Η Κηφισιά υπήρξε μια από τις αρχαίες 12 πόλεις της Αττικής και μέσα στο πέρασμα του χρόνου έγινε συνώνυμο του καταπράσινου προαστίου με τα πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά που προτιμήθηκε ως τόπος παραθερισμού, αλλά και κατοικίας. Η περιοχή μνημονεύεται για τη φυσική της ομορφιά από την εποχή του Ηρώδη που διέμενε στη βίλα του και έγινε διάσημος τόπος εγκατάστασης πλουσίων και επιφανών Ελλήνων.
Μετά την απελευθέρωση από τους Οθωμανούς η περιοχή πέρασε σε χέρια πλούσιων γαιοκτημόνων, αλλά και αγωνιστών του 1821 που αποζημιώθηκαν από τον Όθωνα με κάποια κτήματα. Πολλοί από αυτούς ήταν πολιορκητές της Ακρόπολης οι οποίοι πήραν γη αντί ελάχιστου τιμήματος. Η Κηφισιά σταδιακά μετατράπηκε σε αστικό και μεγαλοαστικό κοσμικό θέρετρο με κύρια χαρακτηριστικά τις επαύλεις και τα εντυπωσιακά ξενοδοχεία που χτίστηκαν κυρίως τη δεκαετία του’20.
1928 στην γειτονική με την Κηφισιά, Ν.Ερυθραία. Κατασκευή πλίνθων για χτίσιμο προσφυγικών σπιτιών. Από το αρχείο της Ένωσης Μικρασιατών Ν. Ερυθραίας
Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο ενώ εκείνη την εποχή η Ελλάδα υποδεχόταν καραβιές απελπισμένων προσφύγων από την Μικρασία, στο Κεφαλάρι χτίζονταν υπερπολυτελή ξενοδοχεία για να στεγάσουν επιφανείς επισκέπτες. Οι αντιθέσεις της εποχής ήταν τεράστιες, καθώς πολύ κοντά στα υπερπολυτελή κτίσματα, στη γειτονική Ν. Ερυθραία οι πρόσφυγες έδιναν αγώνα να κρατήσουν όρθια τα ξύλινα αυτοσχέδια σπίτια τους.
Η τουριστική “έκρηξη” της δεκαετίας του ΄30 βρήκε έτοιμη την Κηφισιά να φιλοξενήσει μεγάλο αριθμό τουριστών, που ήταν κυρίως Έλληνες ομογενείς από την Αίγυπτο.
Το βάρος της φιλοξενίας των τουριστών έπεσε στο πολυτελές Grand Hotel de Kifissia (ξενοδοχείο Μελά), το “Πύρνα”, το “Cecil” των αδελφών Δήμα, το “Όλυμπος”, το “Πεντελικόν”, το ξενοδοχείο “Απέργη” και το “Θεοξένεια” που αρχικά προοριζόταν για αναρρωτήριο.
Δούλευαν με πληρότητα 100% και εκτός από επισκέπτες του εξωτερικού διέμεναν προσωπικότητες της πολιτικής, των γραμμάτων και των τεχνών, όπως οι Ελευθέριος Βενιζέλος, Γεώργιος Παπανδρέου, Θεμιστοκλής Σοφούλης, Πηνελόπη Δέλτα , Γεώργιος Βλάχος, Κατίνα Παξινού, Ιωάννα Τσάτσου και πολλοί άλλοι.
Κηφισιά , το ξενοδοχείο “Παλάς”. Φωτογραφία: Γκινάκου, Αρχείο Μουσείου Μπενάκη
Το ρέμα της Πύρνας, η πλούσια βλάστηση και το καλό κλίμα ήταν στοιχεία που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της περιοχής.
Η συνήθεια των πλουσίων να μένουν στα προάστια της Αθήνας διατηρήθηκε επί ενετοκρατίας και τουρκοκρατίας. Πλούσιοι γαιοκτήμονες είχαν τα εξοχικά τους και καλλιεργούσαν μεγάλες εκτάσεις στην Κηφισιά.
