Τι έτρωγαν στην Ελλάδα του 3ου αιώνα μ.Χ και πώς διασκέδαζαν στις ταβέρνες πίνοντας γλυκό κρασί. Βρέθηκε άθικτος όλος ο εξοπλισμός ρωμαϊκού οινομαγειρείου και εκτίθεται μαζί με υπολείμματα τροφών στο Μουσείο του Βόλου

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και του φετινού εορτασμού της παγκόσμιας ημέρας μουσείων βρίσκεται η ρωμαϊκή ταβέρνα του 3ου αιώνα μ.Χ. που βρέθηκε στην περιοχή Πευκάκια, αλλά και η αναπαράσταση του σπάνιου ευρήματος που κοσμεί σε περίοπτη θέση τη νέα πτέρυγα του Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου.

Το σημαντικό εύρημα που ήρθε στο φως τα τελευταία χρόνια, αλλά και το ρωμαϊκό καπηλειό που «ξαναχτίστηκε» μέσα στον χώρο του Μουσείου για τις ανάγκες της έκθεσης, φέρνουν στο φως σημαντικά στοιχεία για τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων της αρχαίας Δημητριάδας.

«Η ταβέρνα είναι το πιο εντυπωσιακό εύρημα που κοσμεί το Μουσείο και τα αγγεία που βρέθηκαν στο εσωτερικό της, μας δίνουν σημαντικά στοιχεία για την οργάνωση μιας ταβέρνας, του αποθηκευτικού χώρου και των μαγειρείων της στη ρωμαϊκή περίοδο, στα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ.», αναφέρει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας Ανθή Μπάτζιου – Ευσταθίου, μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ.

Σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο εξοπλισμός της ταβέρνας, πολυάριθμα αγγεία, χύτρες μαγειρέματος, ταψιά, σκεύη σερβιρίσματος, αλλά και αποθηκευτικά σκεύη, βρέθηκαν στη θέση τους, μετά την καταστροφή της από πυρκαγιά, όταν η οροφή αλλά και η σκεπή κατέρρευσαν, καταπλακώνοντας το περιεχόμενο, που παρέμεινε άθικτο μέχρι σήμερα. Η πυρκαγιά εικάζεται ότι προκλήθηκε «λόγω των εύφλεκτων υλικών, λάδι, κρασί κλπ., αλλά και των πολλών μαγειρικών εστιών που διέθετε», επισημαίνει η κ. Μπάτζιου, η οποία προσθέτει ότι το εύρημα είναι σπάνιο και ιδιαίτερα σημαντικό για την αρχαιολογική έρευνα, αλλά και τη Μαγνησία γενικότερα.

Στο Μουσείο αναπαριστώνται οι δύο από τους τρεις χώρους της ρωμαϊκής ταβέρνας που ανακαλύφθηκε στο παραλιακό μέτωπο των Πευκακίων, με το περιεχόμενό τους και πλαισιώνονται από φωτογραφίες του ευρήματος.

Επίσκεψη για πρώτη φορά

Το μνημείο ανοίγει για πρώτη φορά τις πύλες του στο κοινό την Κυριακή 22 Μαΐου, ενώ θα προηγηθεί επίσκεψη στο Ανάκτορο της Δημητριάδας. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά το σημαντικό εύρημα και να θαυμάσουν τους χώρους με τα εντυπωσιακά ψηφιδωτά δάπεδα που κοσμούν αίθουσες του ρωμαϊκού κτιριακού συγκροτήματος.

«Για πρώτη φορά αποκαλύφθηκε στην αρχαία Δημητριάδα κλειστό σύνολο πλήρους οικοσκευής, γεγονός που οφείλεται στην καταστροφή του κτιρίου από πυρκαγιά, αλλά και στο ικανό ύψος, περίπου 1,60 μ., που σώζονται οι τοίχοι του κτιρίου. Τα αγγεία που βρέθηκαν, μας επιτρέπουν να ανασυνθέσουμε τον απαραίτητο εξοπλισμό ενός «οινομαγειρείου – ταβέρνας» του 3ου αιώνα μ.Χ. σε κεραμικά σκεύη για την αποθήκευση, το μαγείρεμα και την παράθεση των τροφών και του οίνου» υπογραμμίζει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας.

Οι αμφορείς που βρέθηκαν, δεν περιείχαν μόνο οίνο, έλαιο και μέλι, αλλά και καρπούς, όπως αμύγδαλα, ελιές, σιτάρι, άλευρα, όσπρια, προκειμένου να προστατευθούν από την υγρασία, τα έντομα και τα ποντίκια. Στον χώρο της ταβέρνας με τις εστίες βρέθηκαν χύτρες, ταψάκια με ίχνη καύσης στο εσωτερικό τους, αγγεία καθημερινής χρήσης, λυχνάρια και πολλά ακόμη.

