Το ιστορικό μοναστήρι που βρίσκεται 11 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Αθήνας και περιλαμβάνεται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Οι τρομερές του περιπέτειες

Πηγή: Καστρολόγος

Η Μονή Δαφνίου είναι από τα πιο σημαντικά βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας και περιβάλλεται από ισχυρό οχυρωματικό περίβολο. Είναι βυζαντινή, αλλά η οχύρωση κατασκευάστηκε μεταγενέστερα, επί Φραγκοκρατίας, και γι’ αυτό ως φρούριο χαρακτηρίζεται «φράγκικο».

Η Μονή βρίσκεται στη λεωφόρο Αθηνών κοντά στη συμβολή με τη σημερινή Ιερά Οδό και στις παρυφές του άλσους Χαϊδαρίου. Στην αρχαιότητα στο σημείο αυτό βρισκόταν, κατά πάσα πιθανότητα, το αρχαίο ιερό του Δαφναίου Απόλλωνα, επί της Ιεράς Οδού, η οποία συνέδεε την Αθήνα με την Ελευσίνα. Η απόσταση από το κέντρο της Αθήνας είναι 11χλμ.

Το ιερό του Απόλλωνα καταστράφηκε από τους Βησιγότθους του Αλάριχου το 395 μ.Χ. Θεωρείται βέβαιο ότι η Μονή Δαφνίου ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα, συγκεκριμένα το 1080, κατόπιν δωρεάς αγνώστου. Κάποιοι κίονες ιωνικού ρυθμού από τον αρχαίο ναό χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή του μοναστηριού και αργότερα, όταν το μοναστήρι είχε ερημώσει, αφαιρέθηκαν όλοι, πλην ενός, από το Λόρδο Έλγιν και μεταφέρθηκαν στο Λονδίνο.

Στα τέλη του 1204 η Αθήνα καταλήφθηκε από τους Σταυροφόρους της Δ’ Σταυροφορίας και δόθηκε σαν φέουδο στον Βουργουνδό Όθωνα Ντε Λα Ρος. Τότε λεηλατήθηκαν όλες οι εκκλησίες και τα μοναστήρια της Αθήνας και η μονή Δαφνίου δεν απετέλεσε εξαίρεση. Το 1207 ο Ντε Λα Ρος, ως Δούκας των Αθηνών, παραχώρησε το μοναστήρι στους γάλλους κιστερκιανούς μοναχούς. Οι Φράγκοι μοναχοί ήταν αυτοί που κατασκεύασαν τον οχυρωματικό περίβολο.

Παρέμειναν κύριοι του μοναστηριού για 2,5 αιώνες, έως το 1458 όταν η Αθήνα κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς και η μονή επιστράφηκε στους Ορθόδοξους.

Οι ληστρικές επιδρομές ανάγκασε τους μοναχούς σιγά-σιγά να το εγκαταλείψουν και έτσι ο Λόρδος Έλγιν το βρήκε ερημωμένο στις αρχές του 19ου αιώνα.

Κατά την Ελληνική Επανάσταση το μοναστήρι χρησιμοποιήθηκε σαν φρούριο και υπέστη πολύ μεγάλες ζημιές όταν το 1821 (ανα)καταλήφθηκε από τους Τούρκους.

Μετά την επανάσταση, η μονή ερημώθηκε τελείως. Ο τελευταίος ηγούμενος, ήταν ο Αγαθάγγελος, από το 1815 έως το 1830. Κατά την περίοδο 1838-1839 εγκαταστάθηκαν στον χώρο του Δαφνίου Βαυαροί στρατιώτες, για να ελέγχουν τo πέρασμα προς την Αθήνα, οι οποίοι μετέτρεψαν τα κελιά των μοναχών στα νότια του καθολικού, σε στάβλους. Από το 1840 το μοναστήρι ερήμωσε ξανά.

Κατά τη διάρκεια της αγγλογαλλικής κατοχής του Πειραιά εγκαταστάθηκε στη Μονή γαλλικό τάγμα προκειμένου να προστατευτεί από την επιδημία χολέρας η οποία είχε ξεσπάσει στην πόλη. Το τάγμα έκανε εργασίες καθαρισμού και αρχαιολογικές ανασκαφές στον χώρο γύρω και στην Ιερά Οδό. Όταν οι Γάλλοι έφυγαν από το Δαφνί, μια μικρή ομάδα από μοναχές εγκαταστάθηκαν εκεί.

Κατά το χρονικό διάστημα 1883-1885 η μονή Δαφνίου μετατράπηκε σε ψυχιατρείο. Τα κελιά των μοναχών επισκευάστηκαν και στην αυλή ανοικοδομήθηκαν διάφορα βοηθητικά κτίσματα, τα οποία επιβάρυναν σημαντικά το μνημείο. Η υποβάθμιση της Μονής έφτασε στο κατακόρυφο το 1887, όταν χρησιμοποιήθηκε ως ποιμνιοστάσιο, γεγονός που προκάλεσε γενική κατακραυγή. Αυτό, σε συνδυασμό με τις φθορές από ισχυρούς σεισμούς τα έτη 1886, 1889 και 1894, ώθησαν τους αρμόδιους στην ανάληψη δράσης για τη διάσωση, τη συντήρηση και την ανάδειξη του Δαφνίου.

To 1990 η μονή Δαφνίου εγγράφηκε στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Διαβάστε: Παναγία Σουμελά. Το μοναστήρι που κατέστρεψαν οι Τούρκοι στη γενοκτονία. Η εικόνα της Παναγίας σώθηκε γιατί είχε θαφτεί σε κοντινό παρεκκλήσι. Βενιζέλος και Ινονού συμφώνησαν να ξεθαφτεί και να μεταφερθεί στην Ελλάδα

Διαβάστε: Αυτό είναι το πεδίο μάχης στο Καλπάκι, όπου οι Έλληνες φαντάροι της μεραρχίας Κατσιμήτρου σταμάτησαν τους Ιταλούς. Δείτε τις θέσεις του πυροβολικού στο μοναστήρι και τη γέφυρα που γκρεμίστηκε στο Μπουραζάνι (βίντεο)