Το “κόκκινο ποτάμι”. Πίστευαν ότι είχε ποτιστεί από το αίμα του Χριστού και η ΝΑΣΑ το χρησιμοποιεί ως προσομοίωση του πλανήτη Άρη

Οι αρχαίοι εκμεταλλεύονταν τον πλούτο του, οι τουρίστες θαυμάζουν την σπάνια ομορφιά του, η NASA το χρησιμοποιεί ως προσομοίωση του πλανήτη Άρη.

Πρόκειται για το “ερυθρό ποτάμι”, ένα εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο στον νότο της Ισπανίας.

Οι πηγές του βρίσκονται την οροσειρά της ανδαλουσιανής Ουέλβα, την δυτικότερη επαρχία της νότιας Ισπανίας. Διανύει περίπου 100 χιλιόμετρα και καταλήγει στο χαμηλότερο κομμάτι της επαρχίας, όπου ενώνεται με τον ποταμό Οδιέλ και εκβάλλει στη Μεσόγειο.

Όπως προδίδει το όνομά του, τα νερά του “ερυθρού ποταμιού” (“rio tinto”) είναι κατακόκκινα.

Πριν την εξέλιξη της επιστήμης, οι ντόπιοι είχαν κατά καιρούς σκαρφιστεί διάφορους θρύλους και θεωρίες για να δικαιολογήσουν αυτήν την ιδιαιτερότητα. Η πιο διαδεδομένη είναι αυτή που δόθηκε από τους πρωτοχριστιανούς. Υποστήριζαν ότι τα νερά του ήταν κόκκινα γιατί είχαν ποτιστεί από το αίμα του Χριστού.

Τα νερά του Rio Tinto είναι κατακόκκινα. Wikimediamtx Commons

Σπάνιος γεωλογικός πλούτος

Στην πραγματικότητα, το κόκκινο χρώμα οφείλεται στη διάβρωση των βαρέων μετάλλων που συναντώνται στο υπέδαφος της περιοχής. Κατά μήκος του “ερυθρού ποταμού” περνά ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα σιδηροπυρίτη στον κόσμο.

Οι αρχαίοι δεν γνώριζαν τη σύνδεση μεταξύ κόκκινου χρώματος και αντίδρασης των μετάλλων με το οξυγόνο και το νερό. Ανακάλυψαν όμως ότι μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τον ορυκτό πλούτο. Έτσι, η εξορυκτική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή μετρά περίπου 5 χιλιάδες χρόνια ιστορίας.

Οι Ίβηρες, οι Φοίνικες, οι Ρωμαίοι, στα νεότερα χρόνια οι μουσουλμάνοι μεταλλωρύχοι έβρισκαν χρυσό, χαλκό και άργυρο σε μία ακτίνα έως και 20 χιλιομέτρων από τις όχθες του ποταμού. Με την βιομηχανική επανάσταση, τα ηνία της εκμετάλλευσης πήραν οι βρετανοί επιχειρηματίες.

Σήμερα, η δεύτερη μεγαλύτερη μεταλλευτική εταιρεία στον κόσμο, η Rio Tinto Group, έχει πάρει την ονομασία της από το εντυπωσιακό ποτάμι.

Διαβάστε ακόμα: «Το φονικό μονοπάτι». Τουλάχιστον 100 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους σε μία λωρίδα γης και γύρω θάλασσα, νάρκες και… σκουπόξυλα. Πού βρίσκεται το θρυλικό Broomway

Ωστόσο, η διαρκής και εκτενής εξορυκτική δραστηριότητα έχει θέσει σε κίνδυνο το οικοσύστημα. Τα νερά του ποταμού θεωρούνται από τα πιο μολυσμένα παγκοσμίως και πολλές περιβαλλοντολογικές οργανώσεις αντιδρούν στις μεθόδους εξόρυξης που θέτουν σε κίνδυνο τον φυσικό πλούτο.

NASA

Την τελευταία δεκαετία, ερευνητικές ομάδες της NASA έχουν επίσης εγκατασταθεί στην μικρή ανδαλουσιανή επαρχία.

Παρά το χαμηλό pH των υδάτων, το οποίο κυμαίνεται μεταξύ 1,7 και 2,7, και της μεγάλης περιεκτικότητας σε βαρεά μέταλλα, παρατηρείται μία “οικολογική παραδοξότητα”, όπως την χαρακτηρίζουν.

Στο “ερυθρό ποτάμι” δεν εκλείπει εξ ολοκλήρου η ζωή. Οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει αρκετούς μικροοργανισμούς που μπόρεσαν να προσαρμοστούν στις ακραίες συνθήκες. Φωτοσυνθέτουν, είναι οξεόφιλοι και τρέφονται αποκλειστικά από μέταλλα.

Η NASA παρατήρησε ότι το σπάνιο αυτό φυσικό περιβάλλον ομοιάζει περισσότερο από καθένα άλλο στη Γη, τις συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη Άρη. Τα πειράματα που διεξήχθησαν το 2016, σε συνεργασία με το Ανώτερο Συμβούλιο Επιστημονικών Ερευνών της Ισπανίας, επιβεβαίωσαν το αισιόδοξο σενάριο της επιστημονικής κοινότητας. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, συγκεκριμένα είδη μικροοργανισμών να μπορούν να προσαρμοστούν και να επιβιώσουν στις ακραίες συνθήκες του πλανήτη Άρη.

αρχική εικόνα: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η «μάνα του Νερού». Το θαυμαστό μνημείο της φύσης που αναβλύζει από τα έγκατα της γης και τροφοδοτεί ασταμάτητα τα ποτάμια της Ηπείρου (drone)