Τι συνέβη στην πόλη των χίπις στην καρδιά της Κοπεγχάγης, όταν οι κάτοικοι σταμάτησαν να πληρώνουν φόρους. Στην Κριστιάνια απαγορεύονται τα αυτοκίνητα και οι κάτοικοι αντιστέκονται στο κράτος που θέλει να τους διαλύσει

Τον Σεπτέμβριο του 1971 μια ομάδα Δανών κόβει το συρματόπλεγμα ενός εγκαταλελειμμένου στρατοπέδου στην καρδιά της Κοπεγχάγης για να δημιουργήσει έναν χώρο ώστε να παίζουν τα παιδιά. Λίγες μέρες αργότερα μία εναλλακτική εφημερίδα δημοσιεύει άρθρο με ιδέες για την αξιοποίηση των στρατιωτικών εγκαταστάσεων έκτασης 340 στρεμμάτων.

«Τώρα είναι η μεγαλύτερη ευκαιρία να δημιουργήσουμε μια κοινωνία από το μηδέν», έγραφε ο αρθρογράφος και περιγράφοντας του στόχους μιλούσε για «ευημερία σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο». Το «σύνθημα» είχε δοθεί. Εκατοντάδες άνθρωποι από όλη τη Δανία, χίπις, αναρχικοί, οικολόγοι και πολίτες που δεν άντεχαν άλλο το υψηλό κόστος ζωής, άρχισαν να συρρέουν στις πρώην στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Μέσα σε λίγες εβδομάδες δημιουργήθηκε η «ελεύθερη πόλη» της Christiania. Μια αυτοδιαχειριζόμενη κοινότητα, οικονομικά ανεξάρτητη.

Οι κάτοικοί της σταμάτησαν να πληρώνουν φόρους στο κράτος, δημιούργησαν τη δική τους σημαία, το δικό τους νόμισμα, έφτιαξαν μπαρ, καφετέριες, παντοπωλεία, νηπιαγωγείο, ταχυδρομείο, μουσείο, γκαλερί, μουσικές σκηνές, εστιατόρια, εκκλησία μέχρι και κλαμπ ομοφυλόφιλων. Κατασκεύασαν μικρά σπιτάκια  και ζωγράφισαν τα ερειπωμένα κτίρια. Δημιούργησαν ομάδες γιόγκα και θεάτρου και έδωσαν ζωή σε ένα χώρο που ήταν παρατημένος από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην Christiania απαγορεύτηκαν τα αυτοκίνητα, τα σκληρά ναρκωτικά, η βία, η κλοπή, τα όπλα και τα αλεξίσφαιρα γιλέκα.

Όπως ήταν αναμενόμενο η κατάληψη προκάλεσε την αντίδραση του κράτους. Οι αστυνομικές δυνάμεις επιχείρησαν πολλές φορές να εκκενώσουν την περιοχή, χωρίς επιτυχία, λόγω της μεγάλης έκτασης.

Ένα χρόνο μετά την ίδρυσή της το θέμα πήρε πολιτικές διαστάσεις και έφτασε στο κοινοβούλιο. Έγιναν διαβουλεύσεις μεταξύ κατοίκων και του Υπουργείου Άμυνας και οι καταληψίες  συμφώνησαν να πληρώνουν για νερό και ηλεκτρικό. Πήραν ως αντάλλαγμα να αναγνωριστεί η πόλη τους ως ένα «κοινωνικό πείραμα». Από το 1994 και μετά οι κάτοικοι της Christiania, ύστερα από μεγάλες πιέσεις άρχισαν να πληρώνουν και ορισμένους φόρους.

Οι ουσίες

Ο βασικός λόγος που η κυβέρνηση της Δανίας πολέμησε την κοινότητα, εκτός από την καταπάτηση της έκτασης που ανήκε στο Υπουργείο Άμυνας, ήταν η ελεύθερη διακίνηση ινδικής κάνναβης.

Στην Pusher Street δεκάδες πάγκοι προσέφεραν ποικιλίες κάνναβης και η περιοχή αποτελούσε πόλο έξης για νέους από όλη τη Δανία. Εξω από την Κριστιάνια, η κοινωνία ήταν διχασμένη για το εμπόριο κάνναβης. Οι πολέμιοι θεωρούσαν ότι δεν πρέπει να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ σκληρών και μαλακών ναρκωτικών.

