Το ήξερες ότι η Κοκκινοσκουφίτσα κατάγεται από τον «λύκο και τα επτά κατσικάκια»;

Επιστήμονες ανέτρεξαν στις ρίζες της Κοκκινοσκουφίτσας, για να μελετήσουν την εξέλιξη των ειδών. Η Κοκκινοσκουφίτσα είναι από τα πιο παλιά ευρωπαϊκά παραμύθια και οι βιολόγοι στηρίχτηκαν σε ένα μαθηματικό μοντέλο, για να αποδείξουν ότι η Κοκκινοσκουφίτσα είχε πράγματι τις ίδιες ρίζες με το διάσημο γερμανικό παραμύθι “ο Λύκος και τα επτά Κατσικάκια”, αλλά με τα χρόνια εξελίχθηκε σε διαφορετική ιστορία.

Όταν αναδομεί κανείς την εξέλιξη ενός παραμυθιού, σημαίνει ότι “κάνει δουλειά βιολόγου, η οποία δείχνει, για παράδειγμα, ότι οι άνθρωποι και οι μεγάλοι πίθηκοι έχουν έναν κοινό πρόγονο, αλλά εξελίχθηκαν σε διαφορετικά είδη”, εξηγεί ο Βρετανός ανθρωπολόγος Τζέιμς Τεχράνι, του Πανεπιστημίου του Ντέρμπαν, στη Βρετανία.

Η μελέτη του δημοσιεύεται στην αμερικανική επιστημονική επιθεώρηση PLOS ONE και αποκαλύπτει ότι το παραμύθι “ο Λύκος και τα επτά Κατσικάκια” χρονολογείται πιθανόν στον 1ο αιώνα της χριστιανικής εποχής. Μετά από χίλια χρόνια μια παραλλαγή του έγινε “η κοκκινοσκουφίτσα”.

Ο Λύκος και τα επτά Κατσικάκια, που είναι δημοφιλές παραμύθι στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, αναφέρεται στην ιστορία ενός λύκου, που μεταμφιέστηκε σε “μητέρα κατσίκα” για να καταβροχθίσει τα κατσικάκια. Στην Κοκκινοσκουφίτσα, ο λύκος τρώει ένα κοριτσάκι, αφού έχει μεταμφιεστεί στη γιαγιά του.

Η Κοκκινοσκουφίτσα υπήρχε στα βιβλία των αδελφών Γκριμ, που είναι ιδιαίτερα αγαπητά στη Γερμανία και εκδόθηκαν τον 19ο αιώνα. Η εκδοχή των Γκριμ βασίζεται σε αυτήν που έγραψε τον 17ο αιώνα ο Γάλλος Σαρλ Περό. Αυτός εμπνεύστηκε από έναν παλαιότερο μύθο, ο οποίος είχε περάσει από γενιά σε γενιά, μέσω της προφορικής παράδοσης στη Γαλλία και την Αυστρία. Υπάρχουν πολλές εκδοχές του παραμυθιού στην Αφρική και την Ασία, όπως για παράδειγμα η Γιαγιά Τίγρη στην Ιαπωνία, την Κίνα και την Κορέα. Για να βρει την προέλευση του παραμυθιού, ο Τεχράνι υπέβαλε 58 παραλλαγές σε φυλογενετική ανάλυση, μια στατιστική μέθοδο, που χρησιμοποιείται από τους βιολόγους για την ταξινόμηση των ζώντων οργανισμών και που επιτρέπει να διαπιστωθεί ο βαθμός συγγένειας μεταξύ των ειδών και να κατανοηθεί η εξέλιξή τους.

Η ανάλυση επικεντρώθηκε σε 72 εκδοχές, σε συνάρτηση με διάφορους πρωταγωνιστές, όπως ο λύκος, ο δράκος, η τίγρη και άλλα πλάσματα. Αναλύθηκε ακόμη ο δόλος που χρησιμοποιήθηκε για να εξαπατηθούν τα θύματα και η τύχη που είχαν από τους κακούς των παραμυθιών.

Η μελέτη επέτρεψε επίσης να διαψευθεί μια διαδεδομένη θεωρία, σύμφωνα με την οποία η πιο παλιά εκδοχή της Κοκκινοσκουφίτσας γεννήθηκε στην κινεζική προφορική παράδοση, πριν διαδοθεί στη Δύση μέσω του δρόμου του μεταξιού.

“Η έρευνά μου δείχνει το αντίθετο, ότι δηλαδή η κινεζική εκδοχή προήλθε από τις ευρωπαϊκές προφορικές παραδόσεις”, δηλώνει ο ερευνητής. “Οι Κινέζοι έκαναν πράγματι μια μείξη της Κοκκινοσκουφίτσας, του Λύκου με τα επτά Κατσικάκια και παραμυθιών της τοπικής παράδοσης, για να φτιάξουν μια, νέα υβριδική εκδοχή”.