Το “γουρλίδικο” ξενοδοχείο του Ελ. Βενιζέλου στον Πειραιά. Γιατί έγινε το στρατηγείο του και το ζήλεψαν οι πολιτικοί αντίπαλοι

Γράφει ο συνεργάτης μας, ιστορικός ερευνητής Στέφανος Μίλεσης

Μια αρχοντική κατοικία, η οικία Καλαμάρη δίπλα από την Μητρόπολη του Πειραιά την Αγία Τριάδα, στις αρχές του 20ου αιώνα έγινε ξενοδοχείο με την επωνυμία “Παρθενών”.

Η διεύθυνσή του ανατέθηκε στους Εμμανουήλ Μαρσέλλο και Ιωάννη Δεσάρτη, οι οποίοι ήδη λειτουργούσαν από το 1894 το Μέγα Ξενοδοχείο Αθηνών (Grand Hotel) στην Πλατεία Συντάγματος και είχαν σημειώσει αξιόλογη πορεία στο χώρο των ξενοδοχείων.

Το ξενοδοχείο “Παρθενών” απευθυνόταν κύρια στους επιβάτες των πλοίων, όπως συνέβαινε με τα περισσότερα από τα 30 ξενοδοχεία που διέθετε ο Πειραιάς εκείνη την εποχή. Για το σκοπό αυτό άλλωστε, όλα είχαν αναπτυχθεί γύρω από το λιμάνι.

Η επιλογή του Ελευθερίου Βενιζέλου

Ωστόσο το “Παρθενών” έμελλε να μείνει στην ιστορία καθώς επιλέχθηκε από τον ίδιο τον Ελευθέριο Βενιζέλο ως έδρα του Κόμματος των Φιλελευθέρων, τόσο στις βουλευτικές όσο και στις δημοτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπήρξε βουλευτής Πειραιά σε μια εποχή όπου η πόλη αποτελούσε το “Κάστρο του Βενιζελισμού” 

Το ξενοδοχείο “Παρθενών” συγκέντρωνε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που έπρεπε να διαθέτει ένα εκλογικό κέντρο. Βρισκόταν δίπλα στην Μητρόπολη την Αγία Τριάδα, πίσω από το Δημαρχείο (εκείνη την εποχή ήταν το Ρολόι), στο κέντρο του λιμανιού, ενώ ήταν γωνιακό με την τότε λεωφόρο Μιαούλη (σημερινή Εθνικής Αντιστάσεως) να είναι ένας μια από τις πολυσύχναστες λεωφόρους.

Σημαντικό πλεονέκτημα επίσης ήταν ότι διέθετε μπαλκόνια και από τις δύο πλευρές δηλαδή και προς την εκκλησία αλλά και προς τη λεωφόρο.

Επίσης διέθετε ισόγειους χώρους για την άμεση επικοινωνία με τους ψηφοφόρους. Δεν υπήρχε κεντρικότερο σημείο στην πόλη από το ξενοδοχείο “Παρθενών”.

Κέντρο και για τους υποψηφίους των Φιλελευθέρων

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος εγκαθιστούσε στο ξενοδοχείο το εκλογικό του κέντρο στηρίζοντας την υποψηφιότητά του. Το χρησιμοποιούσε επίσης και για τους υποψηφίους των δημοτικών εκλογών που υποστηρίζονταν από το κόμμα των Φιλελευθέρων, όπως ο Αναστάσιος Παναγιωτόπουλος και στη συνέχεια ο υιός του Τάκης Παναγιωτόπουλος.

Το ξενοδοχείο ύστερα από την πετυχημένη πορεία του κόμματος των Φιλελευθέρων στον Πειραιά θεωρήθηκε τυχερό (“γουρλίδικο” κατά την έκφραση της εποχής).

Έγιναν προσπάθειες κατά καιρούς να μισθωθεί και από τα αντίπαλα κόμματα. Το ξενοδοχείο έγινε ανάρπαστο από τους υποψηφίους βουλευτικών ή δημοτικών αναμετρήσεων.

Και μόνο στην υποψία διενέργειας εκλογών, οι κομματικοί εκπρόσωποι έτρεχαν να το μισθώσουν πρώτοι. Όταν δεν τα κατάφερναν φρόντιζαν να μισθώσουν κτήρια κοντά σε αυτό. 

Μέχρι και ο Θεόδωρος Πάγκαλος το είχε επιλέξει

Η φήμη του ήταν τέτοια ώστε ακόμα και ο δικτάτορας Θεόδωρος Πάγκαλος το επέλεξε!

Παρόλο που από το 1925 είχε καταλύσει την δημοκρατία συλλαμβάνοντας και εκτοπίζοντας τους πολιτικούς του αντιπάλους, το 1926 το δήλωσε ως “εκλογικό του κέντρο” το οποίο φυσικά χρησιμοποιούσε μόνο για να εκφωνεί λόγους. Τον Αύγουστο του 1926 ο Θεόδωρος Πάγκαλος ανατράπηκε από το κίνημα του Κονδύλη.

Όταν οι εποχές του κόμματος των Φιλελευθέρων παρήλθαν, το ξενοδοχείο διατήρησε τη φήμη του ως “γουρλίδικο” και χρησιμοποιήθηκε και πάλι ως εκλογικό κέντρο της “Ενώσεως Κέντρου”.

Το ξενοδοχείο χρησιμοποιείτο ανελλιπώς ως εκλογικό κέντρο από υποψηφίους μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’60.

Σήμερα στη θέση του ξενοδοχείου “Παρθενών” έχει ανεγερθεί μεγάλο εμπορικό κέντρο με την επωνυμία “Το Ρολόι” (ανέγερση που διήρκεσε από το 1991 έως το 1994) και που πραγματοποιήθηκε από τον Όμιλο Χαραγκιώνη.

(Στην πρώτη φωτογραφία της ανάρτησης διακρίνεται το ξενοδοχείο Παρθενών αριστερά στη γωνία.   Αρχείο Στέφανου Μίλεση).