Τακέο Γιοσικάβα, ο Ιάπωνας κατάσκοπος που “ανατίναξε” το Περλ Χάρμπορ. Πως “αξιοποίησε” μια τσαγερί με γκέισες, που είχε θέα στο λιμάνι

Στις 7 Δεκεμβρίου του 1941, μεγάλο μέρος του αμερικανικού στόλου, που ήταν ελλιμενισμένος στο Περλ Χάρμπορ της Χαβάης, βομβαρδίστηκε ανηλεώς, σε δύο κύματα επιθέσεων από ιαπωνικά αεροπλάνα.

Οι απώλειες των Αμερικανών ήταν τεράστιες, καθώς 2.500 σκοτώθηκαν και χίλιοι τραυματίστηκαν. Σχεδόν το σύνολο των θωρηκτών, καταδρομικών, αντιτορπιλικών πλοίων, καθώς συνοδευτικών και βοηθητικών σκαφών, καταστράφηκε. Το ίδιο συνέβη και με τη αεροπορική δύναμη του Ειρηνικού, που «χτυπήθηκε» και αυτή στη βάση της.

Η επίθεση των Ιαπώνων στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία, επειδή ήξεραν ακριβώς τι έπρεπε να κάνουν και κυρίως τι θα αντιμετώπιζαν. Καθοριστικό ρόλο στην πληροφόρησή τους, έπαιξε ένας Ιάπωνας κατάσκοπος.

Ο Τακέο Γιοσικάβα, ο οποίος με τα αλλεπάλληλα σήματά του, ανέφερε με ακρίβεια τις κινήσεις εντός και εκτός της ναυτικής βάσης.

Το τελευταίο μήνυμα που έστειλε στις 6 Δεκεμβρίου, λίγες ώρες πριν από τον βομβαρδισμό του στόλου, ήταν: «Πλοία αγκυροβολημένα στο λιμάνι: 9 θωρηκτά, 3 καταδρομικά Β κλάσης, 3 βοηθητικά πλοία, 17 αντιτορπιλικά. Στην είσοδο του λιμανιού βρίσκονται 4 καταδρομικά πλοία κλάσης Β, 3 αντιτορπιλικά. Όλα τα μεταγωγικά και τα καταδιωκτικά αεροπλάνα έχουν φύγει. Καμία ένδειξη αλλαγής στον στόλο των ΗΠΑ, ή κάτι ασυνήθιστο».

Ο Γιοσικάβα δεν ήταν ένας υπέρπράκτορας, τύπου Τζέιμς Μποντ. Δεν είχε εξελιγμένο εξοπλισμό παρακολούθησης και ήξερε να περνάει απαρατήρητος. Δεν είχε να κάνει τίποτα άλλο, από το να υποδυθεί τον τουρίστα. Αγνάντευε από ψηλά και μακριά, όλες τις κινήσεις των πλοίων εντός και εκτός της ναυτικής βάσης στο Περλ Χάρμπορ και κατέγραφε τα πάντα.

Η μυστική αποστολή του Γιοσικάβα στις Ηνωμένες Πολιτείες, κυριολεκτικά του είχε σώσει τη ζωή.

Μικρό χρονικό διάστημα πριν, είχε αποπειραθεί να αυτοκτονήσει, εξαιτίας σοβαρών προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε με το στομάχι του. Ήταν ο λόγος, που τον ανάγκασε να παραιτηθεί από το ιαπωνικό ναυτικό, στο οποίο τον περίμενε μια λαμπρή καριέρα.

Το 1936, του προτάθηκε να εργαστεί ως πολίτης, στην αντικατασκοπεία του ιαπωνικού ναυτικού. Το 1940, του είπαν ότι θα πήγαινε μυστική αποστολή στις ΗΠΑ, για να παρατηρήσει και να αναφέρει τις κινήσεις του ναυτικού των ΗΠΑ. Ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος, καθώς είχε προετοιμαστεί εντατικά.

Είχε εξασκήσει τα αγγλικά του και είχε γίνει αυθεντία σε θέματα αμερικανικού πολεμικού ναυτικού.