Χαρακτηριστικά, ο Τούρκος περιηγητής Ε. Τσελέμπης που επισκέφτηκε την περιοχή το 1667, ανέφερε: «Η Κηφισιά είναι μία κωμόπολη μέσα σε κάμπο εύφορο, στολισμένη με τριακόσια παραδεισένια όμορφα σπίτια, σκεπασμένα με κεραμίδια, της οποίας οι κάτοικοι είναι μισοί μουσουλμάνοι και μισοί άπιστοι ραγιάδες.»
Το ξενοδοχείο Απέργη θεμελιώθηκε το 1910 και ολοκληρώθηκε το 1948. Ο μηχανικός Γιάννης Υδραίος πρόσθεσε στο κτίριο τους εντυπωσιακούς τρούλους, στα πρότυπα του ξενοδοχείου Negresco της Νίκαιας. Διέθετε 160 δωμάτια, εντυπωσιακό συντριβάνι και κήπο. Την περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου λειτουργούσε ως νοσοκομείο για τους Άγγλους τραυματίες. Σήμερα ανήκει στην εφοπλιστική οικογένεια Λάτση. Αρχείο Μ. Τσιρώνη
Με τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους, οι εκτάσεις των Τούρκων πέρασαν ξανά στα χέρια των Ελλήνων και η Κηφισιά εξελίχθηκε σιγά σιγά σε κοσμικό θέρετρο. Η παρουσία του Βασιλιά Όθωνα τα καλοκαίρια ήταν αρκετή για να οδηγήσει πολιτικούς και σημαντικούς Αθηναίους να χτίσουν εκεί τις κατοικίες τους, ανάμεσα τους οι Σούτσοι, η Δούκισσα της Πλακεντίας, η οικογένεια Ραγκαβή, οι Μαυρομιχάληδες και Έλληνες από τη Χίο και την Κωνσταντινούπολη.
Φωτογραφία του 1936. Το ξενοδοχείο Σέσιλ οικοδομήθηκε το 1922 και ανήκε στην οικογένεια Δήμα. Αρχικά είχε μόνο ένα όροφο και τα επόμενα χρόνια απέκτησε άλλους τρεις ορόφους. Συνολικά είχε 100 δωμάτια, όπου κατά καιρούς φιλοξενήθηκαν προσωπικότητες απ’ όλους τους χώρους. Εκεί ο Ελευθέριος Βενιζέλος παρέθεσε επίσημο γεύμα στον πρωθυπουργό της Τουρκίας Ισμέτ Ινονού. Στα Δεκεμβριανά του ΄44 βρέθηκε στο επίκεντρο της μάχης του Κεφαλαρίου και υπέστη μεγάλες ζημιές. Τότε οι αντάρτες του ΕΛΑΣ στράφηκαν κατά των Βρετανών που το είχαν μετατρέψει σε κατάλυμα της αεροπορίας. Σήμερα αποτελεί ιδιοκτησία του ομίλου Λάτση.
Αρχές του 20ου αιώνα πολλοί Αθηναίοι πήγαιναν το καλοκαίρι στην Κηφισιά και παραθέριζαν στα πρώτα ξενοδοχεία, που άνοιξαν στην περιοχή. Την περίοδο εκείνη ξεκίνησαν να έρχονται στην Ελλάδα και οι πρώτοι τουρίστες. Οι περισσότεροι ήταν Έλληνες από την Αίγυπτο και επέλεγαν για τη διαμονή τους την Κηφισιά.
Για τον λόγο αυτό, κατασκευάστηκαν δεκάδες ξενοδοχεία που ξεχώριζαν για τη χλιδή και την εξυπηρέτηση που πρόσφεραν στους επισκέπτες.
Το ξενοδοχείο Πεντελικόν χτίστηκε το 1923 στο Κεφαλάρι της Κηφισιάς με σχέδια του αρχιτέκτονα Ανδρέα Κυριαζή. Τα πρώτα χρόνια ήταν ένα μικρό ξενοδοχείο και επεκτάθηκε αργότερα. Είχε 63 δωμάτια με επίπλωση από μαόνι και ξεχώριζε για την ακριβή του διακόσμηση. Εκεί διέμενε τα καλοκαίρια ο Ελευθέριος Βενιζέλος με τη γυναίκα του. Την περίοδο του πολέμου μετατράπηκε σε νοσοκομείο και στην κατοχή πέρασε στα χέρια των Γερμανών. Λειτούργησε ξανά το 1948 και έκλεισε οριστικά πριν ένα χρόνο. φώτο Διρμίκι
Νεοκλασικά κτίσματα, σπουδαίας αρχιτεκτονικής με εντυπωσιακούς κήπους ανεγέρθηκαν για να φιλοξενήσουν την ελίτ της χώρας. Τα πρώτα χρόνια αρκετά δημοφιλής ήταν η περιοχή κοντά στην πλατεία Πλατάνου, όπου βρίσκονταν τα Ξενοδοχεία Μελά και Πύρνα. Τις επόμενες δεκαετίες άρχισε να αναπτύσσεται και η περιοχή του Κεφαλαρίου, όπου άνοιξαν πολυτελή ξενοδοχεία όπως το “Πεντελικόν”,”Σέσιλ”, “Θεοξένεια” και “Σεμίραμις”.
