Το φοβερό “δεκαήμερο φθήνιας” στα 30s με τις φοβερές εκπτώσεις. Τα λεωφορεία μετέφεραν δωρεάν τον κόσμο, παιάνιζαν οι φιλαρμονικές και έκανε ψώνια ακόμη και ο Μεταξάς

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα μαγαζιά κάνουν ενδιάμεσες εκπτώσεις 

Η πρακτική αυτή ωστόσο δεν είναι κάτι το καινοτόμο! Έχει τις ρίζες της στη δεκαετία του ’30. Την περίοδο εκείνη δεν υπήρχαν τα μεγάλα πολυκαταστήματα. Ο κόσμος συνήθως αγόραζε από τα συνοικιακά μαγαζιά. Όσοι δεν είχαν να πληρώσουν για τα ψώνια τους τα αγόραζαν “βερεσέ”. Ήταν η μόνη διευκόλυνση που μπορούσαν να κάνουν οι μικροέμποροι στους πιστούς πελάτες τους. Και έτσι η λίστα στο τεφτέρι γέμιζε.

Τα μεγαλύτερα μαγαζιά είχαν τη δυνατότητα να κάνουν και προσφορές στο κοινό τους. Οι εκπτώσεις δεν ήταν ένα απλό γεγονός. Αποτελούσε είδηση και πάντα ο τύπος αφιέρωνε μεγάλα ρεπορτάζ στην αναγγελία τους.

Η “Λευκή Εβδομάδα”

Θυμίζει σίγουρα τις «λευκές νύχτες», κατά τις οποίες εμπορικά καταστήματα ανοίγουν τις βραδινές ώρες, εξυπηρετούν τους πελάτες τους μέχρι το πρωί και τους προσφέρουν τα προϊόντα τους με εκπτωτικές τιμές. Τα καταστήματα λευκών ειδών “Κανελλόπουλος” είχαν όμως δημιουργήσει ήδη από το 1937 τη «λευκή εβδομάδα». Όπως έγραφε η διαφήμιση στον Τύπο για πέντε ημέρες πούλαγαν “σινδονόπανα, βατίστες (διάφανα υφάσματα συνήθως βαμβακερά), περκάλια (υψηλής ποιότητας κατηγορία σεντονιών) και λινά σε τιμές εκτός συναγωνισμού”.

Το 1939 καθιερώθηκε επίσημα το “δεκαήμερο φθήνιας”. Με αναγγελίες στον τύπο οι εμπορικοί σύλλογοι καλούσαν τα μέλη τους να συμμετέχουν στο δεκαήμερο. Οι δηλώσεις συμμετοχής υποβάλλονταν στα γραφεία των εμπορικών συλλόγων της Αθήνας και του Πειραιά. Η συμμετοχή στο δεκαήμερο ήταν προαιρετική ενώ τη λειτουργία τους επόπτευε επιτροπή με εκπροσώπους Υπουργείων. Ρεπορτάζ του τύπου στις 24 Ιουνίου του 1939 υπολόγιζε ότι πρόκειται να συμμετάσχουν 2.500 επιχειρήσεις.

Όσοι έμποροι δήλωναν συμμετοχή στο δεκαήμερο φθήνιας ήταν υποχρεωμένοι να κολλήσουν στις βιτρίνες τους ένα συγκεκριμένο σήμα, από το οποίοι οι καταναλωτές αντιλαμβάνονταν ότι στα μαγαζιά αυτά υπήρχαν εκπτώσεις. Στο χαρακτηριστικό σήμα ήταν ζωγραφισμένη η γη με κόκκινο χρώμα μαζί με τον Ερμή, τον θεό προστάτη του εμπορίου.

Το σήμα υπογραφόταν από τα μέλη της επιτροπής που είχε συγκροτηθεί και αποτελούσε εγγύηση ότι τα μαγαζιά που το φέρουν συμμετέχουν στο δεκαήμερο με πραγματικές εκπτώσεις.

Οι δήμοι της Αθήνας και του Πειραιά για να ενισχύσουν την προσπάθεια αυτή αναλάμβαναν να φτιάξουν διαφημίσεις, να στολίσουν τις πόλεις και να γιορτάσουν το γεγονός με τις φιλαρμονικές τους.

Μία από τις πρωτοβουλίες τους για να “προπαγανδίσουν τις εκπτώσεις” όπως έγραφε ο τύπος ήταν να γράψουν με λευκά κεφαλαία γράμματα στις ασφάλτους των πόλεων “δεκαήμερο φθήνιας”.

Την προσπάθεια ενίσχυαν και οι ιδιοκτήτες των λεωφορείων, οι οποίοι σε συνεννόηση με το δήμο, καθιέρωσαν δύο διαδρομές δωρεάν κάθε ημέρα, στις οποίες θα μετέφεραν το κοινό στην πλατεία Συντάγματος, στο Μοναστηράκι και στην Ομόνοια για να βρίσκονται κοντά στα καταστήματα.

Στο Λυκαβηττό στις πλατείες και στις παιδικές χαρές έκαιγαν πυροτεχνήματα που σχημάτιζαν τις λέξεις “δεκαήμερο φθήνιας”. Παράλληλα στις εισόδους των πόλεων τοποθετήθηκαν “μεγάλα λάβαρα του δεκαήμερου” ενώ έγιναν ειδικές αφισοκολλήσεις για να ενημερωθούν οι πολίτες.

Tο δεκαήμερο εγκαινίαζε ο πρόεδρος της κυβέρνησης μαζί με τον  Μεταξά, οι οποίοι αφού έκαναν μία βόλτα στα κεντρικά καταστήματα έκαναν και τις αγορές τους.

Ρεπορτάζ στις 21 Ιουλίου 1939 σημείωνε ότι σε πολλά καταστήματα χρειάστηκε η παρέμβαση της αστυνομίας για να εφαρμοστεί σειρά προτεραιότητας. Τα κέρδη των μαγαζιών ήταν εμφανή. Μάλιστα ένα κατάστημα πούλησε σε μία μέρα πούλησε 14 κομμάτια, που όπως έγραφε ο Τύπος τέτοιες πωλήσεις δεν είχε κάνει ούτε σε παραμονές μεγάλων γιορτών.

Στο δεκαήμερο φθήνιας ο Ιατρικός Σύλλογος Πειραιά όπως και όλοι οι γιατροί, αποφάσισε να δέχονται τους απόρους. Δύο κρεοπώληδες της κεντρικής αγοράς πωλούσαν το κρέας κατά 4 δραχμές φθηνότερα, καφενεία προσέφεραν τον καφέ τους προς 2 δραχμές και τα ζυθοπωλεία πωλούσαν τη μπύρα με 5 δραχμές. Τα χαρτοπωλεία υπόσχονταν ότι θα πωλούν τα προϊόντα τους σε τιμές κάτω του κόστους.

Μετά τη λήξη του δεκαημέρου τα καταστήματα ήταν υποχρεωμένα να αφαιρέσουν τα σήματα από τις βιτρίνες τους ενώ δεν μπορούσαν να κάνουν και άλλες εκπτώσεις μέχρι να οριστεί το επόμενο δεκαήμερο φθήνιας.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Όταν ο ελληνικός Τύπος κατακλύστηκε από διαφημίσεις ηλεκτρικών συσκευών. Ποια «σταρ» της μαγειρικής διαφήμιζε κουζίνες; Τα σλόγκαν και οι υπερβολές