Το “ελληνικό Καπιτώλιο”. Το βράδυ που παρακρατικοί και “αγανακτισμένοι” εισέβαλαν στη Βουλή και συγκρούστηκαν με βουλευτές του Γ. Παπανδρέου. Τι έγινε στη δίκη

3 Ioυλίου 1964. Δύο μέρες πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές, ο υποψήφιος δήμαρχος της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης (ΕΡΕ), Γιώργος Πλυτάς πραγματοποιούσε την προεκλογική του συγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος. Η Βουλή εκείνη την ώρα συνεδρίαζε για το Κυπριακό. Οι ώρες που ακολούθησαν έφτασαν να απειλήσουν το δημοκρατικό πολίτευμα της χώρας.

Δεκάδες οπαδοί της ΕΡΕ επιχείρησαν να εισβάλλουν στην ελληνική Βουλή, φωνάζοντας συνθήματα, κρατώντας μαχαίρια και πλακάτ ενώ δεν δίστασαν να τραυματίσουν βουλευτές που προασπίζονταν το κοινοβούλιο. Ο Τύπος της εποχής έκανε λόγο για τους “τραμπούκους της ΕΡΕ” ενώ σήμερα δεν θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίσουμε την υπόθεση ως “το ελληνικό Καπιτώλιο”.

Η εισβολή στη Βουλή

Μετά το τέλος της προεκλογικής συγκέντρωσης του Γεώργιου Πλυτά στην πλατεία Κλαυθμώνος, μια ομάδα “υπερδιακοσίων εξάλλων νέων” διαδήλωσε κατευθυνόμενη στη Βουλή, κρατώντας εικόνες του πρώην αρχηγού της ΕΡΕ, Κωνσταντίνου Καραμανλή και κραυγάζοντας συνθήματα κατά του κυβερνώντος κόμματος (Ένωσις Κέντρου) και του πρωθυπουργού Γεώργιου Παπανδρέου. “Έρχεται ο Καραμανλής”, “Να φύγει ο Παπανδρέου”, “Παπανδρέου παπατζή” φώναζαν οι διαδηλωτές.

Αφού πέρασαν από το εκλογικού κέντρο του υποψηφίου της ΕΔΑ, χωρίς να σημειωθεί κάποιο επεισόδιο, διέκοψαν την κυκλοφορία, ανέτρεψαν ένα αυτοκίνητο στη Βουκουρεστίου και έφτασαν στη διασταύρωση της Βασιλίσσης Σοφίας, όπου μεγάλο μέρος των διαδηλωτών απομακρύνθηκε από την αστυνομία.

Έμειναν πενήντα αποφασισμένοι. Όταν έφτασαν στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη απώθησαν τον μικρό αριθμό χωροφυλάκων και εισέβαλλαν στο μέγαρο της Βουλής. Επικεφαλής των νεαρών ήταν ο συγγραφέας και υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του συνδυασμού Πλυτά, Ρένος Αποστολίδης.

Διαβάστε ακόμα: Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη από το παρακράτος. Οι ένορκοι «έκριναν» ότι οι δολοφόνοι με το τρίκυκλο δεν “ενήργησαν από ταπεινά αίτια”… Διώχθηκαν ακόμη και οι συνήγοροι»

Χωρίς να συναντήσουν ιδιαίτερη αντίσταση από τη φρουρά της χωροφυλακής, όπως αναφέρει ο Τύπος της εποχής, προχώρησαν στον προθάλαμο του Βουλευτηρίου και επιχείρησαν να εισβάλλουν στην αίθουσα συνεδριάσεων, στην οποία οι βουλευτές συζητούσαν για το Κυπριακό.

Ταραγμένοι από τον θορυβώδη όχλο, οι βουλευτές βγήκαν από την αίθουσα. Έκπληκτοι αντίκρυσαν τους έξαλλους νεαρούς. Ορισμένοι βουλευτές της Ένωσης Κέντρου δημιούργησαν ένα ανθρώπινο τείχος μπροστά από την αίθουσα ενώ άλλοι προσπαθούσαν να διώξουν τους εισβολείς. Εκείνοι δεν δίστασαν να επιτεθούν στους βουλευτές, τραυματίζοντας μάλιστα μερικούς από αυτούς. Ο προθάλαμος της Βουλής μετατράπηκε σε πεδίο συμπλοκής για περίπου μισή ώρα.

Η χωροφυλακή, αν και καθυστερημένα, “συνήλθεν από τον λήθαργόν της και προσέτρεξεν εις τον χώρο όπου εσημειούντο τα επεισόδια“. Συνέλαβε τριαντα δύο εξ αυτών και τους απομάκρυνε από το μέγαρο.

Λίγη ώρα αργότερα η συνεδρίαση της Βουλής συνεχίστηκε. Ο πρωθυπουργός “εστιγμάτισε τους βέβηλους και τους βαρβάρους”, καθώς και τους ηθικούς αυτουργούς της επίθεση. Αμέσως μετά τον λόγο πήρε ο αρχηγός της ΕΡΕ, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο οποίος στην προσπάθειά του να αποτινάξει κάθε υποψία εναντίον του κόμματός του, κατηγόρησε τη νεολαία της Ένωσης Κέντρου για την επίθεση και στηλίτευσε τα “φαινόμενα αταξίας και αναρχίας”.

