Στις 8 Σεπτεμβρίου 1972 μία πολύνεκρη τραγωδία έπληξε την Κρήτη και συγκεκριμένα τον Νομό Λασιθίου. Σε έναν στενό χωματόδρομο, στα ορεινά χωριά του Δείκτη, ένα λεωφορείο ασφυκτικά γεμάτο από επιβάτες, κατρακύλησε σε μια χαράδρα βάθους 60 μέτρων.
Οι χωρικοί που έσπευσαν να βοηθήσουν αντίκρυσαν ένα ανατριχιαστικό θέαμα. Το λεωφορείο είχε μετατραπεί σε φέρετρο. Από τους 50 επιβαίνοντες, οι 21 σκοτώθηκαν και 29 τραυματίστηκαν σοβαρά. Οι πραγματογνώμονες κατέληξαν πως η κακή κατάσταση του οχήματος οδήγησε στην τραγωδία.
Η μοιραία διαδρομή προς το πανηγύρι
Κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου πραγματοποιείται το πανηγύρι της Παναγίας Εξακουστής. Το μοναστήρι της Παναγίας βρίσκεται στις Μάλλες Ιεράπετρας και εκατοντάδες κάτοικοι κυρίως από τα γύρω χωριά συρρέουν ετησίως για να προσκυνήσουν. Έτσι και την 8η Σεπτεμβρίου 1972.
Οι περισσότεροι κάτοικοι από την Καλαμαύκα Ιεράπετρας ήταν έτοιμοι από τα χαράματα. Στις 6 το πρωί επιβιβάστηκαν στο λεωφορείο που εκτελούσε δρομολόγιο Καλαμαύκα – Μάλλες. Μία διαδρομή 15 χιλιομέτρων. Ο μισός δρόμος ήταν ασφαλτοστρωμένος και ο υπόλοιπος ήταν χωματόδρομος.
Πενήντα επιβάτες, ανάμεσά τους παιδιά και βρέφη, ξεκίνησαν για το μοναστήρι. Κάποιοι ήταν όρθιοι. Λίγα μέτρα πριν τον προορισμό υπήρχε μια απότομη και επικίνδυνη στροφή. Ο οδηγός, που μετρούσε χρόνια εμπειρίας στο συγκεκριμένο δρομολόγιο, κατάφερε και πέρασα ομαλά.
Στα επόμενα 30 μέτρα, όμως, κάτι συνέβη. Ακούστηκε ένας δυνατός θόρυβος και κάθε απελπισμένη προσπάθεια του οδηγού να κατευθύνει το όχημα, ήταν μάταιη. Με το μπροστινό μέρος να κοιτάζει στον γκρεμό, το λεωφορείο κατρακύλησε στη χαράδρα. Θέρισε αρκετά πεύκα και σταμάτησε σε δύο μεγάλους βράχους, με τις πίσω ρόδες στον αέρα και το μπροστινό τμήμα στο έδαφος. Η κατακόρυφη πτώση του οχήματος και η ταχύτητα που ανέπτυξε, σήκωσε τους επιβάτες στον αέρα και τους έριξε τον έναν πάνω στον άλλον. “Οι όρθιοι πλακώνανε τους καθισμένους” δήλωσε ένας αυτόπτης μάρτυρες λίγες μέρες μετά το τραγικό συμβάν.
Δεκαοχτώ άνθρωποι σκοτώθηκαν ακαριαία από τη σφοδρή πρόσκρουση, άλλοι τρεις ξεψύχησαν κατά τη μεταφορά τους στο νοσοκομείο και 29 υπέστησαν βαρείς τραυματισμούς.
Επιζών επιβάτης της “κινούμενης νεκροφόρας” όπως χαρακτηρίστηκε, περιέγραψε τη στιγμή της πτώσης:
“Βρισκόμασταν 100-150 μέτρα από το μοναστήρι. Ξαφνικά, μόλις το αυτοκίνητο πέρασε την τελευταία στροφή και θα έπιανε την ευθεία για την εκκλησία, άκουσα ένα δυνατό “κρακ”. Βλέπω τον οδηγό να γυρίζει το τιμόνι αριστερά, χωρίς το όχημα να τον ακούει. Ύστερα, έχασα τον δρόμο από τα μάτια μου. Για μια στιγμή είδα από το παράθυρο του οδηγού ένα κομμάτι ουρανού. Και στην συνέχεια, το αυτοκίνητο βούτηξε στην χαράδρα. Άνοιξα τα μάτια μου όταν με έβγαλαν έξω από το παράθυρο. Είχα σωθεί”.
Ανάμεσα στους επιζώντες ξεχωρίζει και η ιστορία του βρέφους ηλικίας μόλις 19 μηνών, που ανασύρθηκε τραυματισμένο από την αγκαλιά της νεκρής μητέρας του.
