Τι απέγινε το εργοστάσιο πορσελάνης που έφερε το ρεύμα στην Ν. Μάκρη. Το φουγάρο – σύμβολο ανάπτυξης και το λουκέτο (drone)

Το παλιό εργοστάσιο πορσελάνης που η καμινάδα του ακόμα στέκει όρθια στην Ν. Μάκρη, αποτελεί σύμβολο μιας άλλης εποχής. Όταν το ρεύμα ήταν μια άγνωστη πολυτέλεια για τον προσφυγικό οικισμό.

Το εργοστάσιο χτίστηκε το 1950 από τον Χαρίτωνα Τριανταφυλλόπουλο και ξεκίνησε την λειτουργία του το 1952. Για παραπάνω από δέκα χρόνια παρήγαγε αντικείμενα πορσελάνης για ηλεκτρολογική χρήση, πυρότουβλα και άλλα πυρίμαχα προϊόντα.

Η ΔΕΗ, για μεγάλο χρονικό διάστημα, προμηθευόταν ηλεκτρολογικό υλικό από το εργοστάσιο. Η λειτουργία του σταμάτησε οριστικά το 1969 λόγω αδυναμίας αποπληρωμής των τραπεζικών δανείων.

Το εργοστάσιο πορσελάνης  

Η Νέα Μάκρη ιδρύθηκε το 1924, όταν έφτασαν οι πρώτοι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Τις πρώτες δεκαετίες ήταν καθαρά ένας αγροτικός οικισμός, ενώ μετά την περίοδο της Κατοχής ξεκίνησαν οι πρώτες προσπάθειες για την εκβιομηχάνιση της περιοχής.

Η πρώτη επιτυχημένη προσπάθεια έγινε πολλά χρόνια αργότερα από τον επιχειρηματία Χαρίτωνα Τριανταφυλλόπουλο, που δημιούργησε το 1950 το εργοστάσιο.

Ο επιχειρηματίας αγόρασε από ντόπιου καλλιεργητές μια έκταση περίπου 50 στρεμμάτων για να οικοδομήσει την μονάδα του. Ο αρχικός στόχος του ήταν να εξασφαλίσει μια μεγαλύτερη έκταση προς την περιοχή της Ανατολής, αλλά λόγω κάποιων τοπικών αντιδράσεων δεν κατάφερε να επεκταθεί περισσότερο.

Οι εργασίες για την οικοδόμηση του εργοστασίου ολοκληρώθηκαν σε δύο χρόνια, το 1952. Το φθινόπωρο του 1953 οι μηχανές του εργαστασίου ξεκίνησαν την παραγωγή προϊόντων πορσελάνης για ηλεκτρολογική χρήση.

Αρχικά παρήγαγε κυρίως μονωτήρες υψηλής και χαμηλής τάσης και ασφάλειες, ενώ αργότερα επεκτάθηκε και στην κατασκευή πυρίμαχων υλικών. Τα ορυχεία του Τριανταφυλλόπουλου στη Μήλο, προμήθευαν το εργοστάσιο με τις αναγκαίες πρώτες ύλες.

Στο εργοστάσιο απασχολούνταν κυρίως εργάτες και εργάτριες από τη Νέα Μάκρη, τον Μαραθώνα και το Γραμματικό. Επιπλέον, προσλήφθηκε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό από τα νησιά της Σίφνου, της Κίμωλου και της Σερίφου.

Η ηλεκτροδότηση της περιοχής έφερε την ανάπτυξη

Η λειτουργία του εργοστασίου στη Νέα Μάκρη είχε ως αποτέλεσμα την σταδιακή οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Οι νέες θέσεις εργασίας στο εργοστάσιο,  ενίσχυσαν τα εισοδήματα των ντόπιων και ταυτόχρονα έκαναν την εμφάνισή τους νέα καταστήματα, όπως ταβέρνες, εμπορικά, μαγαζιά με είδη ρουχισμού και ηλεκτρικών ειδών.

Η πιο σημαντική εξέλιξη όμως, ήταν η ηλεκτροδότηση. Το εργοστάσιο κατάφερε να παρέχει ηλεκτρισμό τόσο στα σπίτια όσο και στα καταστήματα της περιοχής. Η συνεργασία με την νεοϊδρυθείσα Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) δεν σταμάτησε εκεί, καθώς το εργοστάσιο αποτελούσε για 15 χρόνια τον βασικό προμηθευτή της ΔΕΗ σε πυρίμαχα υλικά.

Λέγεται πως η επαφή του επιχειρηματία με τον Γεώργιο Παπανδρέου βοήθησε την παραπάνω συνεργασία. Ίσως το γεγονός ότι, το αίτημα για την ίδρυση του εργοστασίου πορσελάνης υποβλήθηκε στο Υπουργείο Βιομηχανίας, την ίδια περίοδο με την ίδρυση της ΔΕΗ, να μην ήταν μια σύμπτωση, αλλά μια οργανωμένη προσπάθεια σύμπλευσης των δύο επιχειρήσεων.

Προς τα τέλη της δεκαετίας του ’60, το 1969, οι μηχανές σταμάτησαν να δουλεύουν και το εργοστάσιο έβαλε λουκέτο. Τα υπέρογκα τραπεζικά δάνεια οδήγησαν σε λουκέτο.

Σήμερα, οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου παραμένουν ερειπωμένες και το φουγάρο, που είναι ευδιάκριτο από μακριά, αποτελεί σύμβολο της εποχής που Ελλάδα έβγαινε από την φτώχεια και το σκοτάδι.

Δείτε πως είναι σήμερα το εργοστάσιο στην Ν. Μάκρη:

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”: Χαρτοποιία Αιγίου. Το εργοστάσιο-φάντασμα που μεγαλούργησε, αλλά χρεοκόπησε και εγκαταλείφθηκε. Ο τελευταίος διευθυντής θυμάται το τέλος (βίντεο drone)