Το γαλακτοπωλείο στα Εξάρχεια που έκανε ντελίβερι το γάλα και έγινε βιομηχανία. Η ιστορία του ιδρυτή της ΔΕΛΤΑ

Μία από τις πιο γνωστές γαλακτοβιομηχανίες στην Ελλάδα είναι η ΔΕΛΤΑ, καθώς τα προϊόντα τους συγκαταλέγονται στα πιο δημοφιλή της αγοράς.

Αυτό που είναι λιγότερο γνωστό είναι πως η σημερινή βιομηχανία διεθνούς φήμης ξεκίνησε ως ένα ταπεινό γαλακτοπωλείο στα Εξάρχεια, υπό τη διεύθυνση του Αριστείδη Δασκαλόπουλου, ενός αυτοδημιούργητου επιχειρηματία που άφησε το δικό του στίγμα στην ελληνική επιχειρηματικότητα.

Η ιστορία της ΔΕΛΤΑ, όμως, ξεκινά ακόμη πιο πίσω.

Από το χωριό στην πρωτεύουσα και η βιοπάλη

Η οικογένεια Δασκαλόπουλου κατάγεται από το ορεινό χωριό Διακόπι (πρώην Γρανίτσα) της Φωκίδας και ήταν κτηνοτρόφοι. Μάλιστα από το γειτονικό χωριό Δάφνος (πρώην Βοστινίτσα) καταγόταν ο Γιάννης Φιλίππου, επίσης κτηνοτρόφος και μετέπειτα ιδρυτής της γαλακτοβιομηχανίας ΦΑΓΕ. Η ζωή τα έφερε ώστε να γίνουν ανταγωνιστές ως βιομήχανοι γάλακτος.

Ο πατέρας του Αριστείδη Δασκαλόπουλου, Δημήτρης εγκαταστάθηκε στην Αθήνα στα τέλη του 19ου αιώνα και άνοιξε γαλακτοπωλείο στην περιοχή των Εξαρχείων, στην οδό Ζωοδόχου Πηγής.

“Ήταν ένα μαγαζί που έβραζε γάλα και το πουλούσε. Η διακίνηση γινόταν διαφορετικά τότε: ερχόταν ο καθένας με το κατσαρολάκι, το γέμιζε και το έπαιρνε στο σπίτι“, λέει στη “Μηχανή του Χρόνου” ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, γιος του Αριστείδη Δασκαλόπουλου και πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΛΤΑ.

Ο Αριστείδης Δασκαλόπουλος έχασε τον πατέρα του, όταν ήταν 13 ετών και αναγκάστηκε νωρίς να αναλάβει την επιχείρηση μαζί με το θείο του. Ταυτόχρονα με το σχολείο. Την περίοδο της κατοχής, αναγκάστηκε να πουλήσει ακόμη και ψάρια, για να επιβιώσει ο ίδιος και η υπόλοιπη οικογένεια.

Το ταπεινό γαλακτοπωλείο που έγινε βιομηχανία

Η ΔΕΛΤΑ ιδρύθηκε το 1952, όταν το γαλακτοπωλείο μεταφέρθηκε λίγο πιο πάνω, στην οδό Διδότου. Ήταν μία οικογενειακή επιχείρηση που αποτελείτο από 20 υπαλλήλους και 10 αυτοκίνητα, τα οποία μοίραζαν γάλα και γιαούρτι στις γειτονικές περιοχές.

Πήγαιναν το γάλα στα σπίτια και μετά οργάνωσαν ευρύτερα τη διανομή του προϊόντος. Δημιουργήθηκε, με αυτό τον τρόπο, μια σταθερή πελατεία που σύντομα διευρύνθηκε.

“Έφτιαξε ένα πιο μεγάλο και πιο σύγχρονο μαγαζί. Εγώ ήμουν πάρα πολύ μικρός, αλλά θυμάμαι τη χαρά να βλέπω τις πήχτρες, όπου έμπαιναν τα κεσεδάκια και γέμιζαν με γάλα“, θυμάται ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος.

Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο Αριστείδης Δασκαλόπουλος κατάφερε να αυξήσει την παραγωγή και να αποκτήσει τη φήμη του “πολύ καλού παραγωγού γιαουρτιού”. Δεν ήταν ένας επιχειρηματίας που καθόταν σε ένα γραφείο, αλλά εργαζόταν σκληρά, για να πετύχει.

Από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, ο Αριστείδης Δασκαλόπουλος οραματιζόταν τη δημιουργία μίας μεγάλης μονάδας παστερίωσης γάλακτος. Ήταν φιλόδοξος και ήθελε να ανταγωνιστεί την ΕΒΓΑ, την πρώτη γαλακτοβιομηχανία της χώρας.

Εκτός από αυτό, θεσπίστηκε ένας νόμος για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, με βάση τον οποίο δεν επιτρεπόταν πλέον η χρήση βραστήρων και η διάθεση χύμα. Έπρεπε τα προϊόντα γάλακτος να είναι πολύ καλά παστεριωμένα και συσκευασμένα.

Όπως είπε στη “ΜτΧ” ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ο πατέρας του τότε αποφάσισε να πουλήσει το μόνο περιουσιακό στοιχείο που διέθετε, ένα οικόπεδο στο Χαλάνδρι, και να αγοράσει μία έκταση γης στον Ταύρο Αττικής, όπου το 1965 χτίστηκε το εργοστάσιο.

Ήταν μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις της εποχής. Ο Αριστείδης Δασκαλόπουλος τόλμησε και πέτυχε, αλλά δεν έγιναν όλα χωρίς κόπο και δυσκολίες, σύμφωνα με τον γιο του:

“Εκεί που χτίστηκε το εργοστάσιο, υπήρχε ένα εκκλησάκι. Ο πατέρας μου καθόταν εκεί και έκλαιγε, γιατί ανησυχούσε αν θα κατάφερνε να αποπληρώσει το δάνειο που είχε πάρει. Βέβαια, τα κατάφερε στο τέλος“.

Η χάρτινη συσκευασία και η …Μαντάμ Σουσού

O Αριστείδης Δασκαλόπουλος επένδυσε στον εξοπλισμό και στην τεχνογνωσία. Καινοτόμησε όχι μόνο στην παραγωγή των προϊόντων γάλακτος αλλά και στον τρόπο συσκευασίας των προϊόντων.

Μεταλαμπάδευσε το επιχειρηματικό του πνεύμα και στο γιο του, ο οποίος, στα τέλη του ’80, έκανε τη ΔΕΛΤΑ την πρώτη εταιρεία που έφερε τη χάρτινη συσκευασία στο γάλα. Ήταν μία στρατηγική με ρίσκο που, όμως, δεν μείωσε την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, όπως αναφέρει ο κ. Δασκαλόπουλος:

“Ήταν μία τολμηρή απόφαση να δώσουμε στον καταναλωτή ένα μακρόστενο χαρτονένιο κουτί, ο οποίος είχε συνηθίσει το πλαστικό μπουκάλι με το καπάκι, ένα προϊόν ημιδιαφανές που του επέτρεπε να δει πώς ήταν το γάλα“.

Καθοριστικό ρόλο στην εξοικείωση του καταναλωτικού κοινού με τη χάρτινη συσκευασία έπαιξε και μία ευρηματική διαφήμιση με την ηθοποιό Άννα Παναγιωτοπούλου που υποδύθηκε την τηλεοπτική Μαντάμ Σουσού.

Η φράση “Έτσι, έτσι κι έτσι“, που έλεγε η υποδυόμενη την υπηρέτρια, Νατάσα Ασίκη, σε συνδυασμό με την εικόνα, αποτυπώθηκε στη μνήμη των τηλεθεατών και έκανε τη διαφορά.

