Αγόριανη, το χωριό του Παρνασσού και της Αντίστασης που κινδύνευσε να αφανιστεί δύο φορές. Γιατί το λένε και Επτάλοφο (drone)

Η Αγόριανη είναι χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε επτά λόφους, απ’ όπου παίρνει και τη σύγχρονη ονομασία της, Επτάλοφος.

Το ορεινό χωριό της Φωκίδας πνιγμένο στα πλατάνια και τα έλατα βρίσκεται σε ένα υψόμετρο 850μ. και απέχει μόλις 22χλμ από την Αράχωβα. Στην αγκαλιά του Παρνασσού ξετυλίγεται ένα τοπίο μοναδικού φυσικού κάλλους που διαθέτει μεγάλη ιστορία.

Είναι από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς του χειμώνα, καθώς το χιόνι που πέφτει στα πετρόκτιστα σοκάκια, στα έλατα και τα πλατάνια, δημιουργεί εικόνες βγαλμένες από παραμύθι.

Αγόριανη = Επτάλοφος

Ένα παραδοσιακό λιθόκτιστο χωριό ανάμεσα στο πράσινο, τις πηγές και τους καταρράκτες με τα κρυστάλλινα νερά, τα γραφικά ξωκκλήσια και τα πέτρινα καλντερίμια. Στην κεντρική πλατεία του χωριού δεσπόζουν δυο μεγάλα δίδυμα πλατάνια, ενώ τα καφενεδάκια προσφέρουν συντροφιά και ψυχαγωγία.

Τις περισσότερες εποχές του χρόνου, οι σκεπές των πετρόκτιστων σπιτιών καλύπτονται από χιόνι και οι καμινάδες καπνίζουν συνεχώς.

Ένα ανηφορικό μονοπάτι οδηγεί στον καταρράκτη Μάτεση ύψους 50-60 μέτρων με τον ήχο των ορμητικών νερών να σε συνοδεύει καθ’ όλη τη διαδρομή. Σύμφωνα με τον μύθο, Νεράιδες και Μούσες χόρευαν στο τοπίο αυτό για χάρη του θεού Απόλλωνα.

Πλατάνια, κερασιές, φτελιές, καρυδιές και αιωνόβια έλατα προβάλλουν στο τοπίο, κοντά στην Πηγή της Μάννας και της Αγίας Παρασκευής, έξω από τους ναούς και τις εκκλησίες. Κατά τα βυζαντινά χρόνια, η δυναστεία των Κομνηνών επισκεπτόταν την περιοχή για ξεκούραση και περισυλλογή.

Η Αγόριανη στους πολέμους

Το χωριό έλαβε ενεργή δράση στους αγώνες των εθνικών διεκδικήσεων. Είναι η πατρίδα των οπλαρχηγών και αγωνιστών του 1821 Θεόδωρου Κομνά και Σταμάτη Τράκα, καθώς και του Ελασίτη καπετάν Νικηφόρου, Δημήτρη Δημητρίου, που πρωταγωνίστησε στο σαμποτάζ του Γοργοπόταμου.

Στις 6 Οκτωβρίου του 1943, σμήνος αμερικανικών βομβαρδιστικών πετούσε πάνω από την Άνω Αγόριανη για να επιστρέψει στις βάσεις της Ιταλίας. Τότε, δύο γερμανικά καταδιωκτικά «Στούκας» κατέρριψαν ένα από αυτά πολυβολώντας όσους Αμερικάνους προσπαθούσαν να διασωθούν με τα αλεξίπτωτα. Οι Γερμανοί, αφού κατέρριψαν το ένα, έσπευσαν προς τον Επτάλοφο για να αιχμαλωτίσουν τους υπόλοιπους.

Στη περιοχή Βρυζόραχη – Όχτος, όμως, μεταξύ Επταλόφου και Λιλαίας, Έλληνες αντάρτες έστησαν ενέδρα θανάτου στους Ναζί. Αιφνιδιασμένοι οπισθοχώρησαν αφήνοντας πίσω τους 7 νεκρούς. Τα αντίποινα, βέβαια, δεν άργησαν να έρθουν.

Την επομένη, γερμανικές δυνάμεις μπήκαν στο χωριό Λιλαία και το πυρπόλησαν. Ενώ, στις 8 Οκτωβρίου, οι Γερμανοί εκδικήθηκαν και το χωριό του Επταλόφου. Έκαψαν τα 146 από τα 184 σπίτια του χωριού, εκτέλεσαν όσους κατοίκους δεν είχαν προλάβει να διαφύγουν και 15 απ’ αυτούς βίασαν μια 17χρόνη, πριν τη φονεύσουν.

Δείτε το χωριό της Αγόριανης από ψηλά, μέσα από τα πλάνα του Travel Inspiration:

Οι Αγοριανίτες είχαν μάθει να πληρώνουν την ελευθερία με το αίμα τους.

Πριν τον αγώνα του 1821, συμμετείχαν σε επαναστατικά κινήματα κατά των Τούρκων κατακτητών. Το αγωνιστικό πνεύμα τους τιμωρήθηκε με απαγχονισμό στις μεγάλες φτελιές και μαρτυρικές σφαγές. Τα γυναικόπαιδα εξορίστηκαν στο Αυλάκι Λαμίας, όπου έμελλε να γίνει και ο τόπος θανάτου τους. Όλοι πέθαναν, λίγο αργότερα, από ελονοσία. Ο μοναδικός που σώθηκε, δια της φυγής, ήταν ο Κομνάς Τράκας.

Ακλόνητοι, 350 Αγοριανίτες πήραν μέρος στην πολιορκία της Ακρόπολης κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Ως αντίποινα, 73 γυναικόπαιδα αιχμαλωτίστηκαν στα σπήλαια του Παρνασσού και πουλήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Αιγύπτου, της Κωνσταντινούπολης και στο Μοναστήρι της Σερβίας.

Σήμερα η Αγόριανη απολαμβάνει την ελευθερία της προσφέροντας ένα ειδυλλιακό προορισμό για όλους τους φυσιολάτρες, πεζοπόρους, χιονοδρόμους και καλοφαγάδες επισκέπτες της.