Το ηρωικό “Ρεσάλτο” στο κάστρο της Κορώνης. Οι επίλεκτοι αγωνιστές, που προδόθηκαν από τον αρχηγό της καταδρομικής επιχείρησης. 17 κάηκαν ζωντανοί από τους Τούρκους

13 Φεβρουαρίου 1824. Μία ομάδα επίλεκτων αγωνιστών από την Κορώνη και τις γύρω περιοχές επρόκειτο να ανακαταλάβει το πολιορκημένο, από τους Οθωμανούς, κάστρο της Κορώνης. Το σχέδιο ήταν άριστα προμελετημένο και όλα έδειχναν ότι θα πετύχει.

Μόνο ένα ενδεχόμενο δεν εξέτασαν οι πρωτεργάτες της επιχείρησης. Την προδοσία. Και από αυτή ηττήθηκαν.

Ο αρχηγός της επιχείρησης, εγκατέλειψε τους συναγωνιστές του την κρίσιμη στιγμή της εφόδου, με αποτέλεσμα όχι μόνο να χαθεί οριστικά η ευκαιρία της ανακατάληψης του στρατηγικού κάστρου, αλλά δεκαπέντε Έλληνες πολεμιστές να βρουν μαρτυρικό θάνατο. Η ιστορία έμεινε γνωστή ως “το Ρεσάλτο στο κάστρο της Κορώνης”.

Το σχέδιο των Ελλήνων

Από το 1715, οι Οθωμανοί κατέκτησαν την Κορώνη και πήραν υπό τον έλεγχό τους το κάστρο της περιοχής. Όπως και το κάστρο της Μεθώνης, θεωρούταν από τα πλέον απόρθητα κάστρα, καθώς μπορούσε να ανεφοδιάζεται συνεχώς από τη θάλασσα, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία.

Στις αρχές Ιανουαρίου του 1824 και ενώ η επανάσταση μαινόταν στην Πελοπόννησο, οι πρόκριτοι της Κορώνης μαζί με τους δημογέροντες και τους καπεταναίους της επαρχίας, συναντήθηκαν στο χωριό Βουνάρια, οκτώ χιλιόμετρα βορειοδυτικά της κωμόπολης, προκειμένου να αποφασίσουν την ανακατάληψη του Κάστρου.

Το σώμα συμφώνησε ομόφωνα την υλοποίηση της εφόδου και στις 14 Ιανουαρίου ακολούθησε η έγκριση από την Υπέρτατη Διοίκηση Ναυπλίου.

Το κάστρο της Κορώνης. Σκηνή από το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ “Ρεσάλτο” της Θεοδώρας Δρακοπούλου

Διαβάστε ακόμα: Πώς απελευθερώθηκε η Καλαμάτα χωρίς να πέσει ούτε ένας πυροβολισμός! Οι Τούρκοι κάλεσαν τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη σε βοήθεια και αυτός εισέβαλε στην πόλη με επικεφαλής τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη

Τη χρηματοδότηση του σχεδίου ανέλαβε ο Αρχιμανδρίτης Άνθιμος Ζερμπίνος από τη Ρωσία, που συγκέντρωσε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό με εράνους από τις ακμάζουσες ελληνικές παροικίες της χώρας, το οποίο και κατέβαλε στην τοπική διοίκηση.

Στις 28 Ιανουαρίου 1824 ο έπαρχος της Κορώνης, οι πρόκριτοι, οι δημογέροντες και οι καπεταναίοι της επαρχίας αφού συσκέφτηκαν στα Βουνάρια, αποφάσισαν:

• Να καταγραφούν από τους καπεταναίους 100 ντόπιοι “άξιοι και ατρόμητοι” αγωνιστές, οι οποίοι θα ανεβούν πρώτη φορά στο κάστρο και θα διαιρεθούν σε τρείς κλάσεις.
• Μετά την επιτυχή έφοδό τους θα λάβουν ως ανταμοιβή τα εξής: Η α’ κλάση 300 λιόφτα, η β’ κλάση 200 και η γ’ κλάση 100 λιόφτα από τους εθνικούς ελαιώνες της επαρχίας (λιόφτα = ελαιόδεντρα)
• Σε περίπτωση αποτυχίας αποφασίστηκε να ισχύσει το παραπάνω δικαίωμα κατά κλάση για όσα άτομα σκοτωθούν ή τραυματιστούν και δεν μπορούν να δουλέψουν πια.

Η απόφαση δημοσιεύτηκε στα χωριά της Κορώνης και ορίστηκε επιτροπή υπό τον έπαρχο Νίκο Ποριώτη, τον Αρχιμανδρίτη Άνθιμο Ζερμπίνο και τον ηγούμενο της Μονής Χρυσοκελλαριάς Κωνσταντίνο, στην οποία μπορούσαν να καταγραφούν όσοι ήθελαν να συμμετάσχουν στην κατάληψη του κάστρου της Κορώνης.

Πολεμοφόδια, ζωοτροφές, άλογα και όλα τα αναγκαία για την επιχείρηση ανέλαβε να συλλέξει δεύτερη επιτροπή αποτελούμενη από καπετάνιους και κληρικούς της περιοχής.

Επιστρατεύτηκαν ακόμη έξι εμπορικά πλοία με κανόνια και ένα πυρπολικό, τα οποία καραδοκούσαν στον όρμο της Φανερωμένης. Για την ενίσχυση του σώματος, οι Κορωναίοι πολεμιστές, πρόσφεραν χίλια τούρκικα γρόσια στον Βούλγαρο καπετάνιο Χατζηχρήστο, ο οποίος κατέφτασε με 200 άνδρες στο γειτονικό χωριό, Βουνάρια.

Ο αγωνιστής Θεόδωρος Γρίβας που βρισκόταν ήδη στα Βουνάρια συμφώνησε να συμμετάσχει στην επιχείρηση με 48 άνδρες και κατόπιν προτροπής της τοπικής διοίκησης ορίστηκε αρχηγός της επιχείρησης.

Σκηνή από το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ “Ρεσάλτο” της Θεοδώρας Δρακοπούλου

Η προδοσία οδήγησε στην ήττα

12 Φεβρουαρίου 1824. Το σχέδιο για την ανακατάληψη του κάστρου ήταν έτοιμο και επρόκειτο να υλοποιηθεί την επόμενη ημέρα. Σκάλες, ανεμόσκαλες, σκοινιά, γάντζοι και ήταν έτοιμα για την έφοδο στο κάστρο. Ως σημείο ανάβασης ορίστηκε το “Ρεσάλτο”, πάνω από την Παναγία Ελεήστρια.

Στην παραλία Ζάγκα Κορώνης, οι 48 Κορωναίοι που επελέγησαν για την έφοδο κοινώνησαν, αποχαιρέτησαν τις γυναίκες και τα παιδιά τους και ετοιμάστηκαν για την επιχείρηση.

Το βράδυ της 13ης Φεβρουαρίου 1824, περίπου τρεις χιλιάδες Τούρκοι στρατιώτες, γενίτσαροι και αζάπηδες βρίσκονταν στο κάστρο. Οι επίλεκτοι ντόπιοι αγωνιστές τοποθέτησαν αθόρυβα τις σκάλες στους προμαχώνες. Χρησιμοποιώντας τα σκοινιά ανέβηκαν στη νότια πλευρά του κάστρου και άνοιξαν τη μικρή πόρτα που βρισκόταν στο σημείο.

Σκηνή από το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ “Ρεσάλτο” της Θεοδώρας Δρακοπούλου

Πρώτος λέγεται ότι ανέβηκε ο Φώτος, που ήθελε να πάρει εκδίκηση για την αδερφή του, την οποία είχε κλέψει ο μπέης της Κορώνης για το χαρέμι του.

