Τα παιδιά που έγιναν πρωτοσέλιδο και διαπομπεύτηκαν επειδή έκλεψαν ένα πουλί από το κλουβί του. Γιατί οι αρχές μέχρι τη δεκαετία του 80 φωτογράφιζαν και δημοσίευαν τα στοιχεία των ανηλίκων

Ηράκλειο Κρήτης 1980. Με ταμπέλες στο στήθος και με σημειωμένο έναν εντεκαψήφιο αριθμό, τέσσερις ανήλικοι φωτογραφήθηκαν και οι εικόνες τους δημοσιοποιήθηκαν στον Τύπο του 1980. Δεν είναι κρατούμενοι σε φυλακές υψίστης ασφαλείας, αλλά παιδιά που διαπομπεύθηκαν από τις αρχές ως σεσημασμένοι εγκληματίες.

Το “έγκλημα” των τεσσάρων παιδιών που συνελήφθησαν και διαπομπεύθηκαν στο Ηράκλειο Κρήτης ήταν ότι έκλεψαν ένα πουλί από το κλουβί του. Μια απροσεξία πάνω στο παιχνίδι μικρών παιδιών όχι μόνο τιμωρήθηκε, αλλά και αντιμετωπίστηκε με τον πιο σκληρό τρόπο από την Ασφάλεια. Οι αστυνομικοί προσήγαγαν στο τμήμα τους ανήλικους και τους συμπεριφέρθηκαν σαν να ήταν κοινοί εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου. Tους πήραν δαχτυλικά αποτυπώματα και τους φόρεσαν ταμπέλες στο στήθος στις οποίες αναγράφονταν όνομα – αριθμός. Έστησαν στον τοίχο τα μικρά παιδιά και ολοκλήρωσαν τη διαδικασία με τη φωτογράφησή τους.

Τα παιδιά συνελήφθησαν και χωρίς να έχουν καταδικαστεί,  έβλεπαν τους εαυτούς τους να ποζάρουν σαν κακοποιοί στις εφημερίδες. Το θέμα πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις όταν δημοσιοποιήθηκαν τα στοιχεία της ταυτότητάς τους.  Ωστόσο, οι δημοσιογράφοι έσπευσαν να καταδικάσουν αυτή την πολιτική και με δηκτικό τρόπο κατήγγειλαν τον εξευτελισμό των παιδιών από την Ασφάλεια. Ως “Ημέρες Νταχάου στην Κρήτη”, περιέγραφαν τις τακτικές και τον τρόπο που η αστυνομία χειρίστηκε ανήλικα παιδιά.

Η δημοσιοποίηση φωτογραφιών των παιδιών και η διαπόμπευσή τους καταδικάστηκε από ψυχιάτρους και εκπαιδευτικούς.

“Η μεταχείριση αυτή είναι άκρως αντιπαιδαγωγική και αντίκειται σε κάθε έννοια λογικής και θεραπευτικής αγωγής των παιδιών.”

Η διαπόμπευση ήταν συνηθισμένη πρακτική για τις διωκτικές αρχές στο παρελθόν. Για κάθε προσαγωγή για οποιοδήποτε παράπτωμα, η διαδικασία της διαπόμπευσης και της φωτογράφησης ακολουθούσε τον καθένα, χωρίς να εξαιρεί τα παιδιά. Η αστυνομία εξέδιδε δελτία τύπου για τις συλλήψεις και τις ποινικές διώξεις, τα οποία ο τύπος αναρτούσε στα μονόστηλα και τα δίστηλα των εφημερίδων. Ήταν το περίφημο “Αστυνομικό Δελτίο”.

H διαπόμπευση των “τεντιμπόηδων”

Οι εικόνες διαπόμπευσης στον Τύπο δεν αποτελούσαν καινούργιο φαινόμενο στην ελληνική κοινωνία. Θυμίζουν την αντιμετώπιση και τη διαπόμπευση των “τεντημπόηδων”, των νεαρών που θεωρούνταν επικίνδυνοι από την κυβέρνηση και γι’ αυτό εξευτελίζονταν δημοσίως. Πρωτοσέλιδα εφημερίδων δημοσίευσαν τις φωτογραφίες νεαρών ξυρισμένων, οι οποίοι περιφέρονταν διαπομπευμένοι στους δρόμους της Αθήνας. Από το 1958 ο νόμος 4000 της κυβέρνησης Καραμανλή προέβλεπε την παραδειγματική τιμωρία νεαρών οι οποίοι προέβαιναν σε πράξεις εξύβρισης.

Τις διαταγές του νόμου εφήρμοσε και εκμεταλλεύτηκε σε μεγάλο βαθμό η χούντα, διώκοντας νεαρούς που θεωρούσε αντικοινωνικούς και εχθρούς του καθεστώτος. Οι πρακτικές αυθαιρεσίας συνέχισαν και στα χρόνια της μεταπολίτευσης και μόλις την δεκαετία του 80 καταργήθηκε ο περίφημος νόμος 4000 περί τεντυμποϊσμού που έτυχε γενικής εφαρμογής τις δεκαετίες 60 και 70. Από τους ατίθασους νεαρούς των σφαιριστηρίων μέχρι τους οικοδόμους διαδηλωτές.

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”:Το κορίτσι του Άουσβιτς κοιτά τον φακό για τελευταία φορά. Λίγο πριν, την είχαν ξυλοκοπήσει επειδή δεν μιλούσε Γερμανικά. Η μαρτυρία του φωτογράφου για το τέλος του