Τι είναι ο υπερ-υπολογιστής «Δαίδαλος» που απέκτησε η Ελλάδα. Το “κλειστό κλαμπ” των χωρών που τον διαθέτουν

Στο κλειστό κλαμπ των ελάχιστων χωρών σε όλο τον κόσμο που διαθέτουν τεράστια υπολογιστική ισχύ, βάζει την Ελλάδα το τρέξιμο του σχεδίου να αποκτήσει υπερ-υπολογιστή. Χθες, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ανακοίνωσε, την προκήρυξη Ανοικτού Διεθνή Διαγωνισμού για το έργο «Ανάπτυξη νέου υπολογιστικού συστήματος υψηλών επιδόσεων», του υπέρ-υπολογιστή «ΔΑΙΔΑΛΟΣ (DAEDALUS)».

Με τη λειτουργία του υπολογιστή, η Ελλάδα θα τεθεί σε pole position για τη δική της θέση στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, τις εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης και την ανάπτυξη και αναβάθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών της. Ο υπερ-υπολογιστής, ο οποίος θα τοποθετηθεί στο Βιομηχανικό Πάρκο Λαυρίου, έχει συνολικό προϋπολογισμό 41,9 εκατ. Ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ και έργο χρηματοδοτείται από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, καθώς και από τον ευρωπαϊκό οργανισμό European High Performance Computing Joint Undertaking – EuroHPC JU.

Ο διαγωνισμός, ο οποίος τρέχει από χθες, έχει ως βασικό του αντικείμενο την προμήθεια και εγκατάσταση προηγμένου υπολογιστικού εξοπλισμού, αποθηκευτικού χώρου και λογισμικού, για την υλοποίηση του νέου υπολογιστικού συστήματος υψηλών επιδόσεων «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» (DAEDALUS) στο νέο Κέντρο Δεδομένων στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, ενώ αποτελεί μέρος της στρατηγικής ενίσχυσης των Δημόσιων ψηφιακών υποδομών της χώρας, δράση της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Ο εθνικός υπερ-υπολογιστής δεν θα είναι μόνο ο μεγαλύτερος στη χώρα, και από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη, αλλά και αναμένεται να συμπεριληφθεί στην λίστα των κορυφαίων 500 συστημάτων παγκοσμίως σε επιδόσεις (ΤΟP500) και αποδοτικής χρήσης ενέργειας (GREEN500).

Η αρχιτεκτονική του νέου υπερ-υπολογιστή είναι ιδανική για να φιλοξενήσει τις μεγαλύτερες και πιο ετερογενείς εφαρμογές, συνδυάζοντας υπολογιστικές εφαρμογές υψηλής απόδοσης με την Τεχνητή Νοημοσύνη, την μηχανική μάθηση και την ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων. Αναμένεται να έχει κεντρικό ρόλο, μεταξύ άλλων, στην έρευνα για την ανάπτυξη νέων πιο αποτελεσματικών και αξιόπιστων υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση των πολιτών μέσω αιτημάτων σε φυσική γλώσσα, για την εξατομικευμένη ιατρική, την πυροπροστασία, τον χωροταξικό σχεδιασμό, αλλά και για την έξυπνη κινητικότητα και τα αυτόνομα οχήματα.

Ο «Δαίδαλος» θα τροφοδοτείται από συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θα γίνεται χρήση σύγχρονων συστημάτων ψύξης, ώστε να υπάρχει χαμηλό ενεργειακό κόστος και ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση. Αναμένεται να έχει ισχύ >60 Petaflops και θα είναι 120 φορές ισχυρότερος από τον υφιστάμενο υπέρ-υπολογιστή ARIS, εκτελώντας εξήντα εκατομμύρια δισεκατομμύρια (δηλαδή εξήντα τετράκις εκατομμύρια – 60.000.000.000.000.000) πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο. Επιπλέον θα είναι υβριδικός, διαθέτοντας τόσο κεντρικές μονάδες επεξεργασίας (CPUs) υψηλής πυκνότητας, όσο και μονάδες επιταχυντών.

Ο σχεδιασμός της εγκατάστασης του υπερ-υπολογιστή θα γίνει στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, σε χώρο που παραχωρεί η Εταιρεία Αξιοποιήσεως και Διαχειρίσεως της Περιουσίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΑΔΙΠ-ΕΜΠ). Η προετοιμασία για τη διαμόρφωση του χώρου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και εγκαταστάσεων του νέου Κέντρου Δεδομένων στο κτήριο του πρώην Ηλεκτρικού σταθμού πραγματοποιείται σε μία από κοινού προσπάθεια μεταξύ, εξειδικευμένου προσωπικού της ΕΔΥΤΕ – GRNET, με πολυετή εμπειρία στη λειτουργία Κέντρων Δεδομένων, ομάδας επίλεκτων αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και στελεχών του Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου (ΤΠΠΛ) που διαθέτει τους χώρους.

Ο Διαγωνισμός έχει καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών την 02.09.2024 και θα διεξαχθεί ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος «Προμηθεύς» του ΕΣΗΔΗΣ στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.promitheus.gov.gr, με κωδικό Διαγωνισμού: 352893. Την ευθύνη για την ανάπτυξη και λειτουργία του υπερ-υπολογιστή ΔΑΙΔΑΛΟΣ έχει το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ Α.Ε. – GRNET), φορέας του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.