Το Σινικό Τείχος είναι η μόνη ανθρώπινη κατασκευή που φαίνεται με γυμνό μάτι από τη Σελήνη. Μύθος ή πραγματικότητα;

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Καθώς το Σινικό Τείχος έχει μήκος σχεδόν 9.000 χιλιόμετρα θεωρείται ότι είναι η μόνη ανθρώπινη κατασκευή που είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού από το φεγγάρι. Αν και η θεωρία αυτή έχει καταρριφθεί, οι περισσότεροι πιστεύουν ότι ισχύει. Ωστόσο, κάποιοι αστροναύτες επιβεβαίωσαν ότι μπορούσαν να διακρίνουν το Σινικό Τείχος από το διάστημα και σε τροχιά μέχρι και 400 χιλιόμετρα από τη Γη.

Μεγαλύτερη σε διαστάσεις ανθρώπινη κατασκευή

Το Σινικό Τείχος αποτελεί τη μεγαλύτερη σε διαστάσεις ανθρώπινη κατασκευή. Το μήκος του έχει υπολογιστεί στα 8.850 χιλιόμετρα. Μαζί με τις επιμέρους διακλαδώσεις του φθάνει τα 21.000 χιλιόμετρα, δηλαδή το μισό μήκος της περιφέρειας της Γης!

Το τεράστιο μέγεθος της κατασκευής είναι ο λόγος γιατί πολλοί άνθρωποι πίστευαν ότι το Σινικό Τείχος φαίνεται με γυμνό μάτι από τη Σελήνη. Είναι μία αντίληψη που συνεχίζει να είναι ευρέως διαδεδομένη και σήμερα σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι σίγουρο πότε κυκλοφόρησε για πρώτη φορά.

Σινικό Τείχος και Σελήνη

Μία από τις παλαιότερες γνωστές αναφορές σε αυτή εμφανίζεται σε μια επιστολή του 1754 που έγραψε ο Άγγλος λόγιος και αρχαιοδίφης, Ουίλιαμ Στόκελεϊ, σ’ ένα φίλο του. Σε αυτή μιλά για το Τείχος του Αδριανού στη βόρεια Αγγλία επισημαίνοντας ότι:

«Αυτό το πανίσχυρο τείχος (Τείχος του Αδριανού) μήκους 130 χιλιομέτρων ξεπερνιέται σε μήκος μόνο από το Σινικό Τείχος, το οποίο αποτελεί σημαντική φιγούρα στην γήινη υδρόγειο και μπορεί να διακριθεί (από) τη Σελήνη».

Ο ισχυρισμός αυτός αναφέρθηκε επίσης από τον Χένρι Νόρμαν το 1895 με την επισήμανση ότι «εκτός από την ηλικία του (το Σινικό Τείχος) έχει τη φήμη ότι είναι το μόνο ανθρώπινο έργο στον κόσμο ορατό από τη Σελήνη».

Στις αρχές του 20^ου αιώνα η άποψη αυτή εμφανίζεται σε πολλά δημοσιεύματα ως γεγονός. Σε κάποιες χώρες συμπεριλήφθη ακόμη και σε σχολικά εγχειρίδια.

«Μια τρίχα στα 3 χιλιόμετρα»

Όμως, ήδη πολλά χρόνια πριν από την πρώτη προσσελήνωση το 1969 (Απόλλων 11), οι επιστήμονες είχαν καταρρίψει την άποψη αυτή με αποδείξεις. Το πιο σημαντικό επιχείρημα ήταν ότι η τεράστια απόσταση μεταξύ Γης και Σελήνης, των 385.000 χιλιομέτρων, έκανε αδύνατο για ένα άνθρωπο να μπορεί να δει με γυμνό μάτι το Σινικό Τείχος από την επιφάνεια της Σελήνης.

Ήταν σαν να προσπαθούσε να δει μία ανθρώπινη τρίχα από απόσταση 3 χιλιομέτρων. Παρά ταύτα, η θεωρία εξακολουθεί να είναι ευρέως διαδεδομένη και αποδεκτή από εκατομμύρια ανθρώπους. Έτσι, έχει γίνει ένας από τους πιο γνωστούς αστικούς μύθους.

Τις τελευταίες δεκαετίες κυκλοφορεί μία άλλη θεωρία ότι το Σινικό Τείχος είναι η μόνη ανθρώπινη κατασκευή που φαίνεται διά γυμνού οφθαλμού από το διάστημα.