Η επιχείρηση διάσωσης
Ο χειρούργος Κ. Χουρδάκης που παραθέριζε στην περιοχή ήταν ο πρώτος που εξέτασε τα θύματα και δήλωσε πως όλοι οι θάνατοι προκλήθηκαν από εσωτερικές αιμορραγίες, ασφυξία και ρήξεις σπλαχνών. Οι χωρικοί που βρίσκονταν στη γύρω περιοχή καθώς και οι επιβάτες άλλου λεωφορείου που επίσης κατευθυνόταν προς το μοναστήρι, είδαν το τραγικό συμβάν να εξελίσσεται μπροστά τους και έσπευσαν αλλόφρονες. Ωστόσο, η παροχή βοήθειας και η προσέγγιση του μοιραίου λεωφορείου ήταν ιδιαίτερα δύσκολη λόγω της δύσβατης χαράδρας.
Με υπεράνθρωπες προσπάθειες κατάφεραν μερικοί και έφτασαν. Σπάζοντας παράθυρα και πόρτες, άρχισαν το έργο της διάσωσης των επιζώντων και της μεταφοράς των νεκρών. Η είδηση δεν άργησε να φτάσει στο χωριό.
Η Καλαμαύκα Ιεράπετρας βυθίστηκε στο πένθος. Οι σκηνές της επόμενης μέρας του δυστυχήματος ήταν συγκλονιστικές. Καθώς μικρά φορτηγά, αυτοκίνητα, τρίκυκλα, ταξί και νεκροφόρες έφταναν στο χωριό με τις σωρούς των κατοίκων, ξέσπασε ένας σπαρακτικός ομαδικός θρήνος. Η Καλαμαύκα σείστηκε από το μοιρολόι.
Ανεύθυνος ο οδηγός ή “σαράβαλο” το λεωφορείο;
Αρχικά οι ευθύνες βάρυναν τον οδηγό. Τόσο η εταιρεία του ΚΤΕΛ όσο και οι υπάλληλοι του Υπουργείου Συγκοινωνιών έδειξαν τον οδηγό ως τον ένοχο της υπόθεσης. Επιστρατεύτηκαν μια σειρά από επιχειρήματα.
Κατηγορήθηκε ότι δεν ήταν “συγκεντρωμένος και ξεκούραστος” καθώς είχε ξενυχτήσει το προηγούμενο βράδυ, ενώ άλλοι ισχυρίζονταν ότι έπρεπε να κατεβάσει τους επιβάτες στον δρόμο, όταν αντιλήφθηκε ότι δυσκολεύεται να συνεχίσει τη διαδρομή.
Ο οδηγός από τη μεριά του απέδωσε το πολύνεκρο δυστύχημα στην κακή κατάσταση του λεωφορείου. Κάτι για το οποίο μίλησαν οι επιζώντες και κάτοικοι του χωριού. Ένας από τους κατοίκους δήλωσε:
“Στα σαράβαλα που κάνουν την συγκοινωνία μεταξύ των χωριών μας και στην άθλια κατάσταση του δρόμου οφείλεται ο χαμός των δικών μας. Αυτές οι νεκροφόρες έφεραν το θανατικό στο χωριό“.
Ο οδηγός ισχυρίστηκε ότι αρχικά έσπασαν τα φρένα. Όταν επιχείρησε να χρησιμοποιήσει το χειρόφρενο δεν λειτούργησε και τελικά έχασε τον έλεγχο του οχήματος.
Η τελική κρίση
Λίγους μήνες νωρίτερα, στις 23 Δεκεμβρίου 1971 το ίδιο λεωφορείο άρπαξε φωτιά, εν κινήσει, ενώ δύο μέρες πριν την τραγωδία είχαν σπάσει ξανά τα φρένα. Η τρίτη βλάβη αποδείχθηκε μοιραία.
Η τραγική μηχανολογική κατάσταση του λεωφορείου επιβεβαιώθηκε και από την πολυσέλιδη έκθεση των πραγματογνωμόνων, η οποία άφησε να εννοηθεί ότι υπεύθυνο για την τραγωδία ήταν το σύστημα διεύθυνσης, τα φρένα του λεωφορείου καθώς και υπερφόρτωση με διπλάσιο αριθμό επιβατών από το επιτρεπόμενο όριο.
Η υπόθεση έφτασε στη δικαιοσύνη. Στις 24 Μαΐου 1973 κάθισαν στο εδώλιο του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λασιθίου ο οδηγός, ο εισπράκτορας, ο μηχανικός του λεωφορείου καθώς και ο πρόεδρος και 4 μέλη του αυτοκινητιστικού συνεταιρισμού “Λατώ”, στον οποίο ανήκε το “λεωφορείο του θανάτου”.
Όλοι κατηγορούνταν για ανθρωποκτονία και σωματικές βλάβες εξ αμελείας και για παρεμφερή αδικήματα. Τον Οκτώβριο το δικαστήριο επέβαλλε τριετή φυλάκιση στον οδηγό. Ο εισπράκτορας καταδικάστηκε σε φυλάκιση 9 μηνών με τριετή αναστολή και ο πρόεδρος του συνεταιρισμού σε φυλάκιση 12 μηνών. Οι υπόλοιποι αθωώθηκαν.
Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Βίντεο από τον πιο επικίνδυνο δρόμο της Ελλάδας. Οδήγηση στο χείλος του γκρεμού με λακκούβες, χώμα και κατολισθήσεις. Βρίσκεται σε υψόμετρο 700 μέτρων, εκεί όπου «δεν πάτησε ποδάρι Τούρκου»
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr