ναζί

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, η μεραρχία Εντελβάις ξεδίπλωσε τη δολοφονική της δράση και αιματοκύλησε, λεηλάτησε και ερήμωσε δεκάδες χωριά σε όλα τα Βαλκάνια. Στην Ελλάδα δολοφόνησε αμάχους χωρικούς και κακοποίησε εκατοντάδες γυναίκες με το πρόσχημα ότι οι χωρικοί βοηθούσαν τους αντάρτες.  Οι Γερμανοί την αποκαλούν “άσπιλη” και “ηρωική” μεραρχία, αλλά η πραγματική ιστορία της […]

Έρημοι δρόμοι, εγκαταλελειμμένα σπίτια και στοιχειωμένα κτήρια συνθέτουν το δυστοπικό σκηνικό που μπορεί να συναντήσει κανείς σε κάθε “πόλη φάντασμα”. Οι περιβαλλοντικές και οικονομικές καταστροφές έχουν δημιουργήσει μια σειρά από τέτοιες πόλεις, από την Κύπρο μέχρι τις ΗΠΑ. Ορισμένες από αυτές έχουν γίνει τουριστικά αξιοθέατα, ενώ δεν είναι λίγες εκείνες που έχουν φιλοξενήσει κινηματογραφικές ή […]

Ο Πύργος του Άιφελ αποτελεί σήμερα το στολίδι του Παρισιού και το σήμα κατατεθέν της Γαλλίας. Ωστόσο, στην αρχή προοριζόταν να εγκατασταθεί στη Βαρκελώνη, για χάρη της Διεθνούς Έκθεσης του 1889. Οι Ισπανοί αρνήθηκαν, χαρακτηρίζοντάς το “άχρηστη αηδία”. Την επόμενη χρονιά ξεκίνησαν οι εργασίες κατασκευής του στο Παρίσι. Οι αντιδράσεις ήταν παρόμοιες. Καλλιτέχνες και συγγραφείς έφτασαν […]

Ένα από τα ξεχωριστά μνημεία της πόλης των Καλαβρύτων είναι ο Τόπος της Θυσίας, στο λόφο του Καππή, που βρίσκεται 500 μέτρα από το κέντρο, στο δρόμο προς Χιονοδρομικό Κέντρο. Εκεί στις 13 Δεκεμβρίου 1943, οδηγήθηκαν από τους Γερμανούς όλοι οι άνδρες από 14 ετών και πάνω, όπου και εκτελέστηκαν. Σήμερα στη ράχη του Καπή […]

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Έθνος”, ρεπορτάζ Χρήστου Τελίδη Η υπόθεση του Αυστριακού εγκληματία πολέμου Αλόις Μπρούνερ, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για τη συγκέντρωση και αποστολή στα ναζιστικά στρατόπεδα του θανάτου πάνω από 130.000 Εβραίων, έμεινε ανοιχτή μέχρι το τέλος της ζωής του. Τα θύματά του προέρχονταν από την Θεσσαλονίκη, την Αυστρία, τη Γαλλία και τη Σλοβακία. […]

Τα ολοκαυτώματα της Κάνδανου, του Δίστομου, των Καλαβρύτων, του Κομμένου και των Λιγκιάδων, της Μουσιωτίτσας, των Κεδρυλλίων, του Χορτιάτη, των Γιαννιτσών, του Μεσόβουνου, της Δράμας, του Δομένικου, αλλά και τα αιματηρά μπλόκα, οι φυλακίσεις και τα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, αποτελούν μαύρη σελίδα της νεότερης ιστορίας και αδιάψευστος μάρτυρας της κτηνώδους βίας που χρησιμοποίησαν οι κατοχικές […]

Στο νότιο τμήμα της χερσονήσου της Σιθωνίας, στο αποκαλούμενο μεσαίο πόδι της Χαλκιδικής, βρίσκεται το φυσικό λιμάνι του Πόρτο Κουφό. Αλιευτικά, ιστιοπλοϊκά και ταχύπλοα σκάφη συνηθίζουν να αράζουν στην περιοχή, η οποία διακρίνεται για το επιβλητικό της φυσικό ανάγλυφο. Ο Κωφός λιμήν, όπως ονομαζόταν στην αρχαιότητα, δεν φημίζεται μόνο για το φυσική ομορφιά, αλλά κρύβει […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Όταν τον Σεπτέμβριο του 1939 ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, το γερμανικό “θωρηκτό τσέπης” (Panzerschiff) «Admiral Graf Spee» με κυβερνήτη τον Πλοίαρχο Hans Langsdorff περιπολούσε στον Ατλαντικό. Αποστολή του ήταν να βυθίζει τα εμπορικά πλοία που έφευγαν από ΗΠΑ και Καναδά προς Βρετανία. Μέχρι και τα τέλη Νοεμβρίου 1939, το «Admiral […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Τον Ιανουάριο του 1933 όταν οι ναζί πήραν την εξουσία στη Γερμανία ξεκίνησαν τις διώξεις εναντίον των συμπατριωτών τους που ήταν εβραϊκής καταγωγής. Ο πιο διάσημος απ’ αυτούς ήταν ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ο οποίος εκείνη την εποχή έτυχε να βρίσκεται εκτός Γερμανίας σε ταξίδι στις ΗΠΑ. Ενώ έλειπε, οι ναζί κατάσχεσαν […]

Του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού Το πιο δημοφιλές παιδικό βιβλίο στη Γερμανία στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα, ήταν το “Μutter erzähl von Αdolf Ηitler“, δηλαδή, “Μανούλα, πες μας για τον Αδόλφο Χίτλερ”. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1939 και απευθυνόταν σε παιδιά 8-12 χρόνων. Έχει τη μορφή παραμυθιού και συνοδεύεται από ωραία […]

Το 1945 η Γερμανία αριθμούσε επτά εκατομμύρια νεκρούς, δέκα εκατομμύρια άστεγους και μερικά εκατομμύρια ακόμα αγνοούμενους. Όλες οι μεγάλες πόλεις είχαν ισοπεδωθεί και η χώρα είχε οικονομικά καταρρεύσει. Σήμερα, η Γερμανία είναι η τέταρτη ισχυρότερη οικονομία στον κόσμο, μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές παραγωγές και ο κύριος στυλοβάτης της Ευρώπης. Μέσα σε 45 χρόνια, από […]

Στη Γερμανία, το νομοθετικό πλαίσιο περί απαγόρευσης ναζιστικών συμβόλων είναι αυστηρότερο από κάθε άλλο μέρος στον κόσμο. Τα τελευταία 70 χρόνια, η γενέτειρα της εγκληματικής ιδεολογίας έχει κάνει τα πάντα για να αποτινάξει πλήρως το σκοτεινό παρελθόν της. Η ρητορική μίσους και κάθε έκφραση ιδεολογίας που παραπέμπει στο ναζισμό διώκονται ποινικά. Η απεικόνιση της σβάστικας, […]

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού H Πολωνοεβραία Gena Turgel στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου επιβίωσε από τρία διαφορετικά ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου: το Άουσβιτς, το Μπούχενβαλτ, και το Μπέργκεν-Μπέλτσεν. Όλα τα μέλη της οικογενείας της σκοτώθηκαν από τους ναζί. Στο Άουσβιτς η Turgel στάλθηκε με άλλες γυναίκες σε θάλαμο αερίων. Εκείνη την ημέρα μία βλάβη στο […]

Ο όρος γενοκτονία (γένος και κτείνω) αποτελεί ένα νέο όρο που δημιουργήθηκε μετά το τέλος του Β’ παγκοσμίου Πολέμου. Ο Πολωνοεβραίος δικηγόρος Ραφαήλ Λέμκιν (Raphael Lemkin) τον εισήγαγε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 1944, για να περιγράψει το έγκλημα της μαζικής εξόντωσης των Εβραίων από τους Ναζί. O όρος αναδείχθηκε και καθιερώθηκε λίγο πριν από τη Δίκη της Νυρεμβέργης. […]

Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σε καθημερινή βάση και σχεδόν κάθε ώρα, το BBC μετέδιδε ενημερωτικά προγράμματα προς τις χώρες της Ευρώπης που είχαν κατακτηθεί από τους Γερμανούς. Εκεί πατριώτες με κίνδυνο τη ζωή τους συντόνιζαν τα αποσφραγισμένα ραδιόφωνά τους στο BBC προκειμένου να μάθουν τις πραγματικές ειδήσεις από τα πολεμικά μέτωπα που οι […]

Ένας φτερωτός πέτρινος άγγελος κείτεται στο χώμα στο οροπέδιο της Νίδας στην Κρήτη. Είναι ο “αντάρτης της ειρήνης” που κατασκεύασαν οι ντόπιοι ως φόρο τιμής στους Κρητικούς που πέθαναν κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής. Το γλυπτό που διακρίνεται μόνο από ψηλά  Ο “Αντάρτης της ειρήνης” είναι ένα γλυπτό που διακρίνεται σωστά μόνο από εναέρια μέσα σε […]

Η Βέρα Άτκινς υπήρξε πράκτορας και σημαντική φυσιογνωμία της βρετανικής μυστικής υπηρεσίας Επιχειρήσεων Ειδικών Αποστολών (SOE), στην οποία εκπαιδεύονταν κυρίως κατάσκοποι, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στόχος τους ήταν η κατασκοπεία και η διαφθορά των ναζιστικών δυνάμεων στη Γαλλία. Η Άτκινς εργάστηκε στο γαλλικό τμήμα (F Section), το οποίο έστειλε 470 πράκτορες στη Γαλλία, […]

«Η φωνή του ήταν εξαιρετικά αρμονική, τα χέρια του καλοσχηματισμένα και περιποιημένα και οι κινήσεις του είχαν χάρη και αυτοπεποίθηση. Το μόνο ψεγάδι στην τέλεια προσωπικότητά του ήταν ο φόνος ενενήντα χιλιάδων ανθρώπων». Έτσι περιέγραcε ο δικαστής Μάικλ Μουσμάνο το πάλαι ηγετικό στέλεχος των SS, Ότο Όλεντορφ. Ο Μουσμάνο ήταν πρόεδρος του δικαστηρίου στη δίκη […]

Έξι χρόνια πριν τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ο Χίτλερ έδωσε μια  εντολή για την κατασκευή ενός υπερόπλου που ήλπιζε ότι θα το χρησιμοποιούσε κατά την εισβολή στη Γαλλία. Ακόμη δεν είχε εφαρμοστεί ο κεραυνοβόλος πόλεμος και υπήρχε ο φόβος ότι θα επαναληφθεί ο πόλεμος χαρακωμάτων του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Το 1937, το εργοστάσιο της Krupp […]

Στην φωτογραφία ντοκουμέντο καταγράφεται μια σπάνια στιγμή. Αθηναίοι διαδηλώνουν στην οδό Σταδίου κατά της Γερμανικής Κατοχής. Πρόκειται για μια τολμηρή κινητοποίηση που έκαναν οι λεγόμενοι Τριατατικοί, οι εργαζόμενοι των Ταχυδρομείων, των Τηλεγραφημάτων και της Τηλεφωνίας. Μέσα στην καρδιά της κατοχής, τον Απρίλιο του 1942, αμέσως μετά τον εξοντωτικό χειμώνα του 1941 – 1942, όπου η πείνα αποδεκάτισε τον πληθυσμό, […]

Η αρχική φωτογραφία τραβήχτηκε την δεκαετία του 50 και όπως αναφέρει ο φίλος συλλέκτης, σκηνογράφος και εικαστικός Θανάσης Βαλάωρας από το Αγρίνιο πρόκειται για την οικογένεια του. Αναφέρει χαρακτηριστικά: “Στο κέντρο η γιαγιά μου Μαρίνα με τη φορεσιά της Περίστας. Εν πτήσει ρώτησε πόσο κοστίζει το ταξίδι. Μόλις άκουσε τη τιμή ήθελε να κατέβει…” Μόλις […]

Η πρώτη αντιστασιακή πράξη εναντίον των Ναζί ήταν η αυτοθυσία του Μαθητή της Ε΄ Γυμνασίου του Βαρβακείου, Μαθιού Πόταγα από τη Βυτίνα, στις 2 Μαϊου του 1941. Στάθηκε στη γέφυρα Κουτρουμπή, στο δημόσιο δρόμο που περνούσε έξω από τη Βυτίνα και φώναξε στη φάλαγγα των αρμάτων μάχης των Ναζί : “Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. […]