Το δυστύχημα στο ορυχείο που άφησε 94 χήρες και 250 ορφανά. Συνολικά έχασαν τη ζωή τους 207 εργάτες. Η εταιρεία έκανε έξωση σε 34 χήρες για να παραχωρήσει τα σπίτια τους στους επόμενους εργάτες!

Στις 22 Οκτωβρίου 1877 στην περιοχή Blantyre της Σκωτίας σημειώθηκε έκρηξη στο μεταλλωρυχείο, που στοίχισε τη ζωή 207 ανθρακωρύχων και θεωρήθηκε το χειρότερο εργατικό δυστύχημα της χώρας.

Η έκρηξη

Το πρωί της 22^ας Οκτωβρίου, τίποτα δεν προμήνυε την καταστροφή που θα ακολουθούσε. Οι ιθύνοντες του μεταλλωρυχείου ήταν σίγουροι ότι οι εργασίες διεξάγονταν σταθερά και με ασφάλεια.

Στις 4.40 τα ξημερώματα, τέσσερις πυροσβέστες έφθασαν στο ορυχείο για να κάνουν επιθεώρηση στις εγκαταστάσεις και στις συνθήκες εργασίας. Στις 5.30 η διαδικασία ολοκληρώθηκε χωρίς να παρατηρηθεί κάποια παρασπονδία.

Οι πυροσβέστες ενημέρωσαν τους εργαζόμενους και τους καθησύχασαν ότι όλα έβαιναν καλώς. Η αναφορά τους υπογράφτηκε και οι εργάτες, εφησυχασμένοι, επέστρεψαν στα καθήκοντα τους.

Λίγες ώρες αργότερα όμως, στις 9.00, σημειώθηκε ισχυρή έκρηξη, τόσο δυνατή, που ακούστηκε ακόμα και στην επιφάνεια. Φλόγες και καπνός έπνιξαν το τρίτο διάζωμα του ορυχείου και άρχισαν να αναδύονται προς τα πάνω, ενώ πυκνός καπνός και χημικά αέρια έβγαιναν και από το δεύτερο διάζωμα.

Έντρομοι οι ανθρακωρύχοι και τα στελέχη του ορυχείου έσπευσαν προς την κεντρική είσοδο για να γλυτώσουν από την φωτιά και τις αναθυμιάσεις.

Πολύ σύντομα ο Επιθεωρητής Μεταλλωρυχείων Μουρ και ο βοηθός του Ρόμπσον ενημερώθηκαν για το συμβάν μέσω του τηλέγραφου, αλλά έφτασαν στο ανθρακωρυχείο αργά το απόγευμα.

Επιχείρηση διάσωσης

 Το τρίτο διάζωμα είχε αποκλειστεί από τα χαλάσματα του διαλυμένου φρεατίου εξαερισμού. Τα θωρακικά τοιχώματα, οι κλωβοί προστασίας, καθώς και τα σκοινιά είχαν καταστραφεί ολοσχερώς. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η επιχείρηση διάσωσης να γίνει πολύ δύσκολη.

Ο μόνος τρόπος για να κατεβεί το συνεργείο στα διαζώματα του ορυχείου, ήταν να μπει σε μεγάλα καζάνια.

Φωνές ακούγονταν από το βάθος και κάτω από τα συντρίμμια.

Όταν έφτασαν στο δεύτερο επίπεδο, οι διασώστες αντιλήφθηκαν ότι υπήρχαν ζημιές, αλλά δεν ήταν εκτενείς.

Μπορούσαν να συνεχίσουν να κατεβαίνουν χωρίς καθυστέρηση. Ο Μουρ, ο Ρόμπσον και μερικοί ακόμη μηχανικοί επιχείρησαν να προχωρήσουν στο επόμενο επίπεδο, αλλά παρεμποδίστηκαν λόγω κατολίσθησης και της αποπνικτικής ατμόσφαιρας.