Ανάμεσα στα ευρήματα υπήρχαν επίσης χάλκινη ζυγαριά, πολλές περόνες οστέινες, πολλά νομίσματα, τα περισσότερα από τα οποία είναι χάλκινα, κοπές του Κοινού των Μαγνήτων, οι συνηθισμένες με δαφνοστεφή κεφαλή Δία στον εμπροσθότυπο και τον Κένταυρο Χείρωνα στον οπισθότυπο, κοπές με προτομή ρωμαίων αυτοκρατόρων και νομίσματα του Κοινού των Θεσσαλών.

Έπιναν γλυκό κρασί

Τα κατάλοιπα τροφών που βρέθηκαν στα αγγεία περιλαμβάνουν στέρεες τροφές, όπως σύκο, το συνηθισμένο γλυκό μετά το φαγητό, κουκούτσια ελιάς, σιτάρι, κατάλοιπα καρπών αλλά και όστρεα, θαλάσσια όστρακα δηλαδή, που ήταν αγαπημένη τροφή των αρχαίων ήδη από την προϊστορική εποχή.

Ιδιαίτερα σημαντικά είναι, εξάλλου, τα κύπελλα που βρέθηκαν στο ρωμαϊκό καπηλειό της Δημητριάδας και μαρτυρούν ότι οι θαμώνες έπιναν γλυκό κρασί, τον περίφημο Ειλεό οίνο, που προέρχονταν από την Ιταλία. Οι επιγραφές «ειλεός» αλλά και «πίε ευφραίνου» πάνω σε αρχαία κύπελλα οδηγούν τους αρχαιολόγους στο συμπέρασμα ότι είτε εισάγονταν κρασί από την Ιταλία, είτε γίνονταν εμπόριο μοσχευμάτων.

Το σύνολο των ευρημάτων «είναι πολύ διδακτικό και μας δίνει πλήρη την εικόνα όλων των αποθηκευτικών αμφορέων για τα αποθέματα μιας ταβέρνας, όλα τα μαγειρικά σκεύη, τις χύτρες πάνω στις εστίες, τα ταψιά, γουδιά, αγγεία σερβιρίσματος, κύπελλα και πολλά ακόμη, τα οποία συνθέτουν ένα πλούσιο και μοναδικό υλικό», σημειώνει η κ. Μπάτζιου, για να προσθέσει ότι ανάλογα ευρήματα ήρθαν στο φως σε ταβέρνα της Πομπηίας.

Σπόροι 6.000 χρόνων

Σημαντικά στοιχεία για τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων της Μαγνησίας κατά την αρχαιότητα δίνουν τα ευρήματα που προέρχονται από το Σέσκλο, το Διμήνι, τα Πευκάκια και τη Δημητριάδα. Τα παλαιότερα ευρήματα είναι σπόροι και καρποί 6.000 χρόνων, που κοσμούν την αίθουσα των νεολιθικών ευρημάτων του Μουσείου και προκαλούν σχόλια θαυμασμού από την πλευρά των επισκεπτών.

Κυρίαρχο στοιχείο κάθε περιόδου, από τα νεολιθικά έως τα ρωμαϊκά χρόνια, είναι η μεσογειακή διατροφή, την οποία υιοθετούσαν στο διηνεκές οι κάτοικοι της Μαγνησίας. Στα νεολιθικά ευρήματα περιλαμβάνονται το μπιζέλι, τα όσπρια, τα δημητριακά, αλλά και το σταφύλι, καθώς η ελιά είναι μεταγενέστερη.

Στην εποχή του χαλκού, αλλά και στη μυκηναϊκή περίοδο η καθημερινή διατροφή εμπλουτίζεται με επιπλέον στοιχεία, ενώ ήδη από τη νεολιθική περίοδο ήταν ανεπτυγμένη η γεωργία και η κτηνοτροφία. Παράλληλα, η διατροφή των κατοίκων της περιοχής μας εμπλουτίζονταν από θαλασσινά και ψάρια, όπως μαρτυρούν τα ευρήματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική έρευνα.

Σημαντικά ευρήματα που σχετίζονται με τη διατροφή έχουν βρεθεί επίσης και μέσα σε αρχαίους τάφους και συμπληρώνουν το παζλ της γνώσης γύρω από ένα τεράστιο κεφάλαιο, το οποίο παρουσιάζει διαχρονικό ενδιαφέρον.

Η περιήγηση στον Αρχαιολογικό Χώρο της Αρχαίας Δημητριάδας  θα γίνει την Κυριακή 22 Μαΐου στις 11:00 το πρωί, με σημείο συνάντησης το φυλάκιο του Ανακτόρου της αρχαίας Δημητριάδας, από την αρχαιολόγο κ. Πέγκυ Τριανταφυλλοπούλου.

Πηγή: Γλ. Υδραίου, Ταχυδρόμος

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Γιατί ο αρχαίος εραστής δεν χρειαζόταν σκευάσματα τύπου βιάγκρα. Ήταν πάντα ικανός λόγω της διατροφής και του τρόπου ζωής