“Τα εξ αμάξης” ή “Του έσυρε τα εξ αμάξης” είναι μια αρχαία έκφραση, που συνδέεται με τα Ελευσίνια Μυστήρια. Και σήμερα υπάρχουν ανάλογες εκφράσεις, όπως: “Του ‘συρε όσα σέρνει η σκούπα”, “Του τα ‘πε από την καλή”, κλπ. αλλά καμία δεν αποδίδει εκείνο που υπονοούν “τα εξ αμάξης”.
Ελευσίνια μυστήρια
Οι Αθηναίοι, όπως είναι γνωστό, λάτρευαν ιδιαίτερα τη μεγάλη θεά Δήμητρα, προς τιμή της οποίας έκαναν τη μεγάλη πομπή των Ελευσίνιων Μυστηρίων.
Η πομπή ακολουθούσε την Ιερά Οδό που διατηρεί το ίδιο όνομα μέχρι σήμερα και περνούσε πάνω από τον Κηφισό ποταμό (περίπου στο ίδιο σημείο που είναι σήμερα ο Άγιος Σάββας).
Την πομπή αυτή ακολουθούσαν όλοι οι “γνήσιοι” Αθηναίοι.
Υπήρχε, όμως, και μια μερίδα ανθρώπων στους οποίους δεν επιτρεπόταν να λάβουν μέρος στην πομπή.
Ήταν “κατώτερης υποστάθμης υποκείμενα”, πιθανότατα και “αλλόθρησκοι”, που η παρουσία τους θεωρείτο ότι θα μόλυνε την ωραία αυτή αθηναϊκή γιορτή.
Όπως είναι φυσικό, τα “υποκείμενα” αυτά το έφερναν βαριά, το θεωρούσαν μεγάλη προσβολή και ήθελαν με κάθε τρόπο να εκδικηθούν.
Συγκεντρώνονταν, λοιπόν, κοντά στη γέφυρα του Κηφισού και περίμεναν την επιστροφή των πανηγυριωτών.
Μόλις τους έβλεπαν άρχιζαν να βρίζουν χυδαιότατα και να χειρονομούν αισχρά και, γενικά να κάνουν ό,τι μπορούν για να “διαπομπεύσουν” τους προσκυνητές που γύριζαν από την Ελευσίνα.
Αυτοί πάλι, που γύριζαν συνήθως πάνω σε αμάξια και είχαν πια κάνει τον καθήκον τους προς τη θεά Δήμητρα, τους απαντούσαν με παρόμοιες βρισιές και χειρονομίες.
Τα λόγια που έλεγαν εκείνοι που ήταν πάνω στη γέφυρα (οι γεφυριστές) ονομάστηκαν “γεφυρισμοί”, οι δε απαντήσεις των πανηγυριωτών που, όπως είπαμε, βρίσκονταν πάνω στα αμάξια: “Τα εξ αμάξης”.
Πηγή: “3.000 λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις” του Τάκη Νατσούλη, Εκδόσεις Σμυρνιωτάκη
Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikimediamtx Commons
Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Καπνικαρέα, η ιστορική εκκλησία στην οδό Ερμού που οικοδόμησε ένας φοροεισπράκτορας που «κυνηγούσε» σπίτια με πολλές καμινάδες. Έτσι βγήκε η έκφραση «από μεγάλο τζάκι»
Ειδήσεις σήμερα:
- Συνελήφθη ο ενοικιαστής της γιάφκας στο Παγκράτι. Πρόκειται για 49χρονο φιλόλογο
- Διάγγελμα Πούτιν. «Ο πόλεμος στην Ουκρανία μετατρέπεται σε παγκόσμιο. Μας χτύπησαν με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς»
- Έρχονται χιονοπτώσεις και θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν. Οι θερμοκρασιακές διαφορές βορρά – νότου (Χάρτης )
- Κιβωτός του Κόσμου. «Όχι» από ΣτΕ στην επιστροφή της διοίκησης στην οικογένεια του πατέρα Αντώνιου
Ακολουθήστε τη mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