Το λησμονημένο επεισόδιο με τους Τούρκους που υπέστειλαν την ελληνική σημαία, που ύψωνε η κυρά της Ρω δίπλα από το Καστελόριζο. Το ρεπορτάζ που την ανέδειξε

Με την προσωνυμία «Κυρά της Ρω» έμεινε στην ιστορία η Δέσποινα Αχλαδιώτη, η οποία επί σειρά ετών «φύλαγε Θερμοπύλες», υψώνοντας καθημερινά την ελληνική σημαία στη βραχονησίδα Ρω των Δωδεκανήσων. Το 1974 ένας τούρκος δημοσιογράφος, ο Ομάρ Κασάρ με άλλους δυο Τούρκους εκμεταλλεύτηκαν την απουσία της και ύψωσαν τη τούρκικη σημαία.

Η ηλικιωμένη Δέσποινα, που ζούσε πλέον στο Καστελόριζο, γύρισε στο νησί, την κατέβασε και σήκωσε πάλι την ελληνική.

Η Δέσποινα Αχλαδιώτη τα επόμενα χρόνια βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών (1975), το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, το Δήμο Ρόδου και πολλούς φορείς. Όμως πίσω από την γνωστή ιστορία, που αναδείχθηκε από την τηλεόραση και τις εφημερίδες της εποχής, κρύβεται ένα άγνωστο παρασκήνιο που αποκάλυψε πρόσφατα ο διακεκριμένος δημοσιογράφος Άρης Σκιαδόπουλος. Ήταν ο άνθρωπος που συνάντησε πρώτος την νησιώτισσα και με το ρεπορτάζ του στην εφημερίδα Νέα, έκανε γνωστή την ύπαρξη της. Η μαρτυρία του είναι αποκαλυπτική και απολαυστική:

“Στα ΝΕΑ ήμουν όταν είχαν πάει στην Ρω Τούρκοι δημοσιογραφοι και είχαν υψώσει την σημαία τους. Εγώ πήρα τότε εντολή από τον Καψή (διευθυντή της εφημερίδας) να πάω να βάλω την δική μας σημαία. Επιβιβάστηκα στον Πανορμίτη από την Ρόδο και τραβήξαμε για Καστελόριζο.

Φτάσαμε τέσσερις ώρες περίπου μετά. Πρώτα πήγα στο Λιμεναρχείο. Τους εξήγησα την αποστολή και ζήτησα να με πάνε ως δίπλα στη Ρω. Ευτυχώς είχε σκατόκαιρο και δεν μπορούσε το περιπολικό να πιάσει στο νησί.

Επέστρεψα στο μοναδικό καφενείο της παραλίας που διατηρούσε η Ολγα Μαύρου, ανιψιά του Γιωργου Μαύρου, αρχηγού τότε της Ένωσης Κέντρου. Ήταν παντρεμένη με τον Αποστόλη ,ξέμπαρκο καπετάνιο.

Ο Αποστόλης καθόταν με τις ώρες σ’ένα τραπέζι στην είσοδο και αγνάντευε την θάλασσα και την Αντίφυλλο απέναντι στην Τουρκία. Βυθισμένος στην κοσμάρα του, σπάνια άνοιγε το στόμα του να μιλήσει σε άνθρωπο. Έκατσα πλάι του και πιάσαμε κουβέντα.

-Πώς και ξώκειλες στα μέρη μας;

-Ήρθα να βάλω σημαία στην Ρω.

-Καλά, τώρα σωθήκαμε.

-Πώς κυλάει ο καιρός εδώ πέρα;

-Πώς να περνάει… Ανία εκτός κι αν συμβεί κανένα ξαφνικό, όπως π.χ. που ‘ρθε μια μουνάρα Αυστραλέζα τις προάλλες και κόλλησε βλεννόρροια τον δόκιμο και τον λιμενοφύλακα. Κατά τ΄άλλα, μοναξιά.

-Με τους απέναντι πώς τα πάτε;

-Μια χαρά ανθρωπάκια είναι. Βλέπεις, γι’ αυτούς η Άγκυρα πέφτει μακρυά, όπως για μας πέφτει η Αθήνα. Έτσι το ‘χουμε ρίξει στο ψιλολαθρεμπόριο. Εμείς τους στέλνουμε κάνα κρεατικό κι εκείνοι μας στέλνουν δερμάτινα. Κι αν μας την πέσουν μπάτσοι, τότε ένας κρύβει τον άλλο στο σπίτι του.

