Το παγούρι ενός Ρωμαίου λεγεωνάριου. Μοιάζει σύγχρονο και είχε αφιερωθεί σε ιερό της Γαλατίας. Τι περιείχε

Οι Ρωμαίοι δημιούργησαν το ισχυρότερο στρατό της αρχαιότητας χάρη στον οποίο απέκτησαν μία από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες στην ιστορία που ήταν και η μακροβιότερη.

Ο ρωμαϊκός στρατός εισήγαγε καινοτομίες σε όλους τους τομείς, από την οργάνωση, εκπαίδευση, τους τρόπους που πολεμούσε μέχρι και την τεχνολογία. Μία πρόσφατη αρχαιολογική ανακάλυψη κατέδειξε πόσο καινοτόμοι ήταν οι Ρωμαίοι στον σχεδιασμό ακόμη και επιμέρους τμημάτων του στρατιωτικού τους εξοπλισμού.

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Ένα ρωμαϊκό παγούρι με “σύγχρονη” εμφάνιση

Το 2020, στη διάρκεια μιας σωστικής ανασκαφής στην πόλη Σεϊνόντ στη νοτιοανατολική Γαλλία, οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν δύο ή τρία μικρά ιερά και περίπου σαράντα λάκκους όπου είχαν γίνει προσφορές στους θεούς.

Δεν βρέθηκαν στοιχεία για την ταυτοποίηση των θεών που λατρεύονταν εκεί. Κατά πάσα πιθανότητα, επρόκειτο για λατρείες τοπικών θεοτήτων της ρωμαϊκής Γαλατίας.

Ανάμεσα στα αναθήματα ήταν και το μεταλλικό παγούρι ενός Ρωμαίου λεγεωνάριου, του οποίου ο τύπος είναι γνωστός στις λατινικές πηγές ως «laguncula». Αν και στο παρελθόν είχαν βρεθεί αντίστοιχα αρχαία παγούρια και τμήματά τους, αυτό στη Σεϊνόντ είναι το πιο καλοδιατηρημένο και ακέραιο. Χρονολογείται στον 4^ο αιώνα μ.Χ.

Το παγούρι μοιάζει καταπληκτικά με αντίστοιχα στρατιωτικά παγούρια του 20^ου αιώνα!

Είναι κυλινδρικό και αποτελείται από δύο μεγάλα τμήματα από πεπιεσμένο σίδηρο σε σχήμα κοχυλιού. Αυτά είναι ενωμένα με επίπεδους συνδέσμους από κράμα χαλκού που έχουν περιγράμματα σε σχήμα φύλλου.

Μια χάλκινη λαβή είχε προσαρτηθεί σε κρίκους στερεωμένους στα στηρίγματα που βρίσκονται στο πάνω μέρος του παγουριού.

Ανάμεσα στα στηρίγματα αυτά και το λαιμό του αγγείου υπάρχει ένα δυνατό χάλκινο κολάρο. Η βάση του παγουριού είναι στερεωμένη με τα ίδια στηρίγματα που συγκρατούν μαζί τα δύο τμήματά του.

Στο πάνω μέρος του λαιμού του παγουριού υπάρχει κυκλικό πώμα από κράμα χαλκού που κλείνει το στόμιο. Αυτό ήταν κλειστό και σφραγισμένο μ’ ένα μπρούτζινο σύρμα.

Το «περίεργο» ποτό

Το γεγονός ότι το παγούρι του λεγεωνάριου ήταν σφραγισμένο κατέδειξε στους αρχαιολόγους ότι θα πρέπει να περιείχε κάτι άλλο εκτός από νερό όταν χρησιμοποιήθηκε ως ανάθημα. Κατά τη διάρκεια της συντήρησης του παγουριού, διαπιστώθηκε ότι στο εσωτερικό του υπήρχαν ίχνη από οργανικά κατάλοιπα κάποιου υγρού.

Λήφθηκαν τέσσερα δείγματα και αναλύθηκαν σε μία προσπάθεια να ανακαλυφθεί η σύστασή του.

Προς έκπληξη των αρχαιολόγων αυτό δεν ήταν κρασί αλλά κυρίως κεχρί αναμεμειγμένο με μικρή ποσότητα μαύρων μούρων και γαλακτοκομικών προϊόντων. Τα συστατικά, ζωικά και φυτικά, είχαν θερμανθεί ή μαγειρευτεί. Υπήρχαν επίσης και ίχνη από ρετσίνη πεύκου και άλλο φυτικό υλικό με υψηλά επίπεδα ολεανολικού οξέος.

Δυστυχώς, δεν ήταν δυνατή η ακριβέστερη ταυτοποίηση του υγρού στο παγούρι. Δεδομένου του πλαισίου της ανακάλυψης, σε λάκκο με προσφορές σε ιερό, το περιεχόμενο του παγουριού υποδηλώνει λατρευτικό τελετουργικό, παρά για κάποιο ποτό που καταναλωνόταν καθημερινά.

Βέβαια, δεν πρόκειται για κάποιο μαγικό φίλτρο σαν αυτό που έπινε ο Αστερίξ, παρά το γεγονός ότι συνήθως το μεταφέρει μαζί του σ’ ένα ρωμαϊκό παγούρι σαν αυτό που βρέθηκε στη Σεΐνόντ!