Τεράστιοι φαλλοί σε ρωμαϊκή κούπα που βρέθηκε στη Βρετανία. Η Βικτωριανή εποχή, το καταδίκασε στην αφάνεια

Άμαξα που σέρνουν τεράστιοι φαλλοί, γυναίκες που τους μαστιγώνουν και απειλητικά ανδρικά μόρια! Αν μη τι άλλο τα αρχαιολογικά ευρήματα στη Βρετανία τεκμηριώνουν τη φράση “ρωμαϊκό όργιο”, καθώς όλα αυτά απεικονίζονται σε κούπα για κρασί!

Η επαρχία της Βρετανίας δεν αποτελούσε μία από τις σημαντικότερες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, αλλά από εκεί προέρχονται μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα αρχαιολογικά ευρήματα της περιόδου. Ανάμεσα σε αυτά είναι ένα αγγείο το οποίο διακοσμείται με μία από τις πιο σεξουαλικές σκηνές της ρωμαϊκής εποχής.

Η παράσταση όμως προκαλεί και αμηχανία στο θεατή. Το αποτέλεσμα ήταν να χρειαστεί να περάσει σχεδόν ενάμιση αιώνας μετά την εύρεση του αγγείου προκειμένου να γίνει η πρώτη δημόσια παρουσίασή του. Άλλωστε στα μουσεία οι περισσότεροι επισκέπτες ήταν τα σχολεία και ο συντηρητισμός έφερνε σε δύσκολη θέση αρχαιολόγους και εκπαιδευτικούς

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Το 2016 το Μουσείο Αρχαιολογίας και Ανθρωπολογίας του Κέιμπριτζ, παρουσίασε μια προσωρινή έκθεση για τη σεξουαλικότητα των αρχαίων λαών. Ανάμεσα στα εκθέματα ήταν και ένα ρωμαϊκό αγγείο που χρονολογείται στον 3^ο αιώνα μ. Χ. Αν και ανήκε στη συλλογή του μουσείου από τη δεκαετία του 1940, όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν στις αποθήκες.

Πρόκειται για κύπελλο που χρησιμοποιούταν στην οινοποσία. Λέγεται ότι είχε βρεθεί στα μέσα του 19^ου αιώνα στο Έσσεξ της Αγγλίας. Στην περιοχή υπήρχαν οχυρά και άλλες στρατιωτικές εγκαταστάσεις του ρωμαϊκού στρατού. Πιθανότατα ανήκε σ’ ένα από τους στρατιώτες.

Πάνω στο αγγείο υπάρχουν διάφορες ανάγλυφες παραστάσεις που σχετίζονται με το σεξ. Ένας άνδρας και μία γυναίκα κάνουν έρωτα, ενώ περιτριγυρίζονται από τεράστιους φαλλούς. Η κεντρική παράσταση του αγγείου είναι γυμνές γυναίκες που κρατούν μαστίγια και βρίσκονται πάνω σε άρματα. Η κάθε γυναίκα μαστιγώνει τέσσερις τεράστιους φαλλούς που έχουν πόδια από κοτόπουλα και σέρνουν το άρμα της σαν άλογα! Υπάρχουν ωστόσο και μερικοί “αδέσποτοι” φαλλοί που φαίνεται να απειλούν τις γυναίκες! Εξαιτίας του μεγάλου αριθμού των φαλλών στην επιφάνεια του αγγείου, το συγκεκριμένο τεχνούργημα αναφερόταν στο βρετανικό τύπο ως το “ρωμαϊκό αγγείο με τους φαλλούς”…

Ο πρώτος ιδιοκτήτης του αγγείου

Το αγγείο ανήκε αρχικά στη συλλογή του Ρίτσαρντ Νέβιλ, 4^ο Βαρώνο του Μπρέιμπρουκ, γνωστός ως Λόρδος Μπρέιμπρουκ, στην έπαυλή του  στο Όντλει Έντ.

Ο Λόρδος Μπρέιμπρουκ ήταν ένα από τους πρώτους Άγγλους αρχαιολόγους. Tις δεκαετίες του 1840 και 1850 πραγματοποιούσε ανασκαφές στην περιοχή του, στο Έσσεξ, σε κατάλοιπα της ρωμαϊκής και αγγλοσαξωνικής περιόδου.

