Κατοχή

Στα τέλη Απριλίου 1941, η Αθήνα “ήρθε” αντιμέτωπη με το σκληρό πρόσωπο της γερμανικής κατοχής. Η λεηλασία τροφίμων και προϊόντων από τη Βέρμαχτ, η διακοπή εισαγωγών, το κλείσιμο καταστημάτων λόγω ελλείψεων, η εκτόξευση της ανεργίας και η κατάρρευση της οικονομίας οδήγησαν σε λιγότερο από ένα μήνα τους Αθηναίους στην πείνα και την εξαθλίωση. Η νόμιμη […]

“Μας αγαπάνε οι Γερμανοί. Σαν φίλοι ήρθανε”. Η διάσημη ατάκα έγινε γνωστή από τον “Γερο-Λαδά” του ελληνικού κινηματογράφου, Δήμο Σταρένιο, και έκτοτε χρησιμοποιείται συχνά τόσο στη τέχνη όσο και στην πολιτική. Ακούστηκε για πρώτη φορά το 1971 στην ελληνική ταινία “Η χαραυγή της νίκης”, η οποία διαδραματίζεται στην Κρήτη, την περίοδο της γερμανικής κατοχής. Στην […]

Δευτέρα, 3 Ιανουαρίου στις 21:00 από το COSMOTE HISTORY HD. Σε επανάληψη την Κυριακή 9 Ιανουαρίου στις 5 το απόγευμα.

Γράφει ο δημοσιογράφος , ιστορικός ερευνητής Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης Το 1913, η χρονιά με τις μεγαλειώδεις νίκες του ελληνικού στρατού εναντίον των Βουλγάρων σε όλα τα μέτωπα της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, υπήρξε άκρως δραματική για τους κατοίκους  του Σουφλίου, που βρέθηκαν να αντιμετωπίζουν την απόλυτη εκδικητικότητα των ηττημένων Βουλγάρων. Όπως είναι γνωστό, όταν […]

Πρεμιέρα: Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου στις 21:00. Επανάληψη: Κυριακή 2 Ιανουαρίου στις 5 το απόγευμα

Ο ανάπηρος πολέμου, Κώστας Χατζηγεωργίου, λίγο πριν οδηγηθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα, πέταξε στο δρόμο μια φωτογραφία του νεογέννητου ανιψιού του. “Εγώ πάω για εκτέλεση. Το παιδί να το βγάλετε Κώστα”, έγραψε. Η δημοσιογραφική έρευνα της Μηχανής του Χρόνου για τα Μπλόκα της Κατοχής, αναζήτησε τα ίχνη του βρέφους της φωτογραφίας. Τον εντόπισε και σχεδόν ογδόντα […]

16 Νοεμβρίου 1943. Στις 7 το πρωί, οι Γερμανικές δυνάμεις κατοχής εισέβαλαν στο χωριό Κανάλια Μαγνησίας.  Έκαψαν τριακόσια πέτρινα σπίτια, το σχολείο και το κεντρικό καφενείο, ανατίναξαν την εκκλησία της Παναγιάς, το εξάγωνο καμπαναριό της και σκότωσαν εν ψυχρώ επτά κατοίκους. Τέσσερις γυναίκες και τρεις άντρες. Λέγεται μάλιστα ότι πυροβόλησαν μία από τις γυναίκες, την […]

Το φθινόπωρο του 1942, ένας από τους χιλιάδες Έλληνες που διέφυγαν από την κατεχόμενη Ελλάδα στη Μέση Ανατολή παρέδωσε στην εξόριστη ελληνική κυβέρνηση φωτογραφίες που είχαν ληφθεί κρυφά στη διάρκεια της διαδήλωσης της 25ης Μαρτίου 1942 με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης του ’21. Επρόκειτο για την πρώτη μαζική εκδήλωση εναντίον του Άξονα στην Ελλάδα […]

