Το μουσικό κίνημα που ταυτίστηκε με τους teddy boys, αλλά και τους skinheads. Οι οπαδοί του περιφρονούσαν τη Θάτσερ, τα σχέδια για το μέλλον και τη “νέα αριστερά”. Το περίφημο ΣΚΑ που είχε ως έμβλημα τη σκακιέρα

Πηγή: “Eightίλα”, του Βασίλη Λουκά

Η ΣΚΑ είναι μουσικό είδος που γεννήθηκε στη Τζαμάικα στα τέλη της δεκαετίας του ’50-αρχές του ’60. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία τόσο στο ίδιο το νησί όσο και στη Βρετανία και επανέρχεται κατά καιρούς στο προσκήνιο στη διάρκεια 40 και πλέον χρόνων.

Το όνομα της μουσικής λέγεται πως προέρχεται από τον χαρακτηριστικό ήχο της κιθάρας, που περιγραφόταν κάπως σαν skat! skat! skat!.

Μια άλλη εκδοχή είναι πως ο όρος προήλθε από τον μπασίστα Κούετ Τζόνστον, που προσπάθησε έτσι να εξηγήσει τον ήχο και το ρυθμό της μουσικής, κατά τον χαιρετισμό skavoovie που απεύθυνε στους φίλους του.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 η ΣΚΑ έγινε το δημοφιλέστερο είδος μουσικής στο νησί και συνδέθηκε με την κουλτούρα των rude boys, των περιθωριακών νέων που μετακινήθηκαν από την ύπαιθρο στο Κίνγκστον και τα άλλα αστικά κέντρα της Τζαμάικα προς αναζήτηση καλύτερης τύχης – συχνά μάταια.

Την δεκαετία του ’80 το ΣΚΑ αναβίωσε χαρακτηρίζοντας ένα μεγάλο μέρος της αυτής της γενιάς.

Τα στοιχεία των rudies συνδυάστηκαν με το ύφος των teddy boys, αλλά και με τους skinheads της δεκαετίας του ’60. Κάποιοι υποστήριξαν ότι το ρεύμα αυτό ήρθε ως αντίποδας της ρέγκε.

Όπως και να είχε, οι νέοι πλέον rudies ήταν εκείνοι που είχαν σήμα κατατεθέν τους το ΣΚΑ.

Δανείζονταν στοιχεία από αυτή την τρέλα και παρουσιάζονταν ως η συνέχεια των πανκ της δεκαετίας του ’70. Ως η εξέλιξη των “Μοϊκανών”  και όλων όσων έδιναν προτεραιότητα στο  εξεζητημένο για τους συντηρητικούς, λουκ.

Βασικό έμβλημα του κινήματος ήταν η μαυρόασπρη σκακιέρα. Την είδαμε να φιγουράρει στα περισσότερα καλύμματα των δίσκων, αλλά και σε όλα τα t-shirts και στα αντικείμενα που έβγαιναν προς πώληση και σχετίζονταν με αυτό το ρεύμα.

Η ιστορία λέει πως η εννοιολογική σημασία της σκακιέρας δεν είναι άλλη από σύμβολο φυλετικής ανάμειξης.

Οι «Specials» που φτιάχτηκαν τη χρονιά 1977-1978 στο Κόβεντρυ και οι «Madness» που διαμόρφωσαν το προφίλ τους ταυτόχρονα με την εκλογή της Μάργκαρετ Θάτσερ την άνοιξη του 1979, είναι ουσιαστικά τα δύο βασικά ονόματα που φιλοδοξούσαν από την πρώτη στιγμή να σηματοδοτήσουν την αναβίωση του ΣΚΑ στα ΄80ς.

Ξεπερνώντας το χλευασμό, την κόντρα και την μηδενιστική αντίληψη που εξέφραζε το πανκ, το κίνημα ΣΚΑ δεν είχε καμία εμπιστοσύνη στο αύριο.

Οι εκφραστές και εκπρόσωποι του κινήματος, ήταν οπαδοί της άποψης «ζήσε το σήμερα!». Οι περισσότεροι από αυτούς πίστευαν πως δεν υπάρχει μέλλον και είχαν ως στόχο τους οτιδήποτε σχετικό.

Περιφρόνησαν από την πρώτη στιγμή το κίνημα της νέας αριστεράς. Μίλησαν με αρνητικά λόγια για το σινεμά και  για τον καινούριο κόσμο.

Αυτά αποτέλεσαν και τα βασικά συστατικά της μουσικής που άγγιξε στο ξεκίνημα της δεκαετίας του ‘80 με τον ίδιο δυναμισμό τόσο το Λονδίνο όσο και  το Παρίσι κάνοντας μάλιστα την υπόλοιπη Ευρώπη να προσπαθεί να ακολουθήσει τρέχοντας.

«Η οικονομική κρίση έβαλε τέλος στην εύκολη  ζωή», έλεγαν οι οπαδοί του ΣΚΑ και επέμεναν: «Πρέπει να είμαστε μαχητικοί και να βγάζουμε λεφτά…».

Η κεντρική ιδέα της νέας τρέλας έλεγε : «Στόχος μας είναι να προχωρήσουμε προς το θάνατο,, κοιτάζοντας στον καθρέφτη τον εαυτό μας»

Η ψαγμένη εκείνη την περίοδο δισκογραφική εταιρεία 2 Tone εκμεταλλεύτηκε την ιστορία του ΣΚΑ, βγαίνοντας κερδισμένη.

Παράλληλα όμως δόθηκε η ευκαιρία στο κίνημα των mods να επιστρέψει στο προσκήνιο.

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι οι Who με την Quadrophenia ακούστηκαν ιδιαίτερα εκείνο το  διάστημα.

Αν και ως είδος ξεπεράστηκε την επόμενη δεκαετία, διατηρεί πιστό κοινό σε αρκετά μέρη του κόσμου.

Οι Skatalites κάνουν ακόμη παγκόσμιες περιοδείες, ενώ η ΣΚΑ αποτελεί βασικό μέρος του ρεπερτορίου του Μάνου Τσάο και του Τονίνο Καροτόνε.

Στην Ελλάδα, η ΣΚΑ και η ρέγγε γνωρίζουν την τελευταία δεκαετία μια σχετική άνοδο, με συγκροτήματα όπως οι Locomondo.

Ακούστε εδώ το τραγούδι των “Madness”,  “It must be love” : 

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η δεκαετία του 1980 μέσα από την μουσική της εποχής. Ποιοι ήταν οι πανκ, τα φρικιά, οι new wave και οι κροκάνθρωποι του Άσιμου, που πολέμησαν «την τυραννία του θεάματος»