Το έγκλημα στη ψηφιακή εποχή. Εφαρμογές που καταγράφουν κάθε κίνηση, επιλογή, βιομετρικά στοιχεία και σκέψεις. Social media και Google στην υπηρεσία της αστυνομίας

Η αστυνομική έρευνα για την εξιχνίαση εγκλημάτων, διαχρονικά επικεντρωνόταν στην συλλογή χειροπιαστών στοιχείων. Πλέον, η ψηφιακή εποχή έχει ανατρέψει τα δεδομένα.

Δεκαπέντε χρόνια πριν, τα κινητά τηλέφωνα έδιναν πληροφορίες για τις τελευταίες επαφές του δράστη και του θύματος. Ενίοτε οι ερευνητές ήταν σε θέση να εντοπίσουν κατά προσέγγιση το σημείο απ’ όπου εξέπεμψαν για τελευταία φορά.

Σήμερα, οι λειτουργίες των κινητών έχουν αυξηθεί και προσφέρουν πλήθος πληροφοριών.

Επαφές

Οι επαφές του θύματος και του υπόπτου εξακολουθούν να αποτελούν κομβικά στοιχεία της έρευνας. Οι πλατφόρμες ανταλλαγής μηνυμάτων και κλήσεων είναι τόσες, που στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η ψηφιακή δραστηριότητα του ατόμου που ερευνάται δίνει μία πλήρη εικόνα για την κοινωνική του ζωή.

Διαγραμμένα μηνύματα από μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να ανακτηθούν με ευκολία. Παράλληλα, υπάρχουν δεκάδες εφαρμογές που επιτρέπουν την καταγραφή κλήσεων, πρακτική που στο παρελθόν μπορούσε να γίνει μόνο με τοποθέτηση κοριών από ανθρώπους με ειδική τεχνογνωσία και εξοπλισμό.

Διαβάστε ακόμα: Η 20χρονη που εξαφανίσθηκε. Καταδικάστηκαν, ο 37χρονος εραστής της και η 40χρονη γυναίκα του, χωρίς να βρεθεί ποτέ το πτώμα της. Τα τουίτ που τους οδήγησαν στη φυλακή

Χρονοδιάγραμμα

Όταν τελείται ένα έγκλημα, το πρώτο βήμα των ερευνητών ήταν η ανίχνευση των τελευταίων κινήσεων του θύματος. Σήμερα, το ψηφιακό του στίγμα συχνά δίνει περισσότερες απαντήσεις από τις ερωτήσεις που τέθηκαν.

Με τη βοήθεια του GPS, που υπάρχει σε κάθε smartphone, καθώς και όλων των εφαρμογών που κάνουν χρήση αυτού, μπορεί να εξαχθεί ένα ακριβέστατο χρονοδιάγραμμα των γεγονότων.

Το 2014, η 14χρονη April Millsap είχε βγάλει βόλτα τον σκύλο της στα περίχωρα μιας επαρχίας του Μίσιγκαν. Όπως πάντα, στο κινητό της έτρεχε μία εφαρμογή που κατέγραφε τα βήματα και την διαδρομή της πεζοπορίας της. Όταν τα ίχνη της μικρής χάθηκαν, στην κωμόπολη σήμανε συναγερμός. Σύντομα, οι αναζητήσεις των κατοίκων έπαψαν, καθώς η μικρή εντοπίστηκε νεκρή.

Τα πρώτα βήματα των αρχών ήταν να πάρουν καταθέσεις από τους ντόπιους και να εξετάσουν το ιστορικό του κινητού της April. Τότε, συνειδητοποίησαν ότι η εφαρμογή που είχε εγκατεστημένη τους έδινε μία πλήρη εικόνα των κινήσεών της. Πότε έφυγε από το σπίτι, τι κατεύθυνση ακολούθησε, την ώρα, αλλά και το σημείο της δολοφονίας της. Επιπλέον, λίγο πριν πέσει στα χέρια των δολοφόνων της, έστειλε το εξής μήνυμα σε μία φίλη της:

Παραλίγο να με απαγάγουν, OMG.

Οι αστυνομικοί είχαν αρκετά στοιχεία για να αρχίσουν να αναζητούν μάρτυρες που βρίσκονταν σε συγκεκριμένα σημεία, συγκεκριμένες ώρες. Η κομβική μαρτυρία δεν άργησε να έρθει. Κάποιος είχε δει ένα ύποπτο βανάκι να κινείται στην περιοχή την ώρα του φόνου. Άλλοι μάρτυρες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη του βαν και έδωσαν επιπλέον στοιχεία.

