Το μικροσκοπικό κράτος που υπήρχε στη δυτική Ευρώπη μέχρι πριν από ένα αιώνα. Που βρισκόταν, αλλά σήμερα κανείς δεν το θυμάται

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Για πάνω από ένα αιώνα (1816-1921) υπήρχε στη δυτική Ευρώπη ένα κράτος που σήμερα σχεδόν κανένας δεν θυμάται.

Πρόκειται για το  μικροσκοπικό «Ουδέτερο Μορεσνέτ» με το περίεργο τριγωνικό του σχήμα που βρισκόταν μεταξύ Ολλανδίας, Βελγίου, και Γερμανίας.

«Ουδέτερο Μορεσνέτ»

Το «Ουδέτερο Μορεσνέτ» όπως ήταν ο επίσημος τίτλος του ιδρύθηκε στις 26 Ιουνίου 1816, ένα χρόνο μετά την ήττα του Ναπολέοντα στο Βατερλό. Το μικροσκοπικό αυτό κράτος είχε πλάτος μόλις 1,5 χιλιόμετρο και μήκος 5 χιλιόμετρα. Η συνολική του έκταση ήταν 3,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Διοικούνταν από κοινού από την Ολλανδία και το Βασίλειο της Πρωσίας. Όταν το Βέλγιο κέρδισε την ανεξαρτησία του από την Ολλανδία το 1830, οι Βέλγοι αντικαταστήσανε τους Ολλανδούς στη διοίκηση του «Ουδέτερου Μορεσνέτ». Μετά την ενοποίηση της Γερμανίας το 1871, ο εκάστοτε Γερμανός αυτοκράτορας συνέχισε να διοικεί το «Ουδέτερο Μορεσνέτ» με την ιδιότητα του βασιλιά της Πρωσίας.

Το 1914, ο πληθυσμός του μικροσκοπικού κράτους  υπολογιζόταν σε 3.500 άτομα. Πρωτεύουσά του ήταν το Κέλμις (Kelmis) ή Λα Καλαμίνε (La Calamine).

Βασική πηγή πλούτου του «Ουδέτερου Μορεσνέτ» ήταν ένα μεταλλείο ψευδαργύρου, βιομηχανίες ποτού και καζίνο.

Οι τρεις κύριες γλώσσες του κρατιδίου ήταν ολλανδικά, γερμανικά και γαλλικά. Επιπλέον, στις αρχές του 20ου αιώνα, το Παγκόσμιο Συνέδριο της Εσπεράντο ανακήρυξε το «Ουδέτερο Μορέσνετ» ως την παγκόσμια πρωτεύουσα της εσπεράντο κοινότητας.

Γερμανοί κατακτητές

Το 1914, κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, το «Ουδέτερο Μορεσνέτ» κατελήφθη από τους Γερμανούς. Αυτοί κατήργησαν την κρατική του οντότητα και προσάρτησαν το έδαφός του. Οι Σύμμαχοι βέβαια δεν αναγνώρισαν αυτή την ενέργεια.

Η ανακωχή μεταξύ των Συμμάχων και της Γερμανίας, στις 11 Νοεμβρίου 1918, ανάγκασε τους Γερμανούς να αποσυρθούν από το Βέλγιο και το «Ουδέτερο Μορεσνέτ». Ένα χρόνο αργότερα, με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών το κρατίδιο παραχωρήθηκε στο Βέλγιο, με ισχύ στις 10 Ιανουαρίου 1921.

Το κρατίδιο ήταν τόσο μικρό που όταν η περιοχή προσαρτήθηκε από το Βέλγιο μετατράπηκε στο μικρό δήμο του Κέλμις.

Το 1940 κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, η περιοχή κατελήφθη ξανά από τους Γερμανούς που επανέφεραν το όνομα Mορέσνετ. Όμως επιστράφηκε στο Βέλγιο το 1944 μετά την αποχώρηση των Γερμανών.