16 Νοεμβρίου 1942. Το ελληνικό υποβρύχιο “ΤΡΙΤΩΝ” εξαπέλυσε επίθεση εναντίον γερμανικής νηοπομπής στο Κάβο Ντόρο, ακρωτήριο του Καφηρέα. Η μάχη, όμως, έληξε άδοξα, καθώς το σύγχρονο γερμανικό καταδιωκτικό βομβάρδισε ανελέητα το γερασμένο ελληνικό υποβρύχιο, μέχρι που το βύθισε. Οι Έλληνες αρνήθηκαν να παραδοθούν και πολέμησαν από το κατάστρωμα του σκάφους. Ήταν ένας γενναίος, αλλά άνισος […]

Μια ιστορία… ένα τραγούδι, του Ηρακλή Ευστρατιάδη Το “Λόντρα- Παρίσι- Αθήνα” είναι ένα τραγούδι σε στίχους Μίμη ΤραΪφόρου και μουσική Λεό Ραπίτη, το οποίο ερμήνευσε μοναδικά η Σοφία Βέμπο το 1949.   Νωρίτερα, το 1942, η Βέμπο με τον Τραϊφόρο, κυνηγημένοι από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς, είχαν καταφύγει στην Αίγυπτο, στην ελληνική παροικία του Καΐρου. […]

του συνεργάτη μας ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Στις 27 Απριλίου 1941 στη διάρκεια της γερμανικής εισβολής της Ελλάδας, μία γερμανική δύναμη αποβιβάστηκε στη Λήμνο και την κατέλαβε. Οι Γερμανοί είχαν αναχωρήσει από το Πόρτο Λάγος και την Καβάλα με κατασχεμένα πλοιάρια και πριν τη Λήμνο είχαν καταλάβει τη Σαμοθράκη. Καθώς είχε ήδη υπάρξει η συνθηκολόγηση του […]

του ιστορικού Απόστολου Δημητριάδη Διερχόμενος τον δρόμο από την Λιβαδειά για την Αράχωβα, ο επισκέπτης έρχεται αντιμέτωπος με ένα επιβλητικό μνημείο στον Καρακόλιθο. Στο σημείο αυτό σταματάει ο χρόνος και η γλυκύτητα της φύσης. Είναι σημείο εκτέλεσης, στο πλαίσιο των αντιποίνων των Γερμανών εναντίον του άμαχου πληθυσμού, του ανθού της νεολαίας. Γερμανική εξουσία Το Φθινόπωρο […]

του ιστορικού Απόστολου Δημητριάδη Από το Κουρσκ στο Σαλέρνο: Η Ευρώπη φλέγεται  Το 1943 αποτελεί χρονιά ορόσημο για την εξέλιξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι δυνάμεις του Άξονα βρίσκονται σε θέση άμυνας καθώς οι Σοβιετικοί κατορθώνουν να νικήσουν τους Γερμανούς, στη μεγαλύτερη αρματομαχία της Ιστορίας στο Κούρσκ, ενώ οι Συμμαχικές δυνάμεις αποβιβάζονται στο Σαλέρνο της […]

Άρθρο της Χαράς Παρμενοπούλου. Μέλος του Δ.Σ του σωματείου «Φίλοι Μουσείου Εθνικής Αντίστασης και Σύγχρονης Ιστορίας Ρούμελης» 21 Μαΐου 1942: Στη Σπερχειάδα της Φθιώτιδας, ο Άρης Βελουχιώτης ορκίζει τους πρώτους μαχητές του ΕΛΑΣ. Μετά την ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) το Σεπτέμβριο του 1941, ο Θανάσης Κλάρας (Άρης Βελουχιώτης) στέλεχος του ΚΚΕ και υπέρμαχος […]

του ιστορικού Μενέλαου Χαραλαμπίδη Αναζητώντας μια ήσυχη τοποθεσία για να κάνουμε ένα παραθαλάσσιο πικ-νικ, φτάσαμε μέχρι την Βάρκιζα. Λίγο πριν προσεγγίσουμε τα πρώτα σπίτια και σχεδόν δίπλα στο καλοκαιρινό club «Island», πάρκαρα σ’ ένα παράδρομο. Μόλις κάναμε δύο βήματα προς τη θάλασσα, είδα το ξεχασμένο παλιό γερμανικό πολυβολείο. Ένα από τα πολλά απομεινάρια του παρελθόντος, […]