Η ΕΡΕ γνώριζε

Οι 32 συλληφθέντες παραπέμφθηκαν στο αυτόφωρο, με βάση τον νόμο 4000 “περί τεντιμποϊσμού” και από την επόμενη ημέρα ξεκίνησε η ανακριτική διαδικασία. Οι πρώτες πληροφορίες της Γενικής Ασφάλειας και της Αστυνομίας έκαναν λόγο για παρακρατικές οργανώσεις “του σκληρού πυρήνα της ΕΡΕ”. Και όπως αποδείχτηκε είχαν δίκιο.

Ένας από τους συλληφθέντες ομολόγησε πως τα επεισόδια ήταν προσχεδιασμένα ενώ κατέθεσε πως το πρωί της ημέρας της εισβολής έλαβε τηλεγράφημα από βουλευτή της ΕΡΕ να βρίσκεται στις 7:30 το απόγευμα στα γραφεία της νεολαίας. Το ίδιο τηλεγράφημα έλαβαν και μέλη παρακρατικών οργανώσεων. Όσοι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα λέγεται πως έλαβαν συγκεκριμένες οδηγίες για την επιδρομή από υψηλόβαθμα στελέχη της ΕΡΕ.

Έργο παρακρατικών

Το πρωί της 7ης Ιουλίου 1964 ξεκίνησε η δίκη των 32 στο Πλημμελειοδικείο Αθηνών. Καταγγέλθηκε ότι στην Αθήνα: “υπάρχει και εργάζεται κατά συνωμοτικό τρόπο ολόκληρο δίκτυο παρακρατικών, οι οποίοι φαίνεται ότι προστατεύονται από ορισμένα πρόσωπα ευρισκόμενα σε καίριες κρατικές υπηρεσίες, όπως είναι τα Σώματα Ασφαλείας“. 

Όπως κατατέθηκε, κρατικές υπηρεσίες και κυρίως η Αστυνομία και η Χωροφυλακή συνεργάζονταν και διατηρούσαν αλληλογραφία με τις ακροδεξιές οργανώσεις. Σ’ αυτό οφείλεται η αδιαφορία των οργάνων και η αργοπορημένη επέμβαση μισή ώρα μετά την εισβολή.

Διαβάστε ακόμα: Ο χάρτης της ελληνικής ακροδεξιάς από το 1916. Από τους επίστρατους του Μεταξά, στους Χίτες, τους παρακρατικούς και τον Πλεύρη

Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, επτά από τους κατηγορούμενους για την επίθεση στη Βουλή, ανήκαν στην Εθνική Κοινωνική Οργάνωσις Φοιτητών (ΕΚΟΦ) ενώ άλλοι σχετίζονταν με τον Όμιλο Εθνικής Αναγεννήσεως (ΟΕΑ), ο οποίος ιδρύθηκε με σκοπό την ενοποίηση όλων των παρακρατικών οργανώσεων της ΕΡΕ. Το εν λόγω δίκτυο άρχισε σταδιακά να εξαρθρώνεται.

Την επόμενη μέρα των αποκαλύψεων, η κυβέρνηση διέταξε την διάλυση όλων των οργανώσεων που “αναπτύσσουν έκνομη δράση” ενώ δια στόματος του Υπουργού Εσωτερικών, Ιωάννη Τούμπα, κατήγγειλε τη ναζιστική τους ιδεολογία. Τον επόμενο χρόνο οι περισσότερες από τις συγκεκριμένες οργανώσεις διαλύθηκαν από τα κατά τόπους πρωτοδικεία.

Το αποτέλεσμα της δίκης

Στις 15 Ιουλίου 1964 το Αυτόφωρο Τριμελές Πλημμελειοδικείο εξέδωσε την ετυμηγορία του. Είκοσι τέσσερις από τους κατηγορούμενους κρίθηκαν ένοχοι και καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από τριάντα ημερών μέχρι τριάντα μηνών.

Ο Ρένος Αποστολίδης και νομαρχιακός υπάλληλος Αχιλλέας Βήττας έλαβαν τις μεγαλύτερες ποινές. Καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης 2,5 ετών με το νομοθετικό διάταγμα 4.000 “περί τεντυμποϊσμού”, για διατάραξη συνεδρίασης της Βουλής, περιύβριση Αρχής και παράβαση του εκλογικού νόμου για την συμμετοχή σε παράνομη διαδήλωση.

Μεταξύ των αθωωθέντων ήταν και ο 18χρονος Παναγιώτης Μιχαλόλιας (ή Μιχαλολιάκος), αδελφός του αρχηγού της Χρυσής Αυγής, Νικόλαου Μιχαλολιάκου.

Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: «Μαύρη Χειρ». Η αδίστακτη παρακρατική οργάνωση που έκανε 120 πολιτικές δολοφονίες και ξεκίνησε έναν παγκόσμιο πόλεμο