Μέσα σε λίγες μέρες, ο ιδιοκτήτης και δράστης είχε ταυτοποιηθεί και συλληφθεί.

“Πνευματική κάρτα μνήμης”

Οι αναζητήσεις, οι αγορές, ακόμα και η δραστηριότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δίνουν εξίσου σημαντικές πληροφορίες. Η νοοτροπία του σύγχρονου ανθρώπου είναι να αναζητά στο διαδίκτυο ό,τι έρχεται στο νου του. Παλαιότερα, η πλειονότητα των τυχαίων, καθημερινών σκέψεων καταγράφονταν μόνο σε μία “πνευματική κάρτα μνήμης”. Πλέον καταγράφονται σε μία απτή κάρτα μνήμης: αυτή του κινητού ή του προσωπικού υπολογιστή.

Τα ενδιαφέροντα, οι αγορές και οι καθημερινές απορίες που ταλανίζουν κάποιον, είναι αποθηκευμένα σε ένα αναλυτικό ψηφιακό ιστορικό.

Το γεγονός αυτό κατά κάποιο τρόπο δίνει στους ερευνητές άμεση πρόσβαση στον εσωτερικό κόσμο του υποκειμένου που ερευνάται.

Πληθώρα ενδοοικογενειακών εγκλημάτων έχουν εξιχνιαστεί, καθώς ο δολοφόνος φρόντισε πρώτα να γκουγκλάρει αν το δηλητήριο που προμηθεύτηκε θα ήταν αποτελεσματικό.

Σε χώρες όπως η Αμερική, πολλοί αγοράζουν όπλα διαδικτυακά, ενώ ακόμα και αναζητήσεις του τύπου “πώς καθαρίζεται το αίμα;” έχουν λύσει τα χέρια των αρχών.

“Έξυπνα αντικείμενα”

Τα τελευταία χρόνια, πέρα από τα smartphone, πληθώρα “έξυπνων” αντικειμένων εισχωρούν όλο και βαθύτερα στην καθημερινότητά μας. Έξυπνα ρολόγια μετρούν βήματα και καρδιακούς παλμούς και έξυπνα σπίτια διατηρούν αναλυτικό ιστορικό, για το πότε άνοιξαν και έκλεισαν οι οικιακές συσκευές, ακόμα και για το πόσα άτομα βρίσκονταν στο εκάστοτε δωμάτιο.

Το διάσημο λογισμικό “Alexa” που λαμβάνει προφορικά εντολές για να ενεργοποιήσει τον φούρνο ή το ραδιόφωνο, να ανοίξει το φως και την τηλεόραση, να πάρει τηλέφωνα, έχει αποδειχθεί εξαιρετικός συνεργάτης σε πολλές αστυνομικές έρευνες, ιδίως στην Αμερική.

Τα αυτοκίνητα, ακόμα, συνεργάζονται αρμονικά. Το 2018, η αστυνομία του Σαν Χοσέ στις ΗΠΑ, συνέλαβε έναν 90χρονο για την δολοφονία της 67χρονης θετής του κόρης. Συνδυάζοντας τα στοιχεία από το “έξυπνο ρολόι” που φορούσε το θύμα, καθώς και το GPS του αυτοκινήτου, διαπίστωσαν ότι το όχημα συνέχισε να κινείται ενώ η γυναίκα ήταν νεκρή. Το δεδομένο αυτό ερχόταν σε αντίθεση με τα όσα ισχυριζόταν μέχρι τότε ο 90χρονος, που όπως αποδείχθηκε βρισκόταν μαζί της στο αμάξι και την σκότωσε. Φυσικά τα νέα ρολογια μετράνε τους χτύπους της καρδιάς, τις αυξομειώσεις των παλμών και άλλα βιομετρικά στοιχεία που έκπαιδευμένοι αστυνομικοί συνδυάζουν με άλλα στοιχεία και οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα.

Ο ψηφιακός κόσμος αλλάζει και το προφίλ του αστυνομικού ερευνητή. Δε χρειάζεται να είναι μάτσο και βετεράνος των ειδικών δυνάμεων.

Ο ψηφιακές γνώσεις, η εκπαίδευση, η μεθοδικότητα και η αναλυτική σκέψη, είναι τα καλύτερα “μπράτσα”,  που λύνουν εγκλήματα και αποκαλύπτουν τους δράστες.

αρχική εικόνα: pxhere

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Το αστυνομικό σκίτσο στην Ελλάδα. Οι σκιτσογράφοι που βοήθησαν στην εξιχνίαση εγκληματικών ενεργειών. Τα σκίτσα των υπόπτων μετά τις επιθέσεις της «17Ν»