Κυρίες και κύριοι, καλημέρα σας Ο γνώριμος ραδιοφωνικός χαιρετισμός μεταδόθηκε για πρώτη φορά σε όλη τη χώρα από τις κεραίες του ραδιοφωνικού πομπού στα Λιόσια. Σήμερα, οι εγκαταστάσεις έχουν ερημώσει και περιμένουν καρτερικά την υλοποίηση μίας φιλόδοξης υπόσχεσης… Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1936, επί δικτατορίας Μεταξά. Η ανάπτυξη της ραδιοφωνίας στην Ελλάδα εξυπηρετούσε προφανώς […]

“Για κάθε ένα φόνο Γερμανού στην Ελλάδα, θα εκτελούνται από 50 έως και 100 Έλληνες, ανάλογα με το βαθμό του Γερμανού, ως αντίποινα”. Η διαταγή ανήκε στον Γερμανό αρχηγό των SS της Ελλάδας από τον Οκτώβριο του 1943, Βάλτερ Σιμάνα. Κατά τη διάρκεια της θητείας του χιλιάδες αντιστασιακοί και αθώοι πολίτες εκτελέστηκαν. Προκάτοχος του Σιμάνα […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το «Fronttheater», γερμανικά «Το Θέατρο του Μετώπου», ήταν μία ναζιστική εμπορική και προπαγανδιστική ταινία μεγάλου μήκους του 1942, που σκηνοθέτησε ο Arthur Maria Rabenalt. Οι πρωταγωνιστές ήταν γνωστοί ηθοποιοί του Γ΄ Ράιχ, όπως οι Heli Finkenzeller,  René Deltgen και Lothar Firman. Η ταινία ήταν ακριβή παραγωγή και γυρίστηκε στις κατεχόμενες από […]

Οι φυλακές Αβέρωφ χτίστηκαν το 1896 με δωρεά του Γεώργιου Αβέρωφ και κατόπιν επιθυμίας της Βασίλισσας Όλγας. Ξεκίνησαν τη λειτουργία τους ως φυλακές ανηλίκων και ονομάζονταν “Εφηβείο”. Από το 1916 μετατράπηκαν σε φυλακές πολιτικών κρατουμένων.   Τα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου, τα κελιά τους γέμισαν από όσους πάλεψαν τους κατακτητές και είχαν ενεργό δράση […]

Κατά την περίοδο της Κατοχής στην Αθήνα τα λοιμώδη νοσήματα αποτέλεσαν τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά την πείνα. Λοιμώδη νοσήματα όπως η φυματίωση, η ελονοσία, ο εξανθηματικός τύφος, ο τυφοειδής πυρετός και η μηνιγγίτιδα, ήταν τα σημαντικότερα αίτια νοσηρότητας και θνησιμότητας. Η εκτίναξη των ποσοστών ορισμένων λοιμωδών νοσημάτων στην κατοχική Αθήνα έγκειται στις άθλιες συνθήκες […]

Απόσπασμα από το βιβλίο «Χάρης Λυμπερόπουλος. Κοντά στον Αιώνα. Συνομιλώντας με τον πατέρα μου». ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ «Τα πιο παραγωγικά χρόνια της ζωής κάθε ατόμου είναι η δεκαετία δεκαεννέα με είκοσι εννέα… Δυστυχώς,τα δικά μου χρόνια ακμής περιλαμβάνουν τα γεγονότα της Κατοχής και του Εμφυλίου· ανδρώθηκα εν μέσω μοναδικών εμπειριών που δεν μπορούν να επαναληφθούν με τον ίδιο τρόπο. Είναι δύσκολο […]

Δέκα γεγονότα που πολλοί αγνοούν για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το έπος του '40 και την Κατοχή.