“Θέλω να ζήσω για να εκδικηθώ τον θάνατο του πατέρα, της μητέρας και της μικρής μου αδερφής”. Τα θαμμένα σημειώματα ενός ελληνοεβραίου που επιβίωσε στο Άουσβιτς. Έγραφε ότι οι στάχτες κάθε ανθρώπου ζύγιζαν 640 γραμμάρια

Ο Μαρσέλ Νατζαρή

Στα ελληνικά σημειώματά του,  ο 26χρονος περιγράφει, τον διακαή του πόθο για εκδίκηση, καθώς είχε ακούσει από άλλους Εβραίους ότι η μητέρα, ο πατέρας και η αδελφή του είχαν πεθάνει ένα χρόνο πριν στο στρατόπεδο του Άουσβιτς-Μπίρκεναου, στη νότια Πολωνία.

“Συχνά σκεφτόμουν να μπω κι εγώ με τους άλλους στους θαλάμους για να το σταματήσω, αλλά πάντα η σκέψη της εκδίκησης με απέτρεπε. Ήθελα και θέλω να ζήσω για να εκδικηθώ για τον θάνατο του πατέρα, της μητέρας και της μικρής μου αδερφής”, είχε γράψει το 1944 ο νεαρός κρατούμενος.

Ο Νατζαρή ήταν ανάμεσα στα 2.200 μέλη των «Sonderkommando», Εβραίων σκλάβων των SS, που έπρεπε να συνοδεύσουν άλλους Εβραίους στους θαλάμους αερίων και να συλλέξουν τα χρυσά σφραγίσματα και τα μαλλιά των γυναικών και να ρίξουν τις στάχτες τους στο ποτάμι.

Τον Νοέμβριο του 1944 ο Νατζαρή, τοποθέτησε το 13 σελίδων χειρόγραφό του σε ένα θερμός και το σφράγισε. Στη συνέχεια το έβαλε σε μια δερμάτινη θήκη και το έθαψε κοντά στο κρεματόριο με τον αριθμό 3.

Το κρεματόριο είναι ένα μεγάλο κτίριο με μια μεγάλη καμινάδα και 15 φούρνους. Κάτω από τον κήπο υπάρχουν δύο τεράστια κελάρια, το ένα για να γδύνονται οι άνθρωποι και το άλλο είναι ο θάλαμος αερίων. Σε αυτό μπαίνουν γυμνοί, μέχρι και 3.000 άτομα κάποιες φορές, και μετά από έξι ή επτά λεπτά πεθαίνουν, γράφει μεταξύ άλλων.

Τα ντους του θανάτου

Περιγράφει ακόμη πώς οι Γερμανοί είχαν εγκαταστήσει σωληνώσεις για να κάνουν τον θάλαμο αερίων να μοιάζει με ντους. “Οι φιάλες αερίου (σ.σ Cyclon B) παραδίδονται πάντα από ένα γερμανικό όχημα του Ερυθρού Σταυρού που συνοδεύουν άνδρες των SS, οι οποίοι διοχετεύουν το αέριο μέσα από ανοίγματα και μισή ώρα μετά ξεκινά η δουλειά μας. Σπρώχνουμε τα σώματα αυτών των αθώων γυναικόπαιδων στον ανελκυστήρα ώστε να φτάσουν στους φούρνους”.

Η σταδιακή αποκατάσταση του χειρόγραφου αποκάλυψε το κείμενο του νεαρού ελληνοεβραίου

Ένα ανθρώπινο σώμα αφήνει πίσω του 640 γραμμάρια στάχτης», έγραφε ο Νατζαρή

Ζωή μετά τον θάνατο

Μετά από 36 χρόνια το θερμός ανακάλυψε τυχαία ένας πολωνός φοιτητής Γεωπονικής κατά τη διάρκεια εκσκαφής στο σημείο. Ως εκ θαύματος, ο Νατζάρη επιβίωσε και από το Άουσβιτς και από το Ματχάουζεν στην Αυστρία, όπου είχε μεταφερθεί.

Μετά τον πόλεμο, το 1951, παντρεύτηκε και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη. Απέκτησε δύο παιδιά, ένα εκ των οποίων ονόμασε Νέλλη, όπως την αδικοχαμένη αδερφή του. Πριν από τον πόλεμο δούλευε ως έμπορος στη Θεσσαλονίκη, ενώ στη Νέα Υόρκη εργάστηκε ως ράφτης. Το 1971, μόλις εννέα χρόνια πριν ανακαλυφθούν τα χειρόγραφά του, πέθανε σε ηλικία 53 ετών.

Από τα έγγραφα του Νατζαρή μόνο το 10% ήταν ευανάγνωστο, καθώς το βρεγμένο χώμα είχε αλλοιώσει τα γράμματα. Μέχρι τη στιγμή που ο Ρώσος ιστορικός, Πάβελ Πόλιαν αποφάσισε να τα “αποκρυπτογραφήσει” με τη βοήθεια της τεχνολογίας.

Πηγή: BBC, φωτό: AP Photo/Stanislaw Mucha, File