Αφού σκότωσε τρείς Τούρκους φρουρούς, έγνεψε στους υπόλοιπους αγωνιστές να ανέβουν. Έτσι και έγινε. Έτοιμοι να σκοτώσουν και να σκοτωθούν, σύσσωμοι οι 47 Κορωναίοι μπήκαν στο κάστρο.

Μόνο ένας έμεινε πίσω. Ο αρχηγός της επιχείρησης, Θεόδωρος Γρίβας.

Μάλιστα ζήτησε από τους προκρίτους να προεισπράξει 180.000 γρόσια και όλα τα πιθανά λάφυρα. Ο αγωνιστής Ηλίας Καράπαυλος τον διαβεβαίωσε ότι θα λάβει την ανταμοιβή που ζητά και παρέδωσε τα δύο του αδέρφια ως ομήρους, μέχρι να εισπραχτούν τα χρήματα. Τίποτα, όμως δε συγκίνησε τον στρατηγό.

Ο Γρίβας, μαζί με τον αρχηγό των Βούλγαρων, Χατζηχρήστο, έφυγαν για τα Βουνάρια.

Όσοι βρίσκονταν ήδη στο κάστρο, παρακολουθούσαν έκπληκτοι τον αρχηγό τους, Θεόδωρο Γρίβα, να φεύγει και καλούσαν σε βοήθεια. Ένας από τους Κορωναίους αγωνιστές έτρεξε να ανοίξει την Μεγάλη πόρτα του κάστρου προκειμένου να μπουν και οι υπόλοιποι πολεμιστές, από τους 100 επίλεκτους. Ωστόσο, δεν τα κατάφερε.

Η πύλη δεν άνοιξε και οι ενισχύσεις δεν έφθασαν. Επιστρέφοντας στο αρχικό σημείο, συνάντησε έναν Τούρκο σκοπό και τον πυροβόλησε. Οι Τούρκοι ξύπνησαν, αρματώθηκαν και άρχισαν να καταδιώκουν τους εισβολείς.

Η επίθεση των Eλλήνων αγωνιστών. Σκηνή από το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ “Ρεσάλτο” της Θεοδώρας Δρακοπούλου

Από τους 48 γλίτωσαν 31 αγωνιστές. Οι υπόλοιποι δεκαεφτά βρήκαν καταφύγιο σε ένα καλύβι κοντά στον Ναό της Αγίας Σοφίας και προσπαθούσαν να αποκρούσουν τις λυσσαλέες επιθέσεις του εχθρού. Για τρεις μέρες έμειναν ταμπουρωμένοι. Μέχρι που οι Οθωμανοί φρουροί έριξαν στο σπίτι πίσσα και λάδι και τους έκαψαν ζωντανούς.

Οι πεσόντες στο “Ρεσάλτο”, όπως έμεινε στην ιστορία η συντριπτική ήττα των Κορωναίων, ήταν:

• Σάκκης Δημήτριος ή Σακκόπουλος, εκατόνταρχος
• Μπαλτάς Δημήτριος
• Ράλλης ή Ραλλιάκης Κυριάκος
• Ψαρρόπουλος Γιωργάκης
• Τριανταφυλλάκης ή Τριαντάφυλλος Κωνσταντής
• Αδαμόπουλος Αντώνης
• Τσίφτης ή Τσιφτάκης Γιώργης
• Τσικούρας ή Λιάκουρας Αναστάσης
• Ηλιόπουλος Αναστάσιος
• Αρβανίτης Ανδρέας
• Ρέμπελος ή Ρεμπελόπουλος Αθανάσιος
• Μουρδουκούτας Γιωργάκης
• Μάντης Κωσταντής
• Τζαϊζώτης Αθανάσιος , κάτοικος Κορώνης
• Μιχαλόπουλος Γεώργιος
• Ηλιόπουλος ή Λιόπουλος Πανάγος από την Μεθώνη
• Ο Ψυχογιός του Κατσανού (χωρίς ονοματεπώνυμο)