Έκαναν τρύπες προκειμένου να απελευθερωθεί οξυγόνο και να περάσει στο τρίτο διάζωμα, αλλά η διαδικασία διήρκεσε ώρες.

Κατάφεραν να κατέβουν στο σημείο μετά τις 22.00 το βράδυ.

Η εικόνα εκεί ήταν πολύ διαφορετική.

Βρέθηκαν 4 επιζώντες – όλοι πολύ σοβαρά τραυματισμένοι, μεταξύ των οποίων και ένα 11χρονο αγοράκι, το οποίο πέθανε μόλις βγήκε στην επιφάνεια. Οι άλλοι τρεις μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο, αλλά δεν άντεξαν και εξέπνευσαν μέσα στο μήνα.

Τα μέλη του σωστικού συνεργείου εξερεύνησαν το επίπεδο όσο ήταν δυνατόν. Εντοπίστηκαν 17 πτώματα, αλλά ο καπνός δεν  τους επέτρεπε να συνεχίσουν το έργο τους. Τους άφησαν εκεί για να γίνει αργότερα η διακομιδή τους.

Ο αεραγωγός ήταν ασταθής και εάν σφραγιζόταν δεν θα μπορούσαν οι διασώστες να λαμβάνουν αρκετό οξυγόνο. Επέστρεψαν στην επιφάνεια μέχρι να ασφαλιστεί ο τομέας. Η ελπίδα για να βρεθούν επιζώντες άρχισε να εξανεμίζεται.

Η επόμενη μέρα

Την επόμενη μέρα, στις 23 Οκτωβρίου, ένα μηχάνημα  υπόγειας λειτουργίας μεταφέρθηκε στο σημείο του δυστυχήματος για να συμβάλλει στον εξαερισμό του ορυχείου. Η δικλείδα ασφαλείας αφαιρέθηκε και ο ατμός μεταφέρθηκε προς τα κατώτερα επίπεδα. Με αυτό τον τρόπο, το 70% του αέρα αποκαταστάθηκε και έτσι το συνεργείο διάσωσης μπορούσε να συνεχίσει την εξερεύνηση στο ανθρακωρυχείο με  σχετική ασφάλεια.

Η ατμόσφαιρα καθάρισε εντελώς το Σάββατο, 27 Οκτωβρίου. Την Κυριακή, τα πρώτα πτώματα βγήκαν στην επιφάνεια, αλλά η διαδικασία ολοκληρώθηκε την  1^η Νοεμβρίου.

Ο τελικός απολογισμός ήταν 207 νεκροί.

Έρευνες

Οι έρευνες για τα αίτια της έκρηξης ξεκίνησαν πολύ σύντομα. Οι ζημιές ήταν εκτεταμένες και στους δύο τομείς του ορυχείου. Η επίσημη αναφορά σημείωνε ότι η φωτιά από την έκρηξη επεκτάθηκε σε όλο το μεταλλωρυχείο, ενώ το μόνο σημείο που έμεινε ανέπαφο ήταν οι σκαλωσιές.

Δεν εξακριβώθηκε ποτέ η ακριβής αιτία της έκρηξης, που κόστισε τη ζωή σε τόσους ανθρώπους.

Έξι μήνες μετά το δυστύχημα, έγινε γνωστό ότι εκπρόσωπος της διοίκησης υπέβαλε μήνυση εναντίον 34 γυναικών, των οποίων οι σύζυγοι είχαν σκοτωθεί στο μεταλλωρυχείο και δεν είχαν εγκαταλείψει τα σπιτάκια που τους είχε παραχωρήσει η μεταλλευτική εταιρεία. Τους έγινε έξωση δύο εβδομάδες αργότερα, στις 28 Μαΐου 1878.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η «μέρα της τραγωδίας». 700 νεκροί και 1000 τραυματίες από έκρηξη σε ορυχείο και σύγκρουση τρένων που έγιναν την ίδια μέρα. Εικόνες απόλυτης καταστροφής