Έτσι ήταν η Αιόλου με τον ναό της Αγίας Ειρήνης στα χρόνια του Όθωνα. Γιατί ο νεαρός βασιλιάς δεν φόρεσε στέμμα και κάποιοι το θεώρησαν γρουσουζιά

Τα τελευταία χρόνια είναι στέκι όλων των ηλικιών για καφέ στο κέντρο της Αθήνας. Η Πλατεία της Αγίας Ειρήνης επί της Αιόλου έχει μεγάλη και ενδιαφέρουσα ιστορία. Η σπάνια φωτογραφική αποτύπωση προέρχεται από τα γαλλικά αρχεία με τίτλο “Recueil de photographies d’ Athènes et ses antiquités, offert au prince impérial” και χρονολογείται στα 1858, δηλ. στα χρόνια του Όθωνα.

Η εκκλησία καταγράφεται δύο μόλις χρόνια μετά την ανακαίνισή της, το 1856 επί δημαρχίας Κωνσταντίνου Γαλάτη. Εκεί ήταν εγκατεστημένη η Πρωτοφυλακή, δηλαδή η Φρουρά της πόλης και το Πρωτοφυλακείο (Φρουραρχείο) έως το 1879.

Ο ναός της Αγίας Ειρήνης χτίστηκε στη θέση παλαιότερου βυζαντινού ναού, ο οποίος πυρπολήθηκε και ερειπώθηκε κατά την επανάσταση του ’21. Ανακαινίστηκε και λειτούργησε ως μητροπολιτικός ναός έως την οικοδόμηση της σημερινής Μητρόπολης. Όταν τέθηκε το ζήτημα να χτιστεί μητροπολιτικός ναός, οι ενορίτες της Αγίας Ειρήνης ζήτησαν να κτιστεί στη θέση της δικής τους εκκλησίας. Το αίτημα τους δεν έγινε δεκτό. Η κυβέρνηση όμως, αποφάσισε τα μισά χρήματα που είχαν συγκεντρωθεί για τη Μητρόπολη, να διατεθούν για το νέο ναό της Αγίας Ειρήνης στη θέση του παλιού.

Ο παλιός ναός της Αγίας Ειρήνης συνδέεται με σημαντικές στιγμές της ζωής και της ιστορίας της νέας πρωτεύουσας και των θεσμών της.  Στην εκκλησία αυτή γινόταν η ανάδειξη του δημάρχου της Αθήνας. Εκεί γιορτάστηκε με μεγαλοπρέπεια η ενηλικίωση του Όθωνα τον Μάιο του 1835. Η τελετή έγινε την 1η Ιουνίου 1835 και εορτάσθηκε με κανονιοβολισμούς, στρατιωτική παρέλαση, φωταγώγηση, αγώνες και επίσημο χορό.

Ο Όθων στην τελετή δεν φόρεσε στέμμα ούτε κράτησε σκήπτρο, γιατί το πλοίο δεν τα έφερε εγκαίρως στην Αθήνα. Κάποιοι το θεώρησαν γρουσουζιά, ενώ άλλοι τους χλεύασαν…

Οι γιορτές κράτησαν και την επόμενη μέρα.  Στον ναό της Αγίας Ειρήνης έγινε η δοξολογία, πριν από την τελετή θεμελίωσης των Ανακτόρων.  Εκεί εορτάστηκε για πρώτη φορά, το 1838 ως εθνική επέτειος, η 25^η Μαρτίου.

Ο εορτασμός έγινε με λαμπρότητα, με τη συμμετοχή των βασιλέων, αγωνιστών, επίσημων και πλήθους κόσμου. Ακολούθησε μεγάλη γιορτή με παραδοσιακούς χορούς στον κήπο της σημερινής πλατείας Κλαυθμώνος, μπροστά δηλαδή από το τότε ανάκτορο του Όθωνα και της Αμαλίας, ενώ το βράδυ τον εορταστικό τόνο έδωσε εντυπωσιακή φωταψία από τον Λυκαβηττό (μεγάλος σταυρός σχηματίστηκε από κλαδιά που καίγονταν).

Στην Αγία Ειρήνη, στις 8 Νοεμβρίου 1843, έγινε δοξολογία πριν από την έναρξη των εργασιών της πρώτης Εθνοσυνέλευσης. Εκεί γιορτάστηκε και πρώτη επέτειος του Συντάγματος.

Ο συγγραφέας Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, που δεν είχε εξοικείωση με την ορθόδοξη λειτουργία, αφηγείται στο «Οδοιπορικό στην Ελλάδα»:

“Ο Έλληνας επίσκοπος, ντυμένος πλούσια λαμπερά ρούχα, καθόταν μπροστά στην Αγία Τράπεζα ανάμεσα στους στολισμένους παπάδες, που τραγουδούσαν ένα τραγούδι χωρίς καθόλου αρμονία. Ο βασιλιάς και η βασίλισσα κι οι δύο ντυμένοι με ελληνικές στολές, κάθονταν σε έναν βελούδινο θρόνο στολισμένο με κορόνα και σκήπτρο. Ο διάδοχος της Βαυαρίας με τη στολή του είχε καθίσει δίπλα τους. Τα θρησκευτικά ήθη μου φαίνονταν στην πραγματικότητα περισσότερο παράξενα παρά γιορταστικά. Ενώ οι παπάδες έψαλλαν, η στρατιωτική μουσική έπαιζε έξω ζωηρά. Ηχούσε άγρια, πολεμικά, σαν να βρισκόμασταν σε ώρα μάχης, τότε που ο παπάς προσεύχεται κι ο πολεμιστής τραγουδάει και το τουφέκι βροντά τα βόλια του. Όλος ο δρόμος, μπαλκόνια και παράθυρα ήταν γεμάτα Έλληνες. Το ένα ωραίο κεφάλι δίπλα στο άλλο, χιλιάδες κόκκινα φέσια, παρδαλές μπλούζες κι άσπρες φουστανέλες  λάμπαν κάτω από τον ήλιο. Χαιρόσουν να βλέπεις όμορφα παλικάρια και παιδιά. Από γυναίκες βλέπαμε ελάχιστες κι αυτές ήταν τόσο άσχημες…”

Αρχική φωτογραφία από Εθνική βιβλιοθήκη Γαλλίας.

Με πληροφορίες από το βιβλίο «ΑΘΗΝΑ – Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και την λογοτεχνία». Εκδόσεις  Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ.

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: Ο διάσημος «ποιητής του κάρου» που έγινε γνωστός για την ανελέητη σάτιρα των πολιτικών της εποχής αλλά και για την ταραχώδη ζωή του. Εξέδιδε την εφημερίδα «Μικρός Ρωμηός» στου Ψυρρή