Τα παρατσούκλια των ποδοσφαιριστών και η προέλευσή τους. Ο θρυλικός Μιζούρι, ο Στραβοσουγιάς, ο Ποδαράς και ο Μακαρόνα

Γράφει ο συνεργάτης μας, ιστορικός ερευνητής Στέφανος Μίλεσης

Το παρατσούκλι του Ανδρέα Μουράτη που όλοι τον αποκαλούσαν “Μιζούρι” (Μισούρι το σωστό) δίνοντάς του το όνομα του αμερικανικού θωρηκτού, στάθηκε το πιο δημοφιλές της μεταπολεμικής περιόδου.

Ο Ανδρέας ταυτίστηκε σε τέτοιο βαθμό με αυτό, ώστε πολλά παιδιά να τον γνωρίζουν ως παίκτη μόνο από το παρατσούκλι του!

Το αμερικανικό Θωρηκτό ΜΙΣΟΥΡΙ αμέσως μετά τον πόλεμο είχε πραγματοποιήσει επίσκεψη στα ανοικτά του Νέου Φαλήρου με χιλιάδες κόσμου να το επισκέπτεται. Ήταν γνωστό αφού σε αυτό υπογράφηκε η συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας.

Όμως πολλοί επισκέπτες εντυπωσιάστηκαν και από τις ζημιές που ήταν εμφανείς στο θωρηκτό, που είχαν προκληθεί από έναν Ιάπωνα Καμικάζι που είχε πέσει με το αεροπλάνο του, σε αποστολή αυτοκτονίας, πάνω στο πλοίο.

Την ίδια εποχή της επίσκεψης του “Μισούρι”, ο ποδοσφαιριστής Ανδρέας Μουράτης γύριζε στο γήπεδο του Φαλήρου το “Καραϊσκάκη” φασκιωμένος με γάζες λόγω τραυματισμού σε αγώνα. Τότε ένας φίλαθλος που τον θαύμαζε ταύτισε το χτυπημένο θωρηκτό Μισούρι με τον Μουράτη κι έτσι του έμεινε.

Ο κόσμος αργότερα μη γνωρίζοντας την προέλευση του προσωνύμιο θεώρησε λογική την ταύτιση αφού ο Μουράτης ήταν ισοπεδωτικός στο παιχνίδι του, σκληρός παίχτης, άφοβος σαν ένα Θωρηκτό!

Όμως ο πιτσιρίκος που στάθηκε “νονός” του είχε εμπνευστεί από το “τραυματισμένο” θωρηκτό που έμοιαζε με τον Ανδρέα Μουράτη…

Τα περισσότερα παρατσούκλια των ποδοσφαιριστών προέρχονταν από τους φιλάθλους επί χαρακτηριστικών γνωρισμάτων του ποδοσφαιριστή. Αυτό σήμαινε πως ο κόσμος γνώριζε πολλά για την ζωή και τις συνήθειες των ποδοσφαιριστών, αφού πολλά παρατσούκλια είχαν να κάνουν και με την προσωπική τους ζωή.

Άλλες φορές πάλι αρκούσε κάποιο χαρακτηριστικό της εξωτερικής τους εμφάνιση.

Τον Σπύρο Υφαντή επειδή έτρεχε γρήγορα, σα να κάλπαζε, τον φώναζαν “αλόγα”.

Όλα τα αδέλφια της οικογένειας Ανδριανόπουλου είχαν παρατσούκλια. Τον Λεωνίδα επειδή είχε στραβά πόδια τον φώναζαν “Στραβοσουγιά”, τον Βασίλη “Μπουλούκο”, τον Γιώργο “Ποδαρά”, τον Γιάννη “Δάσκαλο”.

Το παρατσούκλι του Γιώργου Ανδριανόπουλου ως “Ποδαρά” έχει διάφορες εκδοχές προέλευσης ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγεται κι αυτή. Καθώς έτρεχε τα πόδια του την κρίσιμη στιγμή του αγώνα χτυπούσαν την μπάλα η οποία έπαιρνε ύψος, χτυπούσε στο κεφάλι του παίκτη και κατέληγε στο τέρμα του αντιπάλου!

Τον Γιώργο Σίμο τον αποκαλούσαν “Μάγειρα” λόγω αυτού του επαγγέλματος που ασκούσε ο πατέρας του. Ήταν ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ και στη εποχή του λεγόταν πως οι Άγγλοι ήθελαν να τον μεταγράψουν σε δική τους ομάδα.

Γεννημένος το 1919 στα Βουρλά της Ιωνίας έφτασε το ’22 κι εγκαταστάθηκε στη Νέα Ιωνία. Αγωνιζόταν μια ζωή για την επιβίωση την δική του και της οικογένειάς του.

Ύστερα από περιπέτειες έπιασε εργασία στην ΟΥΛΕΝ, αλλά λόγω επαγγέλματος του πατέρα του δεν άργησε το “Μάγειρας” να του κολλήσει περισσότερο και από το όνομά του! Υπήρχαν καταχωρίσεις στις εφημερίδες εκείνης της περιόδου που τον αναγράφουν μόνο με το παρατσούκλι αντί του ονόματός του!

