Το χωριό που αντιστεκόταν επί χρόνια στην οικολογική καταστροφή. Ιστορικά κτίρια, ναοί και σπίτια ισοπεδώθηκαν

Το Λούτσερατ είναι το «γαλατικό» χωριό του Ντίσελντορφ. Ήταν το τελευταίο προπύργιο αντίστασης στη μαζική εξόρυξη του λιγνίτη στη βορειοδυτική Γερμανία.

Η RWE, η μεγαλύτερη ενεργειακή εταιρεία της χώρας, έχει ήδη εκκενώσει δεκάδες χωριά για να επεκτείνει το τοπικό λιγνιτωρυχείο Γκαρτσβάιλερ. Το Λούτσερατ βρίσκεται ανάμεσα στις εκτάσεις που έχει αγοράσει, καθώς πιστεύεται ότι στα έγκατα της γης, κάτω από τα σπίτια, υπάρχουν περίπου 280 εκατομμύρια τόνοι λιγνίτη.

Η απόφαση για την επέκταση του ορυχείου πάρθηκε το 2013, καθώς το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι ήταν προς το δημόσιο συμφέρον. Από τότε, σταδιακά, όλα τα γύρω χωριά εκκενώθηκαν και ισοπεδώθηκαν για να πραγματοποιηθούν οι εξορύξεις. Χωράφια και καλλιέργειες καταστράφηκαν, τα ζώα μεταφέρθηκαν σε άλλες περιοχές, γκρεμίστηκαν σπίτια, ιστορικά κτίρια, μεσαιωνικές εκκλησίες. Το κοινωνικό και πολιτισμικό κόστος ήταν τεράστιο. Αυτό που εξόργισε μεγάλο μέρος της κοινωνίας, ήταν το περιβαλλοντικό πλήγμα που δεχόταν η περιοχή. Και μάλιστα, από μία εταιρεία που έχει στο σλόγκαν της τη φράση «βιώσιμη ενέργεια» και κατακλύζει επί χρόνια τα γερμανικά μέσα με διαφημίσεις που αναφέρονται στην «οικολογική υπευθυνότητα».

Για τους οικολόγους, η εξόρυξη γαιάνθρακα θεωρείται μία πράξη μαζικής καταστροφής. Σύμφωνα με το γερμανικό NewClimate Institute μάλιστα, ο άνθρακας της RWE έχει προκαλέσει 22.000 πρόωρους θανάτους στη Γερμανία.

Λούτσερατ, το τελευταίο οχυρό

Τα τελευταία χρόνια, το Λούτσερατ μετατράπηκε σε σύμβολο αντίστασης. Ντόπιοι που αρνήθηκαν να «παραδοθούν», αλλά και ακτιβιστές από όλη την Ευρώπη συσπειρώθηκαν στο μικρό χωριό και το μετέτρεψαν σε ZAD, δηλαδή σε μία «ζώνη προς υπεράσπιση». Ο όρος είναι γαλλικός και αναφέρεται στη μαχητική κατάληψη ή την αναρχική κομμούνα που έχει ως στόχο τη φυσική παρεμπόδιση κάποιου έργου βλαβερού για το περιβάλλον.

Από το 2020 και μετά, πλήθος ακτιβιστών μετακόμισαν στο Λούτσερατ, αρχικά ως ενοικιαστές και στη συνέχεια ως καταληψίες, καθώς η γη εκχερσώθηκε από την RWE. Η ολική εκκένωση του χωριού για την εκκίνηση των εξορύξεων ήταν προγραμματισμένη για το τέλος του 2022. Ωστόσο, ο αυτοδιαχειριζόμενος καταυλισμός που είχε δημιουργηθεί ήταν πια ισχυρότερος από ποτέ. Περί τα 100 άτομα ζούσαν μόνιμα σε αγροκτήματα, σκηνές, τροχόσπιτα και δεντρόσπιτα. Οι καταληψίες λειτουργούσαν σε ομάδες εργασίας, με βάρδιες σε κουζίνα, έργα υποδομών, υγειονομική φροντίδα, σημεία πληροφόρησης, σκοπιές.

Τα Σαββατοκύριακα οργανώνονταν διαδηλώσεις και μαζικές δράσεις που προσέλκυαν χιλιάδες επισκέπτες. Ενδεικτικά, τον Απρίλιο του 2022, περίπου 3500 άτομα διαδήλωσαν κατά του ορυχείου.

Παρόλα αυτά, η διοίκηση της RWE δεν συγκινήθηκε από τα αιτήματά τους. Η εταιρεία δεν ήταν διατεθειμένη να κάνει πίσω. Την ίδια στάση κράτησε και η γερμανική κυβέρνηση. Ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ έκανε λόγο για μια «οδυνηρή αλλά αναγκαία απόφαση», καθώς δήλωσε ότι:

«Ο πόλεμος του Πούτιν μας αναγκάζει προσωρινά να κάνουμε μεγαλύτερη χρήση λιγνίτη προκειμένου να εξοικονομήσουμε φυσικό αέριο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας».

Συρράξεις και συλλήψεις

Την πρώτη εβδομάδα του 2023, το δικαστήριο της περιοχής εξέδωσε διαταγές έξωσης για τους καταληψίες. Αυτή η απόφαση, αντί να αποθαρρύνει τους ακτιβιστές, τους συσπείρωσε ακόμα περισσότερο. Μέσα σε λίγες μέρες, άρχισαν να συρρέουν στο Λούτσερατ οικολόγοι από όλη την Ευρώπη. Μεταξύ αυτών και η διάσημη ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ.

Η αστυνομία προχώρησε τη διαδικασία εκκένωσης, απειλώντας με συλλήψεις όσους δεν εγκατέλειπαν το χωριό. Τελικά, οι διαμαρτυρίες, στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 15.000 άνθρωποι, εξελίχθηκαν σε βίαιες συγκρούσεις μεταξύ της αστυνομίας και διαδηλωτών. Σύμφωνα με την αστυνομία, υπήρξαν «πολλοί τραυματίες» και από τις δύο πλευρές, κάποιοι εκ των οποίων διακομίστηκαν με ελικόπτερα και ασθενοφόρα σε νοσοκομεία.

Το γύρο του διαδικτύου έκανε η εικόνα της διάσημης ακτιβίστριας να μεταφέρεται “σηκωτή” από τους Γερμανούς αστυνομικούς. Η Γκρέτα Τούνμπεργκ ήταν μία από τους εκατοντάδες συλληφθέντες. Το Λούτσερατ τελικά εκκενώθηκε. Το τελευταίο “κάστρο” της περιοχής έπεσε.

WATCH: Greta Thunberg detained by German police at protest against coal mine expansion.pic.twitter.com/panDZTlvKv

— TLDR News EU (@TLDRNewsEU) January 17, 2023