1885. Το Grand Hotel de Kifisia βρισκόταν στην πλατεία Πλατάνου και ονομαζόταν διαφορετικά «ξενοδοχείο Μελά», καθώς χτίστηκε ως εξοχική κατοικία του βουλευτή και δήμαρχου Αθηναίων Μιχαήλ Μελά, πατέρα του μακεδονομάχου ήρωα. Ήταν ένα από τα πρώτα πολυτελή ξενοδοχεία της Ελλάδας, και το πρώτο που οικοδομήθηκε στην Κηφισιά. Σήμερα εκεί λειτουργεί το εμπορικό κέντρο «Μελά»
Η αφρόκρεμα της Αθήνας πήγαινε στην Κηφισιά για να γευματίσει και να παρευρεθεί στις ιδιαίτερες βραδιές που πραγματοποιούνταν στις αίθουσες των ξενοδοχείων.
Την περίοδο του πολέμου τα περισσότερα έκλεισαν και μετατράπηκαν σε νοσοκομεία για τους τραυματίες και στην κατοχή επιτάχθηκαν, όπως πολλά κτίρια της περιοχής, στους Γερμανούς.
Το ξενοδοχείο Θεοξένια βρίσκεται στην πλατεία Κεφαλαρίου και οικοδομήθηκε το 1928 ως ξενοδοχείο-αναρρωτήριο. Τελικά η πολιτεία δεν το επέτρεψε και λειτούργησε μόνο ως ξενοδοχείο. «Κηφισιά, όψεις της ιστορίας της πόλης και του δήμου, αρχειακά τεκμήρια»
Με την αποχώρηση των Γερμανών τα ξενοδοχεία “Πεντελικόν” και “Σέσιλ” πολιορκήθηκαν στα Δεκεμβριανά από τον Ε.Λ.Α.Σ. και υπέστησαν ζημιές.
Τα επόμενα χρόνια επισκευάστηκαν και λειτούργησαν κανονικά. Σήμερα τα περισσότερα έχουν κλείσει και έχουν αναπαλαιωθεί για να στεγαστούν δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες, ενώ μερικά συνεχίζουν ακόμα να λειτουργούν.
To ξενοδοχείο Πύρνα οικοδομήθηκε αρχές του 20ου αιώνα και πήρε το όνομα του από το αρχαίο μαντείο της Πύρνας, που βρισκόταν στην Κηφισιά. Όλοι οι κοσμικοί της Αθήνας επισκεπτόταν το ξενοδοχείο μέχρι το 1920. Αργότερα μετατράπηκε σε κλινική, αστυνομία και σήμερα λειτουργεί ταχυδρομείο.Φωτογραφία 1976, αρχείο Μουσείου Μπενάκη, «Κηφισιά, όψεις της ιστορίας της πόλης και του δήμου, αρχειακά τεκμήρια»
Ευτυχώς δεν ισοπεδώθηκαν όπως αντίστοιχα κτίρια του περασμένου αιώνα που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας, αλλά συνεχίζουν να ομορφαίνουν την περιοχή και να θυμίζουν την αίγλη του παρελθόντος.
Αντλήθηκαν πληροφορίες από το βιβλίο «Κηφισιά, όψεις της ιστορίας της πόλης και του δήμου, αρχειακά τεκμήρια», Ελληνικές Εκδόσεις, 2005
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ιστορικά καφενεία και κοσμοπολίτικα ξενοδοχεία. Σύμβολα μνήμης στην Αθήνα των κατεδαφίσεων
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr