«Το μόνο ψεγάδι στην τέλεια προσωπικότητά του ήταν ο φόνος 90.000 ανθρώπων». Το ηγετικό στέλεχος των SS ενώπιον των δικαστών

«Η φωνή του ήταν εξαιρετικά αρμονική, τα χέρια του καλοσχηματισμένα και περιποιημένα και οι κινήσεις του είχαν χάρη και αυτοπεποίθηση. Το μόνο ψεγάδι στην τέλεια προσωπικότητά του ήταν ο φόνος ενενήντα χιλιάδων ανθρώπων».

Έτσι περιέγραcε ο δικαστής Μάικλ Μουσμάνο το πάλαι ηγετικό στέλεχος των SS, Ότο Όλεντορφ. Ο Μουσμάνο ήταν πρόεδρος του δικαστηρίου στη δίκη των διοικητών των Einsatzgruppe, των ειδικών ταγμάτων θανάτου που αναπτύχθηκαν στο Ανατολικό Μέτωπο.

Ένας από τους ναζί που κάθισαν στο ειδώλιο ήταν ο Όλεντορφ.

«Ο πιο μορφωμένος μαζικός δολοφόνος στην ιστορία»

Ήταν εμφανές ότι ο Όλεντορφ είχε εντυπωσιάσει τον δικαστή Μουσμάνο. Ο γερμανός εγκληματίας ήταν πατέρας πέντε παιδιών, με πτυχίο στα οικονομικά και διδακτορικό στη νομική, ενώ έδειχνε να διαθέτει ευγενική ιδιοσυγκρασία και εξαιρετικά δομημένο λόγο. Κανείς δε θα φανταζόταν ότι ο άνθρωπος αυτός υπήρξε διοικητής του Einsatzgruppe D, του πλέον διαβόητου τάγματος θανάτου.

Ο Όλεντορφ διεκδικούσε τον τίτλο του πιο μορφωμένου μαζικού δολοφόνου στην ιστορία.

Η ομάδα του Όλεντορφ έδρασε στη νότια Ουκρανία και μέσα σε εννέα μήνες, από τον Ιούνιο του 1941 ως τον Μάρτιο του 1942, οδήγησε στον θάνατο πάνω από 90.000 ανθρώπους. Ήταν υπεύθυνη για τη σφαγή στη Συμφερόπολη (Κριμαία), όπου στις 13 Δεκεμβρίου 1941 θανατώθηκαν 14.300 άτομα, κυρίως Εβραίοι. Με τη λήξη της αποστολής του επέστρεψε αθόρυβα στη Γερμανία και συνέχισε να ασκεί τα καθήκοντά του ως επικεφαλής στο Υπηρεσία εσωτερικής ασφαλείας.

Διαβάστε ακόμα: Η εντολή του Χίτλερ να εκτελούνται επί τόπου οι κομισάριοι της Σοβιετικής Ένωσης. Πώς τα τάγματα θανάτου των Ναζί έμειναν ατιμώρητα

Τον Ιούλιο του 1942 προήχθη σε Ταξίαρχος των SS, ενώ περί τα τέλη του 1943 τοποθετήθηκε αναπληρωτής γραμματέας στο Υπουργείο Οικονομικών με στόχο τη σχεδίαση προγραμμάτων για την ανόρθωση της γερμανικής οικονομίας μετά τον πόλεμο, τομέας ενασχόλησης αυστηρά απαγορευμένος από το καθεστώς.

Ο Όλεντορφ είχε την άμεση υποστήριξη του Χάινριχ Χίμλερ, καθώς οι απόψεις τους στον τομέα αυτό ταυτίζονταν πλήρως. Υποστήριζαν την ανάγκη κοπής νέου νομίσματος και του δραστικού περιορισμού της αχρείαστης και χαοτικής γραφειοκρατίας.

Σταδιακά, ο Χίμλερ έγινε κατά μια έννοια προστάτης του Όλεντορφ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Όλεντορφ αποφάσισε να παραδοθεί μαζί με τον ίδιο και την ομάδα του στους Βρετανούς στις 23 Μαΐου του 1943.

Δίκη των Ταγμάτων Θανάτου Einsatzgruppen  

Το 1947 παραπέμφθηκε σε δίκη από τον αμερικανικό στρατό που την περίοδο εκείνη διεξήγαγε μαζικές δίκες εναντίον των υπαιτίων των ναζιστικών θηριωδιών. Κατά την απολογία του, ο Όλεντορφ υποστήριξε ότι δεν είχε το δικαίωμα, ούτε το περιθώριο να αμφισβητήσει τις διαταγές που του δίνονταν. Παρουσίασε μάλιστα τις εκτελέσεις ως αυτοάμυνα, με το σκεπτικό ότι «η Γερμανία απειλούνταν από τον κομμουνισμό, οι Εβραίοι ήταν οπαδοί του μπολσεβικισμού και στους τσιγγάνους δεν μπορείς να έχεις εμπιστοσύνη».

Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση δεν βοήθησε τον Όλεντορφ, ούτε και τους συγκατηγορουμένους του. Ο δικαστής Μουσμάνο προέβαλε το επιχείρημα ότι ήταν σε θέση να γνωρίζουν τις ηθικές διαστάσεις των πράξεών τους, τονίζοντας ιδιαίτερα το μορφωτικό τους επίπεδο.

«Αμφιβάλλω αν θα μπορούσε να βρει κανείς σε ένα τραπέζι αναγνωστηρίου δημόσιας βιβλιοθήκης τόσο πολλά μορφωμένα άτομα όσα ήταν συγκεντρωμένα στο ειδώλιο των κατηγορουμένων στη δίκη των Einsatzgruppen στη Νυρεμβέργη», θα έγραφε αργότερα στα απομνημονεύματά του.

Χαρακτηριστική είναι όμως και η αγόρευσή του, απευθυνόμενος προσωπικά στον Ότο Όλεντορφ:

«Ο στρατιώτης που πηγαίνει στη μάχη ξέρει ότι πρέπει να σκοτώσει, αλλά καταλαβαίνει ότι έχει να αναμετρηθεί με έναν εξίσου οπλισμένο εχθρό. Εσείς όμως πηγαίνατε να σκοτώσετε ανυπεράσπιστους ανθρώπους. Δεν σας πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι υπάρχει ηθικό ζήτημα; Ας υποθέσουμε ότι σας είχε δοθεί εντολή να σκοτώσετε την αδελφή σας. Δε θα αξιολογούσατε ενστικτωδώς την εντολή ως προς το αν είναι σωστή ή λάθος -από ηθική άποψη, όχι πολιτικά ή στρατιωτικά, από άποψη ανθρωπιάς, καθαρότητας συνείδησης και δικαιοσύνης;».

Ο Όλεντορφ έδειξε να ταράσσεται, πράγμα απρόσμενο για το συγκροτημένο, ψύχραιμο και συνεσταλμένο προσωπείο που «φορούσε» μέχρι εκείνη τη στιγμή.

Κανείς δεν ήταν βέβαιος για το ποια θα ήταν η τελική απόφαση, πριν την ανακοίνωσή της. Ο δικαστής Μάικλ Μουσμάνο δεν είχε καταδικάσει ποτέ κανέναν σε θάνατο όσο ήταν δικαστής στην Πενσιλβανία. Ήταν πιστός καθολικός και το ενδεχόμενο να εκδώσει απόφαση θανατικής ποινής στη Νυρεμβέργη τον είχε προβληματίσει τόσο, ώστε να αποσυρθεί σε ένα κοντινό μοναστήρι για αρκετές μέρες. Ο επικεφαλής εισαγγελέας Μπέντζαμιν Φέρεντς δεν είχε ζητήσει ρητά τη θανατική ποινή.

Έτσι, όταν ο δικαστής εμφανίστηκε για να ανακοινώσει την απόφασή του, όλοι κάθονταν σε «αναμμένα κάρβουνα». Μόλις ακούστηκε το πρώτο «θάνατος δι’ απαγχονισμού» από το στόμα του Μουσμάνο, ένα κύμα ανακούφισης διαπέρασε τη δικαστική αίθουσα. Ο δικαστής εξέδωσε δεκατρείς τέτοιες αποφάσεις και καταδίκασε τους υπόλοιπους κατηγορουμένους σε ποινές φυλάκισης που κυμαίνονταν από δέκα χρόνια ως ισόβια.

Ένας από τους μελλοθάνατους ήταν ο Ότο Όλεντορφ. Παρά τις πολλές αναθεωρήσεις των Αμερικανών για ανάλογες αποφάσεις, η απόφαση για τον Όλεντορφ δεν άλλαξε ποτέ. Ο γερμανός ναζί εκτελέστηκε στις 8 Ιουνίου του 1951 στις βαυαρικές φυλακές του Λάντσμπεργκ αμ Λεχ.

Η αρχική φωτογραφία δείχνει μαζική εκτέλεση αμάχων το 1941 στο ανατολικό μέτωπο απο την παραστρατιωτική οργανωση . Πηγή Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «Δεν ξέρω πως έγιναν αυτά τα εγκλήματα». «Δεν είπα ποτέ ότι οι Εβραίοι είναι κατώτεροι». Οι δικαιολογίες των Ναζί στη Δίκη της Νυρεμβέργης, όπου αλληλοκατηγορούνταν για να σωθούν