Το παρελθόν και παρόν του ελληνικού Π.Ν. σε μία φωτογραφία. Κι όμως Τριήρεις και Φρεγάτες, έχουν και κοινά χαρακτηριστικά!

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Η φωτογραφία ελήφθη στα ανοικτά της Ύδρας μετά το πέρας της επιθεώρησης του ελληνικού στόλου τον Ιούνιο του 2018 από τον τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο.

Ενώ τα πολεμικά επέστρεφαν στο Ναύσταθμο, το σύγχρονο αντίγραφο της αθηναϊκής τριήρους «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» προσέγγισε τη φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ» και απέδωσε τιμές στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που επέβαινε σε αυτή. Αυτό έγινε από τους μαθητές  της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών Ναυτικού (ΣΜΥΝ) που κωπηλατούσαν την τριήρη υψώνοντας τα κουπιά τους όταν έφθασαν δίπλα στο «ΣΑΛΑΜΙΣ».

Καθώς η «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» έχει όλα τα γνωστά χαρακτηριστικά μιας αρχαίας τριήρους, μπορούμε να πούμε ότι η φωτογραφία αποτυπώνει την τεράστια διαφορά τεχνολογίας μεταξύ των δύο ελληνικών πολεμικών πλοίων. Άλλωστε το ένα απέχει χρονικά από το άλλο περίπου δυόμιση χιλιάδες χρόνια!

Η φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ» αναπτύσσει μέγιστη ταχύτητα 31 κόμβων, αν και πλέει συνήθως με ταχύτητα 20 κόμβων. Δοκιμές που έγιναν στην «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» έδειξαν ότι μία τριήρης μπορούσε να φθάσει μέγιστη ταχύτητα 9 κόμβους, περίπου το ένα τρίτο της φρεγάτας. Αντίστοιχα, το μέγεθος μίας τριήρους ήταν περίπου το ένα τρίτο της φρεγάτα. Είχε μήκος περίπου 37 μέτρα και πλάτος 5,5 μέτρα ενώ η «ΣΑΛΑΜΙΣ» μήκος 117 μέτρα και πλάτος 14.8 μέτρα.

Όσον αφορά την θωράκιση και τον οπλισμό, δεν υπάρχει σύγκριση μεταξύ των δύο πολεμικών πλοίων.

Η τριήρης ήταν από ξύλο, με εξαίρεση το έμβολο που ήταν μπρούτζινο. Αντίθετα, η φρεγάτα είναι εξ’ ολοκλήρου μεταλλική κατασκευή. Εκτός από ένα πυροβόλο των 127 mm, η φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ» διαθέτει τα απαραίτητα οπλικά συστήματα ώστε το πλήρωμά της να εκτοξεύει πυραύλους και κατευθυνόμενα βλήματα επιφανείας-αέρος και να ρίχνει τορπίλες.

Μπορεί έτσι να καταστρέψει ταυτόχρονα εχθρικούς στόχους σε θάλασσα, αέρα και ξηρά σε απόσταση εκατοντάδων χιλιομέτρων. Το μόνο οπλικό σύστημα που διέθετε η τριήρης ήταν το έμβολο. Αυτό σήμαινε ότι για να εξουδετερώσει ένα εχθρικό πλοίο το πλήρωμά του θα έπρεπε κυριολεκτικά να ρίξει την τριήρη τους πάνω του και να το εμβολίσουν.

Όμως, υπάρχει ένα τεχνικό χαρακτηριστικό που είναι κοινό στα δύο ελληνικά πολεμικά πλοία. Πρόκειται για τον αριθμό του πληρώματος. Η τριήρης διέθετε 170 κωπηλάτες, ίδιος αριθμός με αυτόν του πληρώματος της φρεγάτας «ΣΑΛΑΜΙΣ». Βέβαια, η τριήρης εκτός από τους κωπηλάτες μετέφερε επιπλέον και περίπου 30 άτομα που ήταν διάφορα μέλη πληρώματος, καθώς και οπλίτες και τοξότες για την προστασία του.

Όμως, και η φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ» μπορεί να έχει συνολικό αριθμό πληρώματος 220 άτομα. Η σύγκριση βέβαια είναι αδόκιμη και μόνο εγκυκλοπαιδικού χαρακτήρα.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η τριήρης ήταν μια τεχνολογική πρωτοπορία, που χάρισε στην Αθήνα τρομερές νίκες απέναντι σ’ ένα τεράστιο στόλο όπως αυτός των Περσών. Με την τριήρη και την ναυτοσύνη, η πόλη, έγινε για υπερδύναμη της εποχής και με τα ταξίδια και τον πλούτο, χρηματοδοτήθηκε ο αθηναίικός πολιτισμός, που διδάσκεται ακόμη στα κορυφαία πανεπιστήμια.

Πηγή φωτογραφίας: https://shipshub.com.