Την εποχή του Μπρέιμπρουκ, η αρχαιολογία ήταν ακόμη στα πρώτα της βήματα. Ανασκαφείς ήταν κυρίως πλούσιοι μορφωμένοι αλλά ερασιτέχνες αρχαιολόγοι που χρηματοδοτούσαν οι ίδιοι τις ανασκαφές τους. Τέτοιος ήταν ο Λόρδος Μπρέιμπρουκ και άλλοι, όπως ο διάσημος σύγχρονός του, Χάινριχ Σλήμαν.

Το γεγονός ότι ο ίδιος χρηματοδοτούσε τις ανασκαφές, έδινε το δικαίωμα στον Μπρέιμπρουκ εκτός από τη δημοσίευση των ευρημάτων του να τα έχει στην προσωπική του συλλογή του στο Όντλει Έντ

Το γεγονός ότι το ρωμαϊκό αγγείο με τις γυναίκες στα άρματα με το φαλλούς ανήκε στη συλλογή του Λόρδου Μπρέιμπρουκ, μάλλον δείχνει ότι πρόκειται για ένα από τα ευρήματά του στην ανασκαφή ενός ρωμαϊκού οχυρού, πιθανότατα στο Kelvendon του Έσσεξ.

Αν και ο Μπρέιμπρουκ ήταν πολυγραφότατος και δημοσίευε τα αρχαιολογικά του ευρήματα σε επιστημονικά περιοδικά, δεν φαίνεται να υπάρχει αναφορά στο συγκεκριμένο αγγείο.

Αντίθετο με τα «βικτωριανά» ήθη

Αναμενόμενο, λαμβάνοντας υπόψη τα αυστηρά ήθη της βρετανικής κοινωνίας στα μέσα του 19^ου αιώνα. Ήταν το αποκορύφωμα της βικτωριανής εποχής -από το όνομα της Βικτωρίας, βασίλισσας της Μεγάλης Βρετανίας, όταν κυριαρχούσε η σεμνοτυφία κα ο πουριτανισμός, ιδιαίτερα στους κύκλους της αριστοκρατίας.

Ο Λόρδος Μπρέιμπρουκ προφανώς ντρεπόταν και δεν είχε το θάρρος να δημοσιεύσει το εύρημά του, που πιθανόν θα είχε συνέπειες για τη φήμη και την υπόληψή του.  Όχι μόνο δεν το ανέφερε, αλλά δεν το έδειχνε σε κανένα. Έτσι δεν υπάρχουν πληροφορίες για το πως το βρήκε.

Το Μουσείο Αρχαιολογίας και Ανθρωπολογίας του Κέιμπριτζ το απέκτησε τη δεκαετία του 1940 και κατέληξε στις αποθήκες του.

Έπρεπε να περάσουν πάνω από 150 χρόνια από την ανακάλυψή του για να παρουσιαστεί στο κοινό, μόλις το 2016!

Η σημασία του φαλλού για τους Ρωμαίους

Το αγγείο αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πόσο πιο απελευθερωμένοι σεξουαλικά ήταν οι Ρωμαίοι, σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια πριν, από τους Βρετανούς της νεότερης εποχής. Το αγγείο δεν ήταν τελετουργικό, αλλά καθημερινής χρήσης. Πιθανότατα ανήκε σε κάποιο Ρωμαίο στρατιώτη που το χρησιμοποιούσε για να πίνει κρασί με τους συναδέλφους του.

Σίγουρα θα προκαλούσε γέλιο σε όποιον το έβλεπε για πρώτη φορά. Εκτός από το χιούμορ, η βασική παράσταση του αγγείου περνούσε και άλλα μηνύματα.

Για τους Ρωμαίους, ο φαλλός ήταν σύμβολο δύναμης, γονιμότητας και τύχης και συχνά σκαλιζόταν στους τοίχους των σπιτιών ή στις γέφυρες όπου διαβάτες το άγγιζαν για καλή τύχη.

Όμως, στην περίπτωση του αγγείου στο Κέιμπριτζ, ο φαλλός παρουσιάζεται ως υποχείριο των γυναικών. Ίσως ο Ρωμαίος στρατιώτης που το κατείχε στις εσχατιές της αυτοκρατορίας να ήθελε να δείξει πως ένιωθε αυτός και οι συνάδελφοί του που υπηρετούσαν μακριά από τις γυναίκες τους. Ίσως…

Στοιχεία αντλήθηκαν από:  https://www.dailymail.co.uk