Τα θρυλικά πηγάδια του Σουλίου που έγιναν σύμβολο αντίστασης και επιβίωσης. Γιατί χτίστηκαν το ένα δίπλα στο άλλο

Το Σούλι βρίσκεται σε μια μικρή πεδιάδα, στην κορυφή ενός απότομου υψώματος 600 μέτρα πάνω από την κοίτη του ποταμού Αχέρoντα. Εκεί το νερό είναι δυσεύρετο.

Απάντηση στην λειψυδρία έδωσαν τα πηγάδια. Στην ιστορική έδρα του Σουλίου, στη Σαμονίδα, βρίσκονται διάσπαρτα πάνω από σαράντα πηγάδια, που μοιάζουν σαν απαρχαιωμένες λίθινες κουκκίδες.

Σύμφωνα με μαρτυρίες, χρονολογούνται πριν από το 1772 και ήταν ιδιαίτερα σημαντικά για τους κατοίκους της περιοχής, καθώς αποτελούσε το μοναδικό μέσο ύδρευσης των κατοικιών τους.

Συνολικά υπολογίζεται ότι υπήρχαν περίπου 400 πηγάδια στην ευρύτερη περιοχή του Σουλίου. Τα περισσότερα εντοπίζονταν γύρω από το κάστρο Κιάφας και κοντά στο Τζαβελλαίικο και τα υπόλοιπα σπίτια των θρυλικών οπλαρχηγών του 1821. Γι’ αυτό και η περιοχή ονομάζεται “Πηγάδια”.

“Ουσιαστικά τα πηγάδια ήταν στέρνες, καθώς εκεί συγκέντρωναν το νερό της βροχής“, εξηγεί ο πρόεδρος της ιστορικής κοινότητας Σαμονίδας, Ευθύμιος Τόκας.

Συνδέονταν μεταξύ τους υπογείως με κεραμικές σωληνώσεις ενώ γέμιζαν νερό από μία μεγάλη γούρνα, φυσική δεξαμενή νερού, που βρισκόταν σε ένα από τα ψηλότερα σημεία της περιοχής. Η φυσική δεξαμενή ήταν πλακόστρωτη και συνδεόταν με τα πηγάδια μέσω των κεραμικών σωλήνων.

“Αυτό το νερό ξεδιψούσε τους μαχητές και κράτησε στη ζωή τις οικογένειες κατά την διάρκεια της πολύχρονης πολιορκίας του Σουλίου από το στρατό του Αλή-Πασά και του γιού του Βελή”

Κάθε οικογένεια είχε το δικό της πηγάδι, το οποίο ήταν κατασκευασμένο από λιθάρια, σε κυκλικό σχήμα . Σύμφωνα με μαρτυρίες, όταν οι Τουρκαλβανοί του Αλή πασά πλησίασαν το Σούλι, οι αγωνιστές έριξαν ασβέστη και βρωμιές στα περισσότερα πηγάδια, ώστε να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους εχθρούς.

Σήμερα σώζονται μόλις σαράντα από τα ιστορικά πηγάδια. Χρόνιο αίτημα των κατοίκων είναι η συντήρηση και ανάδειξή τους ως μνημεία ιστορίας, πολιτισμού και αγώνα. Αποτελούν ιστορικά σύμβολα αντίστασης και μνημεία της ιστορίας του τόπου.