Το πετρόχτιστο χωριό που ανήκε στον Αλή Πασά και έζησε στην δίνη των πολέμων. Διεκδικήθηκε από Σέρβους και Βούλγαρους και εκκενώθηκε στον Ελληνικό εμφύλιο. Γιατί αποτελεί δημοφιλή προορισμό

Τα τελευταία χρόνια αποτελεί δημοφιλή χειμερινό προορισμό, ωστόσο πριν από δυο δεκαετίες ήταν ένα απομονωμένο χωριό της Πέλλας.

Δεσπόζει στους πρόποδες του Καιμακτσαλάν σε υψόμετρο 1.200 μέτρων και ξεχωρίζει για τα πέτρινα κτίσματα με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική.

Ο λόγος για το χωριό Άγιος Αθανάσιος, το οποίο βρίσκεται στα σύνορα με τα Σκόπια και τον περασμένο αιώνα βρέθηκε στη δίνη των συγκρούσεων εξαιτίας των εδαφικών διεκδικήσεων των Ελλήνων και των Βουλγάρων.

Ιδρύθηκε τον 16ο αιώνα και επί τουρκοκρατίας ήταν υπό τον έλεγχο του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Λέγεται ότι οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού ήταν ηπειρώτες κτηνοτρόφοι, στους οποίους οφείλεται και η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των κτιρίων.

Αρχές του περασμένου αιώνα πολλοί το διεκδίκησαν. Σέρβοι και Βούλγαροι ήρθαν αντιμέτωποι κατά τον A’ Παγκόσμιο Πόλεμο και Έλληνες και Βούλγαροι κατά τον Μακεδονικό Αγώνα.

Στα χρόνια της κατοχής εκεί κρύφτηκαν πολλές αντιστασιακές ομάδες, ενώ στον εμφύλιο εκκενώθηκε πλήρως από τον Ελληνικό Στρατό για να ανακόψουν την τροφοδότηση του Δημοκρατικού Στρατού. Τα επόμενα χρόνια πολλοί κάτοικοι μετανάστευσαν στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ με αποτέλεσμα ο πληθυσμός να μειωθεί σημαντικά.

Οι εναπομείναντες κάτοικοι ασχολήθηκαν κυρίως με την κτηνοτροφία και την οικοτεχνία. Τη δεκαετία του ΄80 μεταφέρθηκαν σε πεδινό σημείο εγκαταλείπωντας τον παλιό οικισμό, εξαιτίας του χιονιού που απέκλειε τον χειμώνα τους κατοίκους.

Ο οικισμός ζωντάνεψε ξανά τη δεκαετία του ’90 από τη λειτουργία του χιονοδρομικού κέντρου και των δεκάδων επισκεπτών της περιοχής. Οι κάτοικοι επέστρεψαν στα σπίτια τους και τα παλιά κτίρια αναπαλαιώθηκαν και μετατράπηκαν σε ξενοδοχεία, προκειμένου να υποδεχθούν τους τουρίστες που επισκέπτονται το Καϊμακτσαλάν.

Εκτός από το χιονοδρομικό κέντρο, οι επισκέπτες αξίζει να επισκεφθούν την εκκλησία της Αναλήψεως, η οποία χτίστηκε τον 17ο αιώνα και το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου, απ΄ όπου μπορούν να θαυμάσουν τη θέα της Λίμνης Βεγορίτιδος.

Ξεχωριστός προορισμός είναι και το δάσος του Καϊμάκτσαλάν το οποίο αποτελεί σημαντικό βιότοπο και περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους η οποία έχει αναγνωρισθεί ως προστατευόμενη περιοχή NATURA 2000.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Που βρίσκεται το ψηλότερο χωριό των Βαλκανίων με την ιστορική ονομασία «Santa Maria de Praitoria»; Οι κάτοικοι του χωριού αναφέρονται σε ένα θρυλικό δημοτικό τραγούδι και ξεχώρισαν για τη γενναιότητά τους