του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού
Η εικόνα που έχουμε για τους ανθρώπους στον Μεσαίωνα, και ιδιαίτερα για τους μοναχούς, είναι ότι επρόκειτο για ευσεβείς, αυστηρούς και αγέλαστους ανθρώπους.
Έτσι προκαλεί μεγάλη εντύπωση ότι υπάρχει μεγάλος αριθμός σκίτσων σε μεσαιωνικά βιβλία που παραπέμπουν στο σεξ και σε αισχρά αστεία.
Η “σύλληψη” του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Σε κάποιες περιπτώσεις τα σχέδια έχουν σχέση με το θέμα του βιβλίου.
Έτσι για παράδειγμα, στην ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου που ήταν πολύ δημοφιλής στο Μεσαίωνα υπήρχαν πολλά μυθικά στοιχεία. Ένα απ’ αυτά ήταν ότι η μητέρα του, Ολυμπιάδα, τον συνέλαβε αφού κοιμήθηκε με τον Φαραώ Νεκτανέμπο, που είχε μεταμορφωθεί σε δράκο.
“Η σύλληψη του Αλεξάνδρου”. Εικόνα σε μεσαιωνικό βιβλίο του 14ου αιώνα. Η Ολυμπιάδα κοιμάται με τον δράκο που είναι Φαραώ, ενώ ο Φίλιππος παρακολουθεί τη σκηνή από το παράθυρο μιας πόρτας. Πηγή: Wikipedia
Ο Φίλιππος υποτίθεται ότι όχι μόνο γνώριζε τι έκανε το «παράνομο» ζευγάρι, αλλά τους παρακολουθούσε με μεγάλο ενδιαφέρον. Έτσι, η εικόνα αυτή δικαιολογείται να υπάρχει σε βιβλίο για τον Μεγάλο Αλέξανδρο.
Επίσης, είναι λογικό να υπάρχουν σκίτσα γεννητικών οργάνων σε βιβλία που αναφέρονται σε ιατρικά ζητήματα.
“Αισχρά” σκίτσα
Όμως, στο περιθώριο των σελίδων πολλών μεσαιωνικών βιβλίων υπάρχουν σκίτσα που είναι άσχετα με τα θέματά τους. Συνήθως δείχνουν αστείες σκηνές που φθάνουν στα όρια της αισχρότητας ή παραπέμπουν ευθέως στο σεξ.
Έτσι υπάρχουν δέντρα με πέη, ζευγάρια που κάνουν σεξ, μοναχοί που πέρδονται και άλλα σχετικά.
Σκίτσο στο πάνω περιθώριο σελίδας βιβλίου του 13ου αιώνα που δείχνει ένα ζευγάρι να κάνει έρωτα ενώ ένα πουλί με μακρύ ράμφος επιτίθεται στον πρωκτό του άνδρα! Πηγή: Wikipedia
Είναι ενδιαφέρον ότι τέτοια σκίτσα απαντώνται ακόμη και σε θρησκευτικά βιβλία.
Τα περισσότερα «αισχρά» σκίτσα χρονολογούνται από τον 13ο μέχρι και τον 15ο αιώνα.
Με το χέρι
Αυτά όλα είναι δημιουργήματα των αντιγραφέων στα ευρωπαϊκά μοναστήρια, όπου ζούσαν οι μοναχοί. Πριν από την εφεύρεση της τυπογραφίας, στα μέσα του 15ου αιώνα, όλα τα βιβλία αντιγράφονταν με το χέρι.
Οι αντιγραφείς επίσης ζωγράφιζαν και τις εικόνες που συνόδευαν τα κείμενα μέσα στα βιβλία.
Σκίτσο μίας μοναχής που μαζεύει πέη από ένα “πεόδεντρο”. Το συγκεκριμένο είναι στο περιθώριο σελίδας θρησκευτικού βιβλίου του 14ου αιώνα. Έγινε από τον ίδιο καλλιτέχνη που έφτιαξε τις εικόνες του με τον Χριστό, την Παναγία και τους Αγίους! Πηγή: Wikipedia
Οι ίδιοι αυτοί αντιγραφείς προφανώς από βαρεμάρα σχεδίαζαν στο περιθώριο των σελίδων τα «αισχρά» σκίτσα.
Σ’ ένα θρησκευτικό βιβλίο του 14ου αιώνα υπάρχει ένα σκίτσο που δείχνει ένα γυμνό επίσκοπο και ένα γυμνό ηγούμενο να προσεύχονται αντικρυστά. Οι γραμμές πίσω από τον πρωκτό του ηγούμενου υποδηλώνουν ότι πέρδεται!
Οι μελετητές θεωρούν ότι οι δύο αυτές μορφές μάλλον ήταν οι προϊστάμενοι του μοναχού-αντιγραφέα και ότι έσπαγε πλάκα μαζί τους! Προφανώς ήταν σίγουρος ότι δεν θα έβλεπαν το βιβλίο και έτσι δεν ανακάλυπταν το σκίτσο τους. Η πρακτική αυτή θυμίζει τους σημερινούς μαθητές που για να κοροϊδέψουν τους δασκάλους τους, σε μία στιγμή βαρεμάρας μέσα στην τάξη κάνουν αστεία σκίτσα τους.
Πηγή: Wikipedia
Από τη θεματολογία των “αισχρών” σκίτσων στο περιθώριο των σελίδων των μεσαιωνικών βιβλίων φαίνεται καθαρά ότι οι μοναχοί – αντιγραφείς βιβλίων διέθεταν ιδιόμορφο χιούμορ και επίσης ότι σκέφτονταν το σεξ!
Διαβάστε ακόμα:
Η μεσαιωνική τουαλέτα είχε κάθισμα και βρισκόταν στους τελευταίους ορόφους των πύργων. Που κατέληγαν τα απόβλητα των ευγενών και πως αντιμετώπιζαν την δυσοσμία…
Οι 15 μεγαλύτεροι μύθοι για τον Μεσαίωνα: Δεν υπήρχε η πρώτη νύχτα του αφέντη, η ζώνη αγνότητας και ήξεραν ότι η Γη γυρίζει…
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr