Θεσσαλονίκη. Η αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που έγινε γοργόνα και ρωτούσε τους ναυτικούς εάν ακόμα ζει

Σύμφωνα με το μύθο, η Θεσσαλονίκη πήρε το όνομά της από την αδερφή του Μεγάλου Αλέξανδρου που μεταμορφώθηκε σε γοργόνα και ρωτούσε τους ναυτικούς για την τύχη του αδερφού της.

Στην πραγματικότητα, η Μακεδόνισσα πριγκίπισσα έζησε πολλά χρόνια μετά το θάνατο του στρατηλάτη και επομένως ήξερε ότι είχε πεθάνει.

Ο μύθος της γοργόνας

Ο μύθος διαδόθηκε χάρη στην έκδοση του ανώνυμου συγγραφέα, που έγινε γνωστός ως «Ψευδό-Καλλισθένης». Σύμφωνα με αυτόν, η Θεσσαλονίκη έχυσε από λάθος το αθάνατο νερό, το οποίο ο Αλέξανδρος είχε διασώσει με πολύ κόπο για να εξασφαλίσει την αθανασία. Αποτέλεσμα ήταν η αδερφή του να μεταμορφωθεί σε γοργόνα.

Όταν διαπίστωσε τι είχε συμβεί, φοβισμένη για την οργή του αδερφού της, έλεγε: «Θεέ μου, δεν θέλω να πιστέψω πως μια μέρα θα πεθάνει ο αδελφός μου. Άφησε με να ζω με την ελπίδα πως κι αν πεθάνει, πάλι θα τον ξαναφέρεις στον κόσμο».

Η επιθυμία της εισακούσθηκε και από τη μέση και κάτω πήρε μορφή ψαριού και πήδηξε στη θάλασσα. Από τότε, ως γοργόνα, γυρνούσε τα πελάγη και όταν έβλεπε κάποιο καράβι, ρωτούσε για την τύχη του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ο Ανδρέας Καρκαβίτσας στη συλλογή διηγημάτων «Λόγια της πλώρης» έγραψε τη δική του εκδοχή για το μύθο.

Σύμφωνα με αυτή, η γοργόνα ρωτούσε τους ναυτικούς που συναντούσε αν ζούσε ο αδερφός της. Αν η απάντηση ήταν θετική, τότε τα πλοία συνέχιζαν κανονικά το ταξίδι τους. Αν απαντούσαν αρνητικά, τότε δημιουργούσε τρομερή θαλασσοταραχή.

Ακολουθεί απόσπασμα από το έργο:

«- Ναύτη – καλεναύτη· ζει ο Βασιλιάς Αλέξαντρος;

Ο Βασιλιάς Αλέξαντρος! ψιθύρισα με περισσότερη απορία.

Πώς είναι δυνατό να ζει ο βασιλιάς Αλέξαντρος; Δεν ήξερα τι ρώτημα ήταν εκείνο και τι να της αποκριθώ, όταν η φωνή ξαναδευτέρωσε:

– Ναύτη-καλεναύτη· ζει ο βασιλιάς Αλέξαντρος;

– Τώρα, Κυρά μου! απάντησα χωρίς να σκεφτώ. Τώρα βασιλιάς Αλέξαντρος! Ούτε το χώμα του δε βρίσκεται στη γη.

Ωϊμέ! κακό που το ’παθα! Η χιλιόμορφη κόρη έγινε μεμιάς φοβερό σίχαμα. Κύκλωπας βγήκε από το κύμα κι έδειξε λεπιοντυμένο το μισό κορμί. Ζωντανά φίδια τα μεταξόμαλλα σηκώθηκαν περδώθε, έβγαλαν γλώσσες και κεντριά φαρμακερά κι έχυσαν φοβεριστικό ανεμοφύσημα. Το θωρακωτό στήθος και το παρθενικό πρόσωπο άλλαξαν αμέσως, σα να ήταν η Μονοβύζω του παραμυθιού. Τώρα καλογνώρισα με ποιον είχα να κάμω! […]

– Όχι, Κυρά, ψέματα!… τρανοφώναξα με λυμένα γόνατα. Εκείνη με κοίταξε αυστηρά και με φωνή τρεμάμενη ξαναρώτησε:

– Ναύτη-καλεναύτη· ζει ο βασιλιάς Αλέξαντρος;

– Ζει και βασιλεύει· απάντησα ευθύς. Ζει και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει.»

Ποια ήταν στην πραγματικότητα η Θεσσαλονίκη

Αφού πέθανε ο Μέγας Αλέξανδρος, η αδερφή του έζησε πολλά χρόνια μετά, επομένως γνώριζε την κατάληξή του.

Παντρεύτηκε τον Κάσσανδρο, που ήταν ο ιδρυτής της πόλης της Θεσσαλονίκης, με τον οποίο απέκτησε 3 παιδιά. Τον Φίλιππο Δ΄, τον Αλέξανδρο Ε΄ και τον Αντίπατρο Β´. Η Θεσσαλονίκη δολοφονήθηκε από τον γιο της, Αντίπατρο, κατά τη διάρκεια δυναστικής έριδας με τον αδερφό του Αλέξανδρο.

Αρχική εικόνα: ΑΙ