Το αντιτορπιλικό που γυρίστηκε “Η Αλίκη στο Ναυτικό” είναι μουσείο στη Νέα Υόρκη! Δείτε πως τιμάται η ελληνική ιστορία του πλοίου

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Για τέσσερις δεκαετίες το αντιτορπιλικό «Αετός» ήταν ένα από τα πολεμικά πλοία του Ελληνικού Ναυτικού. Εκτελούσε περιπολίες στο Αιγαίο και ήταν το πολεμικό, όπου οι μαθητές της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων έκαναν την πρακτική εξάσκηση.

Το πλοίο είναι γνωστό στους περισσότερους Έλληνες γιατί πάνω σε αυτό γυρίστηκε η δημοφιλής ταινία “Η Αλίκη στο Ναυτικό”.

Το 1991 ο «Αετός» παροπλίστηκε. Αντί όμως να διαλυθεί και να γίνει παλιοσίδερα, έγινε μουσείο στον ποταμό Χάντσον στη Νέα Υόρκη! Θεωρείται ένα από τα πιο διάσημα πλοία στις ΗΠΑ και τιμάται στην Αμερική, παρά την πολύχρονη υπηρεσία του στο Ελληνικό Ναυτικό.

Το «Σλέιτερ» στο Β΄  Παγκόσμιο Πόλεμο

Στις 20 Φεβρουαρίου 1944 κατά τη διάρκεια του Β΄  Παγκοσμίου Πολέμου στην Τάμπα της Φλόριντα στις ΗΠΑ έγινε η καθέλκυση του αντιτορπιλικού συνοδείας με την ονομασία USS Slater DE-766.

Το «Σλέιτερ» πήρε το όνομά του από τον Φρανκ Σλέιτερ, στέλεχος του Αμερικανικού Ναυτικού, που σκοτώθηκε στη μάχη του Γκουανταλκανάλ με τους Ιάπωνες το 1942.

Μάλιστα η μητέρα του ήταν αυτή που έσπασε το μπουκάλι με τη σαμπάνια πάνω στο νέο πλοίο και του έδωσε το όνομα του γιου της.

Από τον Οκτώβριο του 1944 μέχρι και το Μάιο του 1945 το « Σλέιτερ» συνόδευε νηοπομπές από την Αμερική στη Μεγάλη Βρετανία. Όταν τελείωσε ο πόλεμος στην Ευρώπη στάλθηκε στον Ειρηνικό.

Δεν πρόλαβε να πάρει μέρος σε πολεμικές αποστολές εναντίον των Ιαπώνων αφού ο πόλεμος τελείωσε σχεδόν μόλις το αμερικανικό αντιτορπιλικό έφθασε στις Φιλιππίνες.

Το «Σλέιτερ» βαφτίστηκε «Αετός»

Το 1947 το «Σλέιτερ» μπήκε στον «εφεδρικό στόλο» του Αμερικανικού Ναυτικού. Αυτό σήμαινε ότι μετά από μερικά χρόνια θα παροπλιζόταν και θα γινόταν παλιοσίδερα. Αντί γι’ αυτό την 1η Μαρτίου 1951, οι Αμερικανοί παραχώρησαν το «Σλέιτερ» στο Ελληνικό Ναυτικό στο πλαίσιο της στρατιωτικής βοηθείας που προέβλεπε το Δόγμα  Τρούμαν.

Το αντιτορπιλικό μετονομάστηκε σε «Αετός» (D01) και εκτελούσε περιπολίες κυρίως στο ανατολικό Αιγαίο και τα Δωδεκάνησα. Επίσης χρησίμευσε και ως εκπαιδευτικό για τους μαθητές της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων.

Το 1961 το πλοίο εμφανίστηκε στην ταινία “Τα Κανόνια του Ναβαρόνε” ως βρετανικό αντιτορπιλικό. Την ίδια χρονιά ο «Αετός» αποτέλεσε το σκηνικό για την ταινία “Η Αλίκη στο Ναυτικό”.

Το 1991 ο «Αετός» παροπλίστηκε. Το πλοίο μεταφέρθηκε στη Σούδα, όπου το πιο πιθανό σενάριο ήταν να γίνει παλιοσίδερα.

Ο «Αετός» γίνεται «Σλέιτερ»

Κάποιοι απόστρατοι του Αμερικανικού Ναυτικού έτυχε να δουν το πλοίο παρατημένο στη Σούδα να σκουριάζει. Ενδιαφέρθηκαν να το μεταφέρουν στις ΗΠΑ, να το αποκαταστήσουν στη μορφή που είχε στη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, ώστε να γίνει πλωτό μουσείο.

Το ελληνικό Υπουργείο Εθνικής Άμυνας το έδωσε δωρεάν στην Ένωση Αμερικανών απόστρατων για να το μεταφέρουν στις ΗΠΑ.