Διάβασε ότι κυκλοφορούσε. Διπλωματικές αναφορές, μυστικές αναφορές Ιαπώνων πρακτόρων από όλον τον κόσμο, τη ναυτική ιστορία και τις ναυμαχίες των ΗΠΑ, άρθρα και αφιερώματα του Τύπου για το αμερικάνικο ναυτικό, συνεντεύξεις ναυάρχων και οτιδήποτε άλλο υπήρχε. Κυρίως όμως, έμαθε να ξεχωρίζει με ακρίβεια τα σχήματα των πλοίων, γνώση που χρειάστηκε αργότερα, στην κατασκοπευτική του δράση.

Μελέτησε τα νησιά στη Χαβάη και άφησε τα μαλλιά του να μακρύνουν, ώστε να μοιάζει με τους υπόλοιπους Γιαπωνέζους, που ζούσαν στην Αμερική. Τον Απρίλιο του 1941, πήγε ως υπάλληλος της πρεσβείας στις ΗΠΑ.

Χρησιμοποίησε το όνομα Ταντάσι Μοριμούρα και ακολούθησε κατά γράμμα τους κανόνες κατασκοπείας. «Μην τραβάς την προσοχή, μείνε ήρεμος, μην ρισκάρεις, κάτσε μακριά από σημεία που φυλάσσονται από τον στρατό, τον νου σου στο FBI. Σε καμιά περίπτωση μην αφήσεις να σε πιάσουν».

Ο Ιάπωνας κατάσκοπος έπιασε αμέσως δουλειά. Πήγαινε στο προξενείο και έφευγε από εκεί με λεωφορείο, ή με τα πόδια. Με ένα ταξί από το κέντρο της πόλης, πήγαινε στα Aiea Heights, από όπου έβλεπε «πιάτο» το λιμάνι του Περλ Χάρμπορ. Την ίδια μέρα, άλλαζε ρούχα και επισκεπτόταν την προβλήτα του λιμανιού. Όταν επέστρεφε στο προξενείο, ανέφερε ακριβώς τι είχε δει.

Επίσης, πήγαινε και «κοιμόταν» συχνά σε μια ιαπωνική τσαγερί με γκέισες. Και από εκεί, είχε καταπληκτική θέα στο λιμάνι. Από το παράθυρο παρατηρούσε όλο το βράδυ τις κινήσεις του στόλου.

Το πρωί, μπορούσε να δει πόσα πλοία απέπλευσαν και προς ποια κατεύθυνση. Πόση ώρα τους έπαιρνε να βγουν από το λιμάνι και με πόση ταχύτητα κινούνταν τα πλοία. Δούλευε συνήθως μόνος του, αλλά μερικές φορές έπαιρνε μαζί του και μια γυναίκα, με την οποία έβγαζαν φωτογραφίες με φόντο τον στόλο του Περλ Χάρμπορ, χωρίς να τους καταλαβαίνει κανένας. Όποτε χρειαζόταν, νοίκιαζε αεροπλάνο, για να πετάξει πάνω από τις ναυτικές και στρατιωτικές βάσεις. Διάβαζε συνέχεια εφημερίδες, από όπου αντλούσε πολύτιμα στοιχεία.

Οι πλέον επικίνδυνες αποστολές που εκτέλεσε στο αμερικανικό έδαφος, ήταν δύο.

Τον Οκτώβριο του 1941, του δόθηκε ένα σχισμένο κομμάτι χαρτί και ένας φάκελος με 14 χιλιάδες δολάρια. Συνάντησε τον Γερμανό κατάσκοπο Ότο Κούεν, που ήταν απεσταλμένος του Γκέμπελς και οι Γιαπωνέζοι ήθελαν να συνεργαστούν μαζί του. Ο Κούεν έδειξε το δικό του μισό σχισμένο χαρτάκι και πήρε τον φάκελο με τα χρήματα από τον Γιοσικάβα. Αργότερα, παρέδωσε ένα σχεδιάγραμμα με σήματα και σινιάλα, που θα χρησίμευαν στην τελική επίθεση των Γιαπωνέζων.

