Τα πρώτα φώτα σε δέντρο μπήκαν για λόγους δημοσίων σχέσεων του Έντισον. Απλά έτυχε να είναι Χριστούγεννα

Στις 22 Δεκεμβρίου 1882, το πρώτο χριστουγεννιάτικο δέντρο με λαμπιόνια έγινε πραγματικότητα από έναν συνεργάτη του Τόμας Έντισον.

Ο συνεργάτης λεγόταν Έντουαρντ Χίμπερντ Τζόνσον. Ο Τζόνσον γνώρισε τον Έντισον το 1871 και, μέσα σε λίγα χρόνια, έγινε ένας από τους πιο έμπιστους συνέταιρούς του. Διορίστηκε και αντιπρόεδρος στην «Εταιρεία Ηλεκτρικού Φωτός του Έντισον».

Πώς «γεννήθηκε» η ιδέα των χριστουγεννιάτικων φώτων

Κατά τη χριστουγεννιάτικη περίοδο του 1880, ο Έντισον κρέμασε σειρές ηλεκτρικών φώτων έξω από το εργαστήριό του στο Μένλο Παρκ του Νιου Τζέρσεϊ.

Ένα άρθρο στην εφημερίδα New York Times περιέγραφε μία επίσκεψη αξιωματούχων από την κυβέρνηση της Νέας Υόρκης στο εργαστήριο του Έντισον. Η διαδρομή από τον σιδηροδρομικό σταθμό μέχρι το κτήριο του Έντισον ήταν φωτισμένη με 290 λαμπτήρες.

Δεν φαίνεται από το άρθρο ότι ο Έντισον σκόπευε να συνδέσει τον φωτισμό με τη γιορτή των Χριστουγέννων. Ωστόσο, παρέθεσε ένα γιορτινό δείπνο για την αντιπροσωπεία από τη Νέα Υόρκη και τα φώτα ταίριαζαν με την εορταστική διάθεση.

Όπως διαβάζουμε στο περιοδικό Time, «ο Τζόνσον δεν εισήγαγε την ιδέα της χρήσης φωτός για τον εορτασμό των χριστουγεννιάτικων διακοπών.

Η παράδοση να κάνουμε τον χειμώνα γιορτινό, με το φως και τη θαλπωρή της φωτιάς είναι πολύ πιο παλιά από τον ηλεκτρισμό. Για πολλά χρόνια, όσοι είχαν την οικονομική δυνατότητα εξέφραζαν το χριστουγεννιάτικο πνεύμα τους με το να ανάβουν κεριά στα δέντρα».

Ωστόσο, αυτό εγκυμονούσε κινδύνους για πυρκαγιές, οι οποίες όντως συνέβησαν σε πολλά νοικοκυριά. Τότε ήρθε η ιδέα στον Έντουαρντ Τζόνσον να αντικαταστήσει τα κεριά με χρωματιστά λαμπιόνια.

Σχεδίασε 80 κόκκινους, λευκούς και μπλε λαμπτήρες σε σχήμα αχλαδιού σε ένα μονό καλώδιο. Στις 22 Δεκεμβρίου 1882, ο Τζόνσον κάλεσε δημοσιογράφους στο σπίτι του στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης ώστε να καλύψουν την πρώτη φωταγώγηση χριστουγεννιάτικου δέντρου στην ιστορία.

Ήταν ένα έξυπνο διαφημιστικό τέχνασμα για την εταιρεία του Έντισον και ένα μήνα αργότερα, το περιοδικό Electrical World χαρακτήρισε το δέντρο του Τζόνσον ως «το πιο όμορφο χριστουγεννιάτικο δέντρο στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Ο Τζόνσον απέκτησε πλέον τη φήμη του «πατέρα του ηλεκτρικά φωτισμένου χριστουγεννιάτικου δέντρου».

Αυτό που έκανε ακόμη πιο εντυπωσιακό το δέντρο ήταν ένα δυναμό που το έκανε να περιστρέφεται, όπως αναφέρει δημοσίευμα των New York Times:

«Ένα όμορφο και πρωτότυπο χριστουγεννιάτικο δέντρο έδειξε σε μερικούς φίλους ο κύριος Ε. Χ. Τζόνσον […] Το δέντρο φωτίστηκε με ηλεκτρισμό, και τα παιδιά δεν είχαν αντικρίσει ποτέ ένα πιο φωτεινό δέντρο ή ένα πιο πολύχρωμο […]

Ο κύριος Τζόνσον είχε τοποθετήσει ένα μικρό δυναμό Έντισον στα “πόδια” του δέντρου, το οποίο, περνώντας ρεύμα από το μεγάλο δυναμό στο κελάρι του σπιτιού, το μετέτρεψε σε κινητήρα. Μέσω αυτού του μοτέρ το δέντρο έγινε περιστρεφόμενο με μια σταθερή, ομαλή κίνηση».

Πέρασαν τέσσερις δεκαετίες για να γίνουν τα λαμπάκια δημοφιλή

Ενώ το δέντρο του Τζόνσον θεωρείτο θαύμα και η εταιρεία του Έντισον προσπάθησε να εμπορευτεί ηλεκτρικά χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, αυτά δεν έγιναν αμέσως δημοφιλή.

Ήταν πολύ δαπανηρά και απαιτούσαν τις υπηρεσίες ενός εκπαιδευμένου ηλεκτρολόγου. Όπως αναφέρει στο Time ο Τζον Χάνσεν, συλλέκτης χριστουγεννιάτικων αντικών, «ένα πρώιμο σετ οκτώ λαμπτήρων θα κόστιζε σε έναν αγοραστή περίπου μισθό μιας εβδομάδας ή περίπου 80 δολάρια σε σημερινά δολάρια».

Η χρήση μικρών κεριών, παρά τον εγγενή της κίνδυνο, παρέμεινε η δημοφιλής μέθοδος φωτισμού των οικιακών χριστουγεννιάτικων δέντρων μέχρι και τη δεκαετία του 1920, όταν και τα προσυναρμολογημένα φώτα της General Electric έγιναν πιο προσιτά και φθηνά. Στις αρχές του 20ού αιώνα ξεκίνησε και η παράδοση να υπάρχει δημόσιος φωτισμός δέντρων.

Ο μύθος του Άλμπερτ Σαντάκα

Ένας δημοφιλής θρύλος λέει ότι ένας έφηβος ονόματι Άλμπερτ Σαντάκα, αφού διάβασε για μια τραγική πυρκαγιά που προκλήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1917 από κεριά σε χριστουγεννιάτικο δέντρο, παρότρυνε την οικογένειά του, που ασχολείτο με καινοτομίες, να αρχίσει να κατασκευάζει φθηνές σειρές από φώτα.

Η οικογένεια Σαντάκα προσπάθησε να πουλήσει ηλεκτρικά χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, αλλά οι πωλήσεις ήταν πεσμένες στην αρχή. Ο Σαντάκα έγινε αργότερα επικεφαλής μιας εταιρείας φωτισμού αξίας εκατομμυρίων δολαρίων, λέει ο αστικός μύθος.

Με πληροφορίες από: ThoughtCo και Time

Πηγή εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: Youtube