ΡΟΚ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Το τραγούδι ύμνος στην εργατική τάξη, έστειλε τον Τζον Λένον στο εδώλιο. Η μουσική πολιτικοποίηση του καλλιτέχνη που έγραψε επιθετικούς στίχους

ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

A+

A-

«Αφού σε βασανίζουν και σε τρομάζουν για 20 περίπου χρόνια, μετά περιμένουν να διαλέξεις καριέρα, ενώ δεν μπορείς να λειτουργήσεις απ τον φόβο που σε γεμίζει», τραγούδησε ο Τζον Λένον στο «Working Class Hero» το 1970, στο πρώτο του σόλο άλμπουμ μετά τη δημιουργία του θρυλικού συγκροτήματος των Σκαθαριών.

Ο ήρωας της εργατικής τάξης όμως, γρήγορα βρέθηκε αντιμέτωπος με τον νόμο και τελικά λογοκρίθηκε για το περιεχόμενό του.

Το τραγούδι ήταν μια καταγγελία για τις κοινωνικές ανισότητες. Ο Λένον αν και δεν ανήκε ποτέ στην εργατική τάξη, στη μετά Beatles εποχή μετακινήθηκε πολιτικά και έγραψε επιθετικούς στίχους, που μιλούν για ένα σύστημα που αποκοιμίζει τους πολίτες, χρησιμοποιώντας καταπιεστικούς μηχανισμούς μέσα από τη θρησκεία και τα σχολεία. Ο ίδιος ο Λένον σε συνέντευξη στο περιοδικό «Rolling Stone» τον Δεκέμβριο του ΄70, αναφέρθηκε στους ανθρώπους της εργατικής τάξης, που μέσω του συστήματος προωθούνται στη μεσαία τάξη.

Ο Λένον αν και δεν ανήκε ποτέ στην εργατική τάξη, στη μετά Beatles εποχή μετακινήθηκε πολιτικά και έγραψε επιθετικούς στίχους, που μιλούν για ένα σύστημα που αποκοιμίζει τους πολίτες. Wikimediamtx Commons

Ο τόνος και το στυλ του τραγουδιού έχει μεγάλες ομοιότητες με το τραγούδι «Masters Of War» του Μπομπ Ντύλαν, ο οποίος αποτέλεσε τεράστια πηγή έμπνευσης για τον Λένον και επηρέασε το μεγαλύτερο μέρος του μουσικού του έργου. Τόσο το τραγούδι του Ντύλαν όσο και του Λένον βασίζονται στη σύνθεση του παραδοσιακού αγγλικού τραγουδιού «NottamunTown».

Ο πολιτικός που μήνυσε τον Λένον

Το 1973, τρία χρόνια μετά την κυκλοφορία του τραγουδιού, ο εκπρόσωπος των Δημοκρατικών των ΗΠΑ, Χάρλεϊ Στάγγερς, άκουσε στο ραδιόφωνο WGTB FM το τραγούδι, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι στίχοι «Till you’ re so fucking crazy you can’t follow their rules» (σ.σ. «Μέχρι να τρελαθείς τόσο, που να μην μπορείς ν’ ακολουθήσεις τους κανόνες τους») και «But you’ re still fucking peasants as far as I can see» (σ.σ. «Αλλά είστε ακόμα γαμημένοι χωριάτες, απ’ όσο βλέπω») και κατέθεσε μήνυση μέσω της Επιτροπής Ομοσπονδιακής Επικοινωνίας (το αντίστοιχο, δικό μας, Ε.Σ.Ρ.).

Working Class Hero

Οι επίμαχοι στίχοι του τραγουδιού…

Ο διευθυντής του σταθμού WGTB FM, Κεν Σλίμαν, βρέθηκε αντιμέτωπος με κατηγορίες που θα είχαν συνέπεια μεγάλη ποινή φυλάκισης, αλλά και την καταβολή εξοντωτικού χρηματικού προστίμου. Ο ίδιος στην απολογία του υπερασπίστηκε την απόφασή του να παίξει το τραγούδι, λέγοντας ότι «οι άνθρωποι στην Ουάσινγκτον είναι αρκετά εκλεπτυσμένοι, ώστε να αποδεχθούν την περιστασιακή χρήση της λέξης που αρχίζει από «f» (σ.σ. «fucking») χωρίς να διεγερθούν σεξουαλικά, να προσβληθούν ή να αναστατωθούν.»

Τελικά ο Σλίμαν κρίθηκε αθώος των κατηγοριών, ενώ πολλοί ραδιοφωνικοί σταθμοί στις ΗΠΑ, όπως ο WBCN στη Βοστώνη, θορυβήθηκαν με τη δικαστική εμπλοκή και απαγόρευσαν το τραγούδι, λόγω της χρήσης της συγκεκριμένης λέξης. Στην Αυστραλία, το τραγούδι κυκλοφόρησε με πλήρη αφαίρεση των επίμαχων στίχων. Κανονική λογοκρισία.

Το τραγούδι διασκεύασε αργότερα η Μαριάν Φέιθφουλ με μια μοναδική ερμηνεία, που έβγαλε πόνο μέσα από την ιδιαιτερότητα της φωνής της. Πραγματικά το απογείωσε.

Αλλά και οι οι Green Day έκαναν μια ξεχωριστή εκτέλεση του τραγουδιού, ενώ στη συνέχεια έγραψαν το “21st Century Breakdown”. Μια ακόμα σύνθεση αφιερωμένη στον αγαπημένο Λένον, καθώς οι στίχοι αναφέρουν ότι “ποτέ δεν τα κατάφερα ως Ήρωας της Εργατικής Τάξης”.

Μαρία Μανέτα

Στίχοι:

Ήρωας της εργατικής τάξης

Από την πρώτη στιγμή της γέννησης σου σε κάνουν να νιώθεις ασήμαντος

Με το να μη σου δίνουν καθόλου χρόνο αντί να σου τον δίνουν όλο.

Μέχρι ο πόνος να γίνει τόσο δυνατός που να μην νιώθεις τίποτα άλλο.

Ήρωας της εργατικής τάξης είναι κάτι που αξίζει να είσαι