Το πείραμα για να αποδειχθεί η επικινδυνότητα του καφέ. Τα “πειραματόζωα” έζησαν περισσότερα από τους επιστήμονες

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Ο βασιλιάς της Σουηδίας, Γουσταύος Γ’ , μισούσε τον καφέ και το τσάι και θεωρούσε ότι ήταν δηλητήρια. Για να αποδείξει ότι ήταν επικίνδυνα για την υγεία διέταξε να γίνει μία ιατρική μελέτη χρησιμοποιώντας δίδυμους ως πειραματόζωα. Στον ένα έδιναν κάθε μέρα τρία φλυτζάνια καφέ και στον άλλο τσάι. Έχει ενδιαφέρον η κατάληξη του πειράματος.

Σουηδία και καφές

Ο καφές έφτασε για πρώτη φορά στη Σουηδία γύρω στο 1674, αλλά χρησιμοποιήθηκε ελάχιστα μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα, όταν έγινε μόδα μεταξύ των πλουσίων. Όμως τότε οι αρχές εναντιώθηκαν στην κατανάλωσή του.

Στη Σουηδία ο καφές απαγορεύτηκε με βασιλικό διάταγμα σε τρεις διαφορετικές βασιλείες μεταξύ του 1750 και του 1820.

Αυτός που ξεκίνησε τη δίωξη του καφέ και του τσαγιού στη Σουηδία ήταν ο βασιλιάς Αδόλφος Φρειδερίκος (1751-1771) που υπέγραψε τα πρώτα βασιλικά διατάγματα εναντίον της κατανάλωσής τους. Ο βασιλιάς είχε επηρεαστεί έντονα από μια πραγματεία του 1715 ενός Γάλλου γιατρού σχετικά με τις υποτιθέμενες επιπτώσεις που είχε στην υγεία ένα συστατικό του καφέ και του τσαγιού, που αργότερα ονομάστηκε καφεΐνη.

Ο γιατρός είχε καταγράψει σωστά ότι ήταν διεγερτικό, αλλά οι βλάβες που ισχυριζόταν ότι επέφερε στον άνθρωπο αποδείχθηκαν αποκυήματα της φαντασίας του!

Αρχικά ο Φρειδερίκος Αδόλφος επέβαλε βαρείς φόρους στην κατανάλωση καφέ και τσάι. Η μη καταβολή του φόρου είχε ως αποτέλεσμα μεγάλα πρόστιμα και κατάσχεση των φλιτζανιών και πιάτων του καφέ. Αργότερα, ο καφές απαγορεύτηκε εντελώς στη Σουηδία.

Παρά την απαγόρευση, η κατανάλωση συνεχίστηκε κρυφά, όπως γίνεται σε ό,τι απαγορεύεται.

Γουσταύος Γ΄ εναντίον καφέ και τσάι

Όταν το 1771 τον Αδόλφο Φρειδερίκο τον διαδέχτηκε στο σουηδικό θρόνο ο γιος του, Γουσταύος Γ΄(1771-1792), οι πλούσιοι Σουηδοί κατανάλωναν μεγάλες ποσότητες καφέ και τσάι αδιαφορώντας για τις απαγορεύσεις. Ήταν ένα παρόμοιο φαινόμενο με τους Αμερικανούς που κατανάλωναν άφθονο αλκοόλ στη διάρκεια της Ποτοαπαγόρευσης.

Ο νέος βασιλιάς ήταν και αυτός φανατικός πολέμιος των ροφημάτων. Αφού διαπίστωσε ότι οι απαγορεύσεις δεν σταματούσαν την κατανάλωση του καφέ και του τσαγιού σκέφθηκε ότι θα μπορούσε να πείσει τους συμπατριώτες του για την επικινδυνότητά τους κάνοντας ένα επιστημονικό πείραμα.

Σήμερα θεωρείται η πρώτη ελεγχόμενη κλινική δοκιμή στην ιστορία.

Σε αυτό χρησιμοποιήθηκε ένα ζευγάρι πανομοιότυπων διδύμων. Οι δύο άνδρες είχαν καταδικαστεί σε θάνατο για εγκλήματα που είχαν διαπράξει. Ο βασιλιάς μετέτρεψε την ποινή τους σε ισόβια κάθειρξη, με την προϋπόθεση ότι το ένα από τα δίδυμα θα έπινε τρία φλιτζάνια καφέ και το άλλο την ίδια ποσότητα τσαγιού κάθε μέρα για το υπόλοιπο της ζωής τους.

Η αποτυχία του πειράματος

Στο τέλος και οι δύο έζησαν περισσότερα χρόνια από τους δύο γιατρούς που τους παρακολουθούσαν και τον Γουσταύο Γ΄ που είχε διατάξει το πείραμα.

Αυτός που έπινε τσάι πέθανε σε ηλικία 83 ετών, πενήντα χρόνια μετά την έναρξη του πειράματος. Δεν είναι γνωστό πότε πέθανε ο άλλος αδελφός που έπινε καφέ, Ωστόσο, έζησε περισσότερα χρόνια από τους γιατρούς που έκαναν το πείραμα και από τον Γουσταύο Γ’, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1792.

Το 1823 και επισήμως η κατανάλωση του καφέ έγινε νόμιμη. Σύντομα έγινε το κυρίαρχο ρόφημα στη χώρα.

Σήμερα η Σουηδία είναι μία από τις χώρες με την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση καφέ στον κόσμο.

Διαβάστε ακόμη:

Ο αυνανισμός προκαλεί απώλεια μνήμης, παράλυση, ανικανότητα και οδηγεί στην αυτοκτονία!

Μελέτη εμπειρογνωμόνων στη βικτωριανή εποχή…