ένα βιβλίο (Hillbilly Elegy: A Memoir of a Family and Culture in Crisis) για την ανατροφή του ως χίλμπιλι από τον παππού και τη γιαγιά του. Σε αυτό εκθείαζε αξίες τους, όπως εργατικότητα, τιμιότητα, σκληρή ζωή, πατριωτισμό κ.ά. Σύμφωνα με τον Βανς, οι αξίες αυτές ήταν που έκαναν «μεγάλη» την Αμερική.

Το βιβλίο του βρέθηκε στην κορυφή του καταλόγου των ευπώλητων βιβλίων των Νιου Γιορκ Τάιμς και τράβηξε την προσοχή του Τραμπ. Το 2024 όρισε τον σχεδόν άγνωστο Τζέι Ντι Βανς ως υποψήφιο αντιπρόεδρό του.

Είναι ενδιαφέρον ότι κάποιοι Αμερικανοί σχολιαστές ανέφεραν ότι ο άκομψος και απότομος τρόπος που ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς αντιμετώπισε τον Πρόεδρο της Ουκρανίας, Βλάντιμιρ Ζελένσκι, στη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο ίσως είχε να κάνει και με την ορεσίβια καταγωγή του.