Κατά την παραμονή του στην περιοχή, ο Γρίβας έστησε δικό του δίκτυο ανθρώπων. Αυτοί τον ενημέρωσαν το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου για τις κινήσεις του Πάνου Κολοκοτρώνη στην περιοχή και την επιστροφή του στην Τριπολιτσά, όπου μαζί με το Μακρυγιάννη και το Βούλγαρη έστησαν την παγίδα δολοφονίας του Πάνου. Ο θάνατος του καταρράκωσε τον Γέρο του Μοριά, που αποσύρθηκε από το προσκήνιο και τελικά οι πολιτικοί του αντίπαλοι τον εξόρισαν στην Ύδρα.

Δείτε το τρέιλερ από το ντοκιμαντέρ “Ρεσάλτο” της Θεοδώρας Δρακοπούλου με την υποστήριξη του Συλλόγου Επαγγελματιών Κορώνης:

Ποιος ήταν ο Θεόδωρος Γρίβας

Ο Θεόδωρος Γρίβας, γνωστός και ως Θεοδωράκης Γρίβας, ήταν αγωνιστής του 1821, στρατηγός και πολιτικός, με καταγωγή την Πρέβεζα. Στην επανάσταση του 1821 συμμετείχε με δικό του στρατιωτικό σώμα.

Το 1836 κατέστειλε την εξέγερση της Στερεάς Ελλάδας εναντίον του Όθωνα ενώ το 1847 οργάνωσε ο ίδιος “εξέγερση”, προκειμένου να καταψηφιστεί η κυβέρνηση Μαυροκορδάτου.

Ο Έλληνας αγωνιστής, Θεόδωρος Γρίβας (Πηγή: Wikipedia)

Η σημαντικότερη στιγμή της πορείας του λέγεται ότι ήταν τον Οκτώβριο του 1862, όταν επαναστάτησε εναντίον του Όθωνα καταλαμβάνοντας την Βόνιτσα. Από εκεί σχημάτισε κυβέρνηση, με αρχηγό τον ίδιο και προχώρησε στο Αγρίνιο. Έπειτα κατέλαβε το Μεσολόγγι, όπου διέλυσε την τοπική φρουρά.

Φήμες που κυκλοφόρησαν εκείνη την εποχή, ανέφεραν πως μαζί με το στρατιωτικό του σώμα, κατευθυνόταν προς την Αθήνα, προκειμένου να καταλάβει την εξουσία. Ωστόσο, πληροφορήθηκε την εξέγερση στην ελληνική πρωτεύουσα και παρέμεινε στο Μεσολόγγι με 500 άνδρες.

Το 1862, όταν σχηματίστηκε προσωρινή κυβέρνηση από τους Μπενιζέλο Ρούφο, Κωνσταντίνο Κανάρη και Δημήτριο Βούλγαρη, ο Γρίβας λέγεται ότι εξοργίστηκε που δεν συμπεριλήφθηκε στην επαναστατική κυβέρνηση. Τότε, ο Έλληνας πολιτικός και Φιλικός, Μπενιζέλος Ρούφος μαζί με τον Επαπεινώνδα Δεληγιώργη πήγαν να τον συναντήσουν και του ανακοίνωσαν την απόφαση της κυβέρνησης «να αποδώση εις τον γενναίον αντιστράτηγον τον βαθμόν του στρατάρχου, τον ανώτατον στρατιωτικόν βαθμόν των πεπολιτισμένων εθνών».

Την επόμενη ημέρα, στις 24 Οκτωβρίου 1862, ο Γρίβας πέθανε.

Αντλήθηκαν πληροφορίες από: Μανιατάκειον Ίδρυμα

Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Το μοναστήρι – φάντασμα της Μεσσηνίας. Ξεκίνησε να χτίζεται το 1887 από έναν χωρικό που έγινε ασκητής σε μια σπηλιά. Γιατί είναι εγκαταλελειμμένο (drone)