Τον Κώστα Πατηνιώτη του Εθνικού Πειραιώς τον φώναζαν “Ζαργάνα” λόγω του σωματότυπού του. Ήταν γεννημένος στο Νέο Φάληρο το 1926 και ήταν μηχανικός του Εμπορικού Ναυτικού, απόφοιτος του “Αρχιμήδη”.

Στον ίδιο ποδοσφαιριστή του είχαν κολλήσει και το παρατσούκλι “Τσίτα” από την θρυλική τσίτα του Ταρζάν, λόγω του ότι μπορούσε να πηδήσει ψηλά.

Τον Κώστα Χούμη του Εθνικού τον φώναζαν “Ρουμάνο” από την ιστορία που είχε δημιουργηθεί με τη μεταγραφή του σε ομάδα της Ρουμανίας που κατέληξε μέχρι και την “απαγωγή” του.

Τον Κώστα Νεστορίδη τον φώναζαν “Νέστορα” καθώς όχι μόνο το παρατσούκλι αυτό αποτελούσε τη βάση του επιθέτου του αλλά και από τη σύνεση και τις συμβουλές που έδινε στους συμπαίκτες του θυμίζοντας τον γνωστό συνετό Νέστορα των αρχαίων χρόνων.

Τον Ξενοφώντα Μαρκόπουλο της ΑΕΚ τον φώναζαν “Ξένο”, τον Θανάση Μπέμπη “Πινόκιο”, τον Μιχάλη Βουτσαρά “Τανάλια”, τον Γιώργο Σιδέρη “Φόντακα”, τον Ζάκκα τον αποκαλούσαν “κούκλο” επειδή πρόσεχε ιδιαίτερα την εμφάνισή του, τον Στέλιο Κουρουκλάτο τον τερματοφύλακα του Ολυμπιακού τον αποκαλούσαν “Βαβέλιο”.

Τον Τάσο Βασιλείου τον έλεγαν “Νονό” ύστερα από ένα επεισόδιο που συνέβη στην Θεσσαλονίκη.

Τον Βαγιακάκο του Ολυμπιακού τον φώναζαν “μόνο σου” από την τάση που είχε κατά την διάρκεια του αγώνα να φωνάζει στους συμπαίκτες του “μόνος σου… μόνος σου…” ώστε  να ολοκληρώσουν τη φάση μόνοι τους.

Τον Αντώνη Μηγιάκη του Παναθηναϊκού τον φώναζαν “ταξί” αλλά και “σιδηρόδρομο” επειδή κουβαλούσε μόνος του την μπάλα από τη μια άκρη του γηπέδου στην άλλη.

Ο τερματοφύλακας του Εθνικού Στάθης Μανταλώζης ήταν ο θρυλικός “αγριόγατος” λόγω των εκτινάξεων που πραγματοποιούσε.

Τον Φίλιππο Κουράντη που άρχισε τη σταδιοδρομία του στην ομάδα του Πειραϊκού Συνδέσμου και κατέληξε στον Ολυμπιακό αρχικά τον φώναζαν “σκοτώστρα” επειδή προκαλούσε συχνά τραυματισμό στους αντιπάλους του. Αργότερα όμως απέκτησε το προσωνύμιο “ψαλίδας” που τελικά επικράτησε του αρχικού.

Ως “Γιούρκας” έγινε γνωστός ο Γιούρκας Σεϊταρίδης, ο Πόντιος που από την Ρωσία εγκαταστάθηκε στον Κορυδαλλό. Υπήρξε ποδοσφαιριστής της Προοδευτικής και ελάχιστοι γνώριζαν το επίθετό του. Το “Γιούρκας” τους ήταν αρκετό όπως αρκετό ήταν και στους δημοσιογράφους που τον παρουσιάζαν!… Το όνομα “Γιούρκας” απέκτησε και επίθετο στη συνείδηση του κόσμου, όταν ο εγγονός του αναφερόμενου, ο Πειραιώτης Γιώργος Σεϊταρίδης κατέκτησε με την Εθνική Ομάδα το EURO 2004 στην Πορτογαλία.

Ο Νίκος Φιλίππου του Άρη ήταν ο “Σαρής” επειδή ήταν ξανθός.

Ο Βικελίδης ήταν το “Μακεδονικό τανκ” ενώ ο Ματθαίος Βιτάλης ήταν ο “Μαθιός”.

Τον Θεολόγο Συμεωνίδη του Ολυμπιακού τον φώναζαν “γέρο”, άγνωστο για ποιο λόγο.

Όμως και στις επόμενες δεκαετίες του 1970, ’80 και ’90 τα παρατσούκλια χαρακτήριζαν τους ποδοσφαιριστές σε μια εποχή που ακόμα οι ξένοι ήταν ελάχιστοι. Αυτές οι εποχές όμως αποτελούν μια άλλη ενότητα.