Στα μέσα Νοεμβρίου, λίγες μέρες πριν από την επίθεση, ταξίδευε ανάμεσα σε 340 επιβάτες σε ένα τουριστικό πλοίο, ο νεαρός υποπλοίαρχος Σουζούκι.

Η αποστολή του ήταν, να μαζέψει όσες πληροφορίες μπορούσε από το δίκτυο των κατασκόπων και να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες του Γιοσικάβα. Του έδωσε ένα χαρτί, που είχε τυλίξει σαν μπαλάκι, το οποίο περιείχε 97 ερωτήσεις. Ο Γιοσικάβα είχε μια μέρα, για να απαντήσει με ακρίβεια σε κάθε μια από αυτές. Εκτός από τις απαντήσεις του, παρέδωσε ένα φάκελο με αναλυτικούς χάρτες, σχεδιαγράμματα, σκίτσα, φωτογραφίες και σημειώσεις που είχε συγκεντρώσει.

Όταν άρχισε ο βομβαρδισμός του Περλ Χάρμπορ έτρωγε πρωινό. Έφυγε και πήγε αμέσως στην Ιαπωνική πρεσβεία, όπου άκουσε την εκπομπή του Ράδιο Τόκιο. Στο μετεωρολογικό δελτίο, ο εκφωνητής είπε «βροχή, αέρας και φωτιά». 

Αυτό ήταν. Η Ιαπωνία ήταν επισήμως σε πόλεμο με τις ΗΠΑ. Μαζί με τον πρόξενο, άρχισαν να καίνε τα βιβλία με τους κώδικες και όλα τα απόρρητα έγγραφα. Την ίδια μέρα συνελήφθη και μεταφέρθηκε στο Φίνιξ. Εκεί ανακρίθηκε για μία βδομάδα, αλλά έλεγε συνέχεια, ότι ήταν ένας απλός υπάλληλος του προξενείου, που του άρεσε να κάνει τουρισμό στην περιοχή του Οάχου. Οι ανακριτές δεν είχαν ιδέα ποιον είχαν απέναντί τους. Οι Γιαπωνέζοι τον είχαν ξεγραμμένο. Πίστευαν ότι θα τον έπιαναν και θα τον σκότωναν.

Τον Αύγουστο του 1942, αναχώρησε για την Ιαπωνία, μετά την ανταλλαγή διπλωματικών ομήρων μεταξύ ΗΠΑ και Ιαπωνίας. Η δράση του ανακαλύφθηκε από τους Αμερικάνους πολλά χρόνια αργότερα.

Ο Γιοσικάβα και πολλοί κατάσκοποι των Γιαπωνέζων δεν ήταν αλάνθαστοι. Η επιδρομή ίσως είχε αποφευχθεί, αν είχαν αξιολογηθεί καλύτερα οι πληροφορίες των πρακτόρων, που έκαναν λόγο για επίθεση. Τα κρυπτογραφημένα σήματα των Ιαπώνων, που υπέκλεψαν και αποκωδικοποίησαν οι αμερικανικές Αρχές δεν αξιολογήθηκαν σωστά.

Δεν υπήρχε συνεννόηση και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ναυτικού και στρατού και δεν είχε ληφθεί κανένα μέτρο προστασίας του στόλου και των αεροπορικών βάσεων.

Όταν πια έφτασαν στα χέρια τους μερικές από τις πληροφορίες του Γιοσικάβα, ήταν πια αργά.

Ο κατάσκοπος που έπαιξε τον σπουδαιότερο ρόλο στην επίθεση του Περλ Χάρμπορ, πέθανε το 1993.

Η αρχική εικόνα δείχνει τα πολεμικά πλοία West Virginia και Tennessee burning να φλέγονται στο Pearl Harbor μετά την ιαπωνική επίθεση. Ο επιχρωματισμός έγινε από τον Royston Leonard (WW2 Colourised Photos).

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο μάγειρας – ήρωας του Περλ Χάρμπορ. Έπιασε στα χέρια του για πρώτη φορά αντιεροπορικό και πολέμησε με αυτοθυσία. Ήταν ο πρώτος αφροαμερικανός που παρασημοφορήθηκε, αλλά σκοτώθηκε σε άλλη επιδρομή