Τα παγωτά που άφησαν εποχή

Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 με αρχές του ’70, η ΔΕΛΤΑ αποφάσισε να διευρύνει την γκάμα των προϊόντων της, ξεκινώντας την παραγωγή παγωτού. Ήταν μία κίνηση επιβεβλημένη, για να αντέξει τον ανταγωνισμό, δεδομένου ότι το παγωτό ήταν ένα προϊόν που, σε αντίθεση με το γάλα, δεν έμπαινε σε διατίμηση.

Κυκλοφόρησαν έτσι τα πρώτα παγωτά ξυλάκια κακάο και βανίλια. Ονομασίες παγωτών όπως “Φλορεάλ“, “Εσπεράντο“, “Σικάγο” και “Κολοσσαίο” έγιναν αμέσως ανάρπαστα τόσο από τους μικρούς, όσο και από τους μεγάλους.

Θραύση έκαναν και οι διαφημίσεις της ΔΕΛΤΑ, αρχικά στις εφημερίδες και, πολύ αργότερα, στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση.

Η εξέλιξη της ΔΕΛΤΑ στο πέρασμα των ετών

Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος ανέλαβε τα ηνία της ΔΕΛΤΑ το 1983. Χάρη στις στρατηγικές προώθησης που εφάρμοσε και τα νέα προϊόντα που εισήγαγε στην αγορά, κατόρθωσε να γιγαντώσει την επιχείρηση του πατέρα του.

Τη δεκαετία του 1980, όλο και περισσότερα μικρά γαλακτοπωλεία και μπακάλικα μετατράπηκαν σε μικρές “ΔΕΛΤΑ της γειτονιάς“, μια στρατηγική που καθιέρωσε μερικά χρόνια νωρίτερα η ΕΒΓΑ.

Το 1986, η ΔΕΛΤΑ λάνσαρε το σοκολατούχο γάλα Milko, το οποίο έγινε συνώνυμο της νεολαίας, ενώ, παράλληλα, προβλήθηκε η πρώτη τηλεοπτική διαφήμιση του φρέσκου γάλακτος ΔΕΛΤΑ. Τα επόμενα χρόνια, η επιχείρηση εισήλθε δυναμικά και στην παραγωγή και πώληση χυμών σύντομης διάρκειας, τυριών και παιδικών γιαουρτιών.

Τα επόμενα χρόνια, η ΔΕΛΤΑ εγκαινίασε ένα νέο υπερσύγχρονο εργοστάσιο παραγωγής γιαουρτιού στον Άγιο Στέφανο Αττικής. Το 1999, κυκλοφόρησε το “ΔΕΛΤΑ Advance“, το πρώτο φρέσκο βρεφικό γάλα.

Το 2003, η ΔΕΛΤΑ επεκτάθηκε στη Βόρεια Ελλάδα, εγκαινιάζοντας το νέο πρότυπο εργοστάσιο γάλακτος στη Σίνδο Θεσσαλονίκης, ενώ είχε διευρύνει τις δραστηριότητές της και στα Βαλκάνια.

Σήμερα η ιστορική γαλακτοβιομηχανία διατηρεί το σήμα και το brand name της, έχοντας γίνει μέλος της Vivartia, του μεγαλύτερου ομίλου στον κλάδο τροφίμων.

Το κείμενο αποτελεί τμήμα της μεγάλης έρευνας της “Μηχανής του Χρόνου” σχετικά με την ιστορία του γάλακτος και της συμβολής του στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, που προβλήθηκε στο Cosmote History και μπορείτε να το παρακολουθήσετε στην υπηρεσία on demand. Δείτε εδώ το τρέιλερ του επεισοδίου.

Επιπλέον, η ιστορία της ΔΕΛΤΑ αναλύεται διεξοδικά στο βιβλίο του Αντώνη Κεφαλά με τίτλο “Δέλτα όπως Ελλάδα – Μια Ιστορία“, Εκδόσεις Λιβάνη

Πηγή εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: Αρχείο Δ. Δασκαλόπουλου για τη “Μηχανή του Χρόνου”