Φαίνεται το Σινικό Τείχος από το διάστημα;

Πρώτος ο βετεράνος Αμερικανός αστροναύτης Τζιν Τσέρναν, που υπήρξε μέλος πληρώματος του Απόλλωνα 17 το 1971 -και ο ενδέκατος άνθρωπος που πάτησε στη Σελήνη- ισχυρίστηκε ότι όταν πετούσε στο διάστημα και σε τροχιά 160 έως 320 χιλιόμετρα από τη Γη, μπορούσε να διακρίνει το Σινικό Τείχος δια γυμνού οφθαλμού.

Ένας άλλος Αμερικανός αστροναύτης, ο Γουίλιαμ Πογκ, πίστευε και εκείνος ότι μπορούσε να δει το Σινικό Τείχος από το «Σκάιλαμπ» όπου βρισκόταν μεταξύ Νοεμβρίου 1973 και Φεβρουαρίου 1974, και σε τροχιά 435 χιλιόμετρα από τη Γη. Όμως, διαπίστωσε ότι αυτό που θεωρούσε ότι ήταν τμήμα του Σινικού Τείχους ήταν στην πραγματικότητα το «Μεγάλο Κανάλι» κοντά στο Πεκίνο. Κατάφερε τελικά να δει το Τείχος, αλλά μόνο με τη βοήθεια διόπτρων.

Ο Κινέζο-Αμερικανός φυσικός και αστροναύτης της ΝΑΣΑ, Εντ Λου, αναφέρει ότι όταν βρισκόταν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου 2003, σε τροχιά περίπου 400 χιλιόμετρα από τη Γη, είναι βέβαιος ότι μπορούσε να δει το Σινικό Τείχος. Ήταν λιγότερο ορατό από τις μεγάλες οροσειρές και ποταμούς που είναι κοντά του και ότι για το δει κάποιος από το Διαστημικό Σταθμό θα πρέπει να ξέρει που να εστιάσει την προσοχή του.

Τι (δεν) είδε ο Κινέζος αστροναύτης

Τον Οκτώβριο του 2003, ο Κινέζος αστροναύτης Γιανγκ Λιγουέι προκάλεσε αίσθηση διεθνώς όταν δήλωσε ότι όταν ήταν στο διάστημα, όσο και να προσπάθησε, δεν μπόρεσε να δει το Σινικό Τείχος. Ο Λιγουέι ήταν ο πρώτος αστροναύτης που η Κίνα έστειλε στο διάστημα (με το διαστημικό πρόγραμμα Shenzhou 5).

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) εξέδωσε τότε δελτίο τύπου όπου ανέφερε ότι στο διάστημα και σε τροχιά μεταξύ 160 και 320 χιλιομέτρων από τη Γη, το Σινικό Τείχος είναι ορατό με γυμνό μάτι.

Ένας άλλος Κινέζο-Αμερικανός αστροναύτης, ο Ληρόι Τσιάο, που βρισκόταν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μεταξύ Οκτωβρίου 2004 και Απριλίου 2005, σε συνέντευξή του στην καθημερινή εφημερίδα της Κίνας «China Daily» δήλωσε ότι οι φωτογραφίες που τράβηξε επιβεβαιώνουν ότι το Σινικό τείχος μπορεί τελικά να είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού από το διάστημα.

Οι άλλες ανθρώπινες κατασκευές

Η δήλωση του Τσιάο ήταν πρώτη είδηση στην Κίνα, καθώς οι Κινέζοι είναι ιδιαιτέρως υπερήφανοι που το Σινικό Τείχος διακρίνεται από το διάστημα.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί ότι υπάρχουν και άλλες τρεις κατασκευές που φαίνονται δια γυμνού οφθαλμού από το διάστημα.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο μεταλλείο στον κόσμο, το Μπίνγκχαμ Κάνιον, στο Σολτ Λέικ Σίτυ των ΗΠΑ, μία τεχνητή λίμνη 10 χιλιομέτρων που οι Σοβιετικοί είχαν κατασκευάσει στο Τσερνομπίλ για να χρησιμοποιείται σε σχέση με τον πυρηνικό αντιδραστήρα και τέλος, η μεγαλύτερη έκταση στη Γη με θερμοκήπια, 64.000 εκταρίων στην Αλμέιρα της Ανδαλουσίας στην Ισπανία.