-Ξέρεις κάποιον εδώ που να ‘χει καμιά ενδιαφέρουσα ιστορία;

-Τι ενδιαφέρουσα ιστορία και πούτσες μπλε να βρεις σ αυτήν την ερημιά… Αλλά στάσου μια στιγμή. Μου είπες ότι ήρθες να βάλεις σημαία στη Ρω;

-Ναι.

-Εδώ πιο πάνω στα χαλάσματα ζει μια γριά που βαριακούει. Δέσποινα Αχλαδιώτη τη λένε. Αυτή πάνε χρόνια που ζούσε με τον άντρα της στην Ρω που έβοσκαν τα ζα τους. Ε, το λοιπόν αυτή όποτε περνούσε κάνα πολεμικό βαπόρι δικό μας, ύψωνε σημαία. Άντε πάνε την αναφορά πίσω και κοντά στα εκατό μέτρα θα βρεις ένα παλιό δίταπο. Μόνο φώναξε δυνατά να σ’ ακούσει.

Άλλο που δεν ήθελα, να γλιτώσω τα ντράβαλα στη Ρω. Τηλεφώνησα στον Καψή να τον ενημερώσω ότι βρήκα το πρόσωπο που ‘χε μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το βάλω εγώ τη σημαία στη Ρω και πήρα τον δρόμο για το σπίτι της κυρα Δέσποινας. Ήταν εκεί ολομόναχη. Μου ‘βγαλε την πίστη μέχρι να ακούσει. Τελικά μέσες άκρες μου ‘πε την ιστορία, πώς έζησε στο νησί κάμποσο. Μέχρι που πέθανε ο άντρας της, εκείνη συνέχιζε να ζει με τα πρόβατα κι όποτε περνούσε κάνα πολεμικό ύψωνε τη σημαία.

Γύρισα στην Αθήνα και βάλθηκα να γράψω τη συνέντευξη της κυρά Δέσποινας. Και τα «ΝΕΑ» κυκλοφόρησαν με τίτλο “Η κυρα της Ρω”. Έτσι έγινε γνωστή στο πανελλήνιο η κυρά Δέσποινα. Την ίδια μέρα μου τηλεφώνησε ο Φρέντυ Γερμανός να του δώσω πληροφορίες γιατί ήθελε να την καλέσει στην εκπομπή του. Και κάπως έτσι η κυρά Δέσποινα, η βοσκοπούλα της Ρω, έφτασε να τιμηθεί από την Ακαδημία και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Προς τούτο, κατέβηκε ο Σαρτζετάκης με την απαραίτητη κουστωδία και τις πρέπουσες φανφάρες!

Κι όσο για μένα, το επόμενο καλοκαίρι πήρα μαζί μου το φιλαράκι μου τον Λευτέρη Παπαδόπουλο και περάσαμε αξέχαστες διακοπές στο Καστελόριζο.

Κι έτσι έγινε μέσα από τα κείμενα ευρύτερα γνωστό το νησί ως τόπος παραθερισμού. Σ’ αυτό συνετέλεσαν του Λευτέρη και δικά μου στα «ΝΕΑ».

Με τα χρόνια άρχισαν να έρχονται ξενιτεμένοι και ντόπιοι που έρχονταν να συντηρήσουν τα πατρικά τους. Πρώτοι και καλύτεροι οι φίλοι μας, ο διπλωμάτης Κομνηνός κι ο ναύαρχος Αγαπητός ανακαίνισαν διπλανά σπίτια στη είσοδο του λιμανιού πλάι στον μιναρέ. Ο γιος της κυρα Δέσποινας διορίστηκε φαροφύλακας στον φάρο του νησιού. Και η γυναίκα του παπά Γιώργη πολύτεκνου εφημέριου συνέχισε να γεννοβολάει.”

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «Δεν είχα πάρει εντολή από κανένα. Ακόμη και σήμερα αναρωτιέμαι γιατί πήραμε την ελληνική σημαία από τα Ίμια», λέει ο δημοσιογράφος της Χουριέτ, που παραλίγο να προκαλέσει πόλεμο Ελλάδας-Τουρκίας