Οι υποστηρικτές έλεγαν ότι η συγκέντρωση του εμπορίου χασίς σε ένα μέρος θα περιόριζε την διασπορά του στην υπόλοιπη Κοπεγχάγη και ότι θα μπορούσε να αποτρέψει τους χρήστες από το να στραφούν σε «σκληρότερα ναρκωτικά».

Η χρήση σκληρών ναρκωτικών όμως δεν αποφεύχθηκε και προς τα τέλη της δεκαετίας του ’70, δέκα άνθρωποι πέθαναν από υπερβολική δόση. Οι τέσσερις ήταν κάτοικοι της πόλης.

Οι καταληψίες που ήθελαν να διατηρήσουν τον ειρηνικό τρόπο ζωής αποφάσισαν να γίνουν πιο σκληροί στην απαγόρευση των σκληρών ναρκωτικών. Αρχικά συνεργάστηκαν με την αστυνομία, παρά το γεγονός ότι οι σχέσεις τους δεν ήταν καλές, καθώς είχαν προηγηθεί αρκετές συγκρούσεις. Ζήτησαν από τις αρχές να κυνηγήσουν τους εμπόρους σκληρών ναρκωτικών που δρούσαν στην περιοχή, δίνοντας και ονομαστική λίστα. Συνέβη όμως το εντελώς αντίθετο.

Η αστυνομία έβαλε στο στόχαστρο μόνο το χασίς και κατέστρεψε μικρές φυτείες, συνέλαβε τους διακινητές κάνναβης και άφησε ανενόχλητους τους διακινητές των υπόλοιπων ναρκωτικών.

Δράση κατά των εμπόρων ναρκωτικών

Οι κάτοικοι πήραν την κατάσταση στα χέρια τους. Για 40 μερόνυχτα άνδρες, γυναίκες και παιδιά έκαναν περιπολίες και κάθε φορά που έβρισκαν τοξικομανείς ή διακινητές τους έθεταν τελεσίγραφο είτε να σταματήσουν τα «πάρε δώσε» με τα ναρκωτικά ή να φύγουν από την κοινότητα.

Οι διακινητές απομακρύνθηκαν και 60 χρήστες εισήλθαν σε κέντρα απεξάρτησης.

Από τότε στην Christiania απαγορεύτηκε αυστηρά η χρήση σκληρών ναρκωτικών είτε από κατοίκους είτε από επισκέπτες, αλλά συνεχίστηκε η ελεύθερη διακίνηση του χασίς.

Το 2004 πραγματοποιήθηκε μεγάλη επιχείρηση της Αστυνομίας όπου έγιναν δεκάδες συλλήψεις.

Σήμερα υπάρχει μια σχετική ανοχή στην «ελεύθερη αγορά» κάνναβης. Στην Pusher Street, δεν επιτρέπεται η φωτογράφηση και βιντεοσκόπηση και τα σκληρά ναρκωτικά εξακολουθούν να απαγορεύονται «δια ροπάλου» από τους ίδιους τους κατοίκους της πόλης.

Δεν ήταν λίγες οι φορές που υποστηρικτές της κατάληψης συγκρούστηκαν με την αστυνομία. Το 2007 έγιναν εκτεταμένα επεισόδια και δεκάδες συλλήψεις σε διάφορες γειτονιές της Κοπεγχάγης  με αφορμή την επέμβαση των αρχών για να απομακρυνθούν οι καταληψίες από την Christiania.

Η “ελεύθερη πόλη” συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της Δανίας. Εξακολουθούν να απαγορεύονται τα αυτοκίνητα, τα σκληρά ναρκωτικά, η βία, η κλοπή, τα όπλα και τα αλεξίσφαιρα γιλέκα. Ο επισκέπτης γυρνά πίσω στην εποχή των χίπις, βλέπει σπίτια μοναδικής αρχιτεκτονικής, γνωρίζει τον απλό και ήσυχο τρόπο ζωής των περίπου 1.000 κατοίκων και τον αγώνα που δίνουν για να τον διατηρήσουν αφού οι περιπέτειες της Christiania δεν έχουν τελειώσει.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Το «καλοκαίρι της αγάπης» που ξεκίνησε χειμώνα! Το πάρκο του Σαν Φρανσίσκο που έγινε ορμητήριο των χίπις με θρυλικές ροκ συναυλίες, ελεύθερο έρωτα και LSD