Αυτοί με έρανο μάζεψαν τα χρήματα για τα έξοδα μεταφοράς του πλοίου. Ο έρανος που έγινε σε όλη την Αμερική απέφερε το σημαντικό ποσό των 250.000 $ (περίπου 560.000 $ σήμερα).

Το παράδοξο είναι ότι ένα ρωσικό ρυμουλκό ωκεανού μετέφερε το 1993, το πλοίο από την Κρήτη στη Νέα Υόρκη.

Πάνω στο αντιτορπιλικό, που πήρε ξανά το παλιό του όνομα «Σλέιτερ», επέβαιναν μέλη του πληρώματος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Πλοίο – Μουσείο

Το πλοίο ελλιμενίστηκε στον ποταμό Χάντσον στη Νέα Υόρκη δίπλα στο αεροπλανοφόρο USS Intrepid που είναι και αυτό πλωτό μουσείο. Εθελοντές, που ήταν κυρίως Αμερικανοί βετεράνοι του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου του πληρώματος του «Σλέιτερ» άρχισαν να αποκαθιστούν το πλοίο στη μορφή που είχε στη διάρκεια του πολέμου.

Σήμερα είναι πλοίο-μουσείο στον ποταμό Χάντσον στο Όλμπανι της Νέας Υόρκης, το μοναδικό του τύπου αντιτορπιλικού συνοδείας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι επίσης το μοναδικό στον κόσμο αυτού του τύπου που έχει αποκατασταθεί στη μορφή που είχε στη διάρκεια του Β΄  Παγκοσμίου Πολέμου.

Στο πλοίο γίνονται πέντε μέρες την εβδομάδα ξεναγήσεις στους επισκέπτες. Εκτός από μουσείο το «Σλέιτερ» έχει κηρυχθεί από το 2012 και ιστορικό μνημείο των ΗΠΑ («Εθνικό Ιστορικό Ορόσημο»).

Ελληνικές αναφορές στο μουσείο

Το ελληνικό παρελθόν του πλοίου αναφέρεται τόσο στην επίσημη ιστοσελίδα του μουσείου (https://ussslater.org/) όσο και κατά τη διάρκεια της ξενάγησης. Αυτό είναι φυσικό , αφού από τα 47 χρόνια που το πλοίο ήταν σε ενεργή υπηρεσία τα 40 ήταν στο Ελληνικό Ναυτικό και μόλις επτά στο αμερικανικό.

Ακόμη και η Η Αλίκη στο Ναυτικό αναφέρεται στην ιστοσελίδα του μουσείου, αν και οι Αμερικανοί έχουν κάνει κάποια λάθη στην υπόθεση της ταινίας:

«Με πρωταγωνιστές την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, η υπόθεση της ταινίας είναι για την κόρη ενός ναυάρχου που είναι ερωτευμένη με έναν ναύτη που υπηρετεί στο ΑΕΤΟΣ. Θέλοντας να τον δει, η Αλίκη μεταμφιέζεται σε ναύτη και μπαίνει κρυφά στο πλοίο του φίλου της. Τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα όταν ο πατέρας της ταξιδεύει και αυτό στο πλοίο μαζί της».

Μέσα στο πλοίο εκτίθενται κυρίως αντικείμενα από την εποχή που ήταν στο Αμερικανικό Ναυτικό.  Όμως υπάρχουν και κάποια ελληνικά, όπως η εικόνα του Αγίου Νικολάου του «Αετού», ελληνικές στολές, δίσκοι και χαρτιά. Επίσης οι Αμερικανοί αποκατέστησαν την αρχική πινακίδα “ΑΕΤΟΣ ” του πλοίου καθώς και αρκετές ορειχάλκινες πινακίδες.

Σε κάποια διαμερίσματα του πλοίου έχουν παραμείνει οι ετικέτες στα ελληνικά.

Επέτειος 28^ης Οκτωβρίου

Όμως, οι Αμερικανοί τιμούν την ελληνική ιστορία του «Σλέιτερ» με μία από τις πιο σημαντικές ετήσιες εκδηλώσεις στο πλοίο-μουσείο τους. Κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου στο «Σλέιτερ» αναρτάται η ελληνική σημαία και η ταμπέλα «Αετός» τοποθετείται σε εμφανές σημείο του πλοίου.

Με τον τρόπο αυτό τιμάται η επέτειος του «Όχι».

Εκείνη την ημέρα το πλοίο επισκέπτονται πολλοί Ελληνοαμερικανοί και γίνεται επίσημη ομιλία για τους αγώνες των Ελλήνων στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Δείτε εδώ δελτίο ειδήσεων σε τηλεοπτικό κανάλι του Όλμπανι της Νέας Υόρκης για τον εορτασμό της επετείου της 28ης Οκτωβρίου στο «Σλέιτερ».