Τα ορυχεία που εγκαταλείφθηκαν και μετατράπηκαν σε λίμνες. Δείτε από ψηλά το κρυφό υπερθέαμα της Εύβοιας (drone)

Στη βόρεια Εύβοια, υπάρχει ένα μέρος που η ανθρώπινη παρέμβαση σμίγει με την ικανότητα της φύσης να «επουλώνει» τις «πληγές» της, δημιουργώντας τοπία όμορφα και με εντυπωσιακές χρωματικές αντιθέσεις.

Ο λόγος για τις λεγόμενες «λίμνες ορυχείων», οι οποίες ονομάστηκαν έτσι, επειδή σχηματίστηκαν στα σημεία που για δεκαετίες λειτουργούσαν ορυχεία εξόρυξης λευκόλιθου. Μέχρι τότε, η περιοχή θύμιζε σεληνιακό τοπίο με μεγάλους κρατήρες.

Πρόκειται, συγκεκριμένα, για 14 λίμνες διαφόρων μεγεθών, οι οποίες καλύπτουν έκταση 1.000 στρεμμάτων και μοιράζονται γεωγραφικά σε δύο συμπλέγματα:

• Το ένα βρίσκεται στο Παρασκευόρεμα, στις ανατολικές ακτές του νησιού, ανάμεσα στα χωριά Μαντούδι και Προκόπι, σε κοντινή απόσταση από την επαρχιακή οδό Χαλκίδας – Αιδηψού
• Το άλλο εντοπίζεται στις βορειοανατολικές παρυφές του όρους Κανδήλι, μεταξύ των χωριών Τρούπι, Καλύβια και Σπαθάρι, ακολουθώντας την επαρχιακή οδό Προκοπίου – Κηρίνθου.

Σύμφωνα με το WWF, «οι λίμνες μπορούν να διακριθούν σε δύο γενικές κατηγορίες, οι οποίες διαφέρουν τόσο όσον αφορά στα υδρολογικά χαρακτηριστικά τους όσο και ως προς τη βλάστηση και την πανίδα που αναπτύσσεται σε αυτές.

Η πρώτη κατηγορία αφορά τις βαθιές λίμνες που δημιουργήθηκαν από εκσκαφές για την εξαγωγή του λευκόλιθου και η δεύτερη αφορά τα έλη, τα οποία δημιουργήθηκαν στους χώρους απόθεσης των υπολειμμάτων μετά την επεξεργασία του υλικού».

Οι περισσότερες λίμνες έχουν βάθος γύρω στα 70-80 μέτρα. Εκεί σταματούσε η εξορυκτική διαδικασία, καθώς εμφανιζόταν ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας.

Με τα χρόνια, τα ύδατα των λιμνών δημιούργησαν βιότοπους για διάφορα είδη χλωρίδας (αγριοκάλαμα, πικροδάφνες, πεύκα και πλατάνια) και πανίδας (ψάρια, αμφίβια, ερπετά, πτηνά και μικρά θηλαστικά).

Οι λίμνες ορυχείων είναι αναμφίβολα ένα εντυπωσιακό φυσικό αξιοθέατο, λίγες ώρες μακριά από την Αθήνα, το οποίο αξίζει κανείς να επισκεφθεί και επιβάλλεται να προστατευτεί.

Μπορείτε να πάρετε μία «γεύση» τους στο παρακάτω βίντεο drone του συνεργάτη μας, Μαρίνου Χαραλαμπόπουλου (Travel Inspiration):

Το ζήτημα της αξιοποίησης

Σύμφωνα με την αρχαιολόγο, Αγγελική Χρυσάνθη, που πραγματοποίησε πριν χρόνια έρευνα στην περιοχή, η βιομηχανική δραστηριότητα ήταν σχεδόν αδιάκοπη από τα τέλη του 19ου αιώνα και κορυφώθηκε από τη δεκαετία του 1960 έως εκείνη του ’80, όταν ο κλάδος της εξόρυξης λευκόλιθου απέκτησε ισχυρούς ανταγωνιστές από την Τουρκία και την Κίνα.

Στο Παρασκευόρεμα στέκουν μέχρι σήμερα ερειπωμένες και συνεπώς αναξιοποίητες οι κτηριακές εγκαταστάσεις των μεταλλείων.

Σύμφωνα με την κ. Χρυσάνθη, «θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από ιδιώτες σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και με βάση ένα ευρύτερο μοντέλο διαχείρισης και ανάδειξης της ιστορίας και του φυσικού πλούτου της περιοχής, να αποτελέσουν ένα επισκέψιμο πολυθεματικό πάρκο».

Κι άλλοι ειδικοί, από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους, έχουν ταχθεί υπέρ της ανάδειξης των λιμνών ορυχείων, σε πρώτη φάση με την τοποθέτηση βασικών υποδομών ήπιας χρήσης και μικρού κόστους,  οι οποίες θα διευκολύνουν τους επισκέπτες, όπως πληροφοριακές πινακίδες, παγκάκια και κιόσκια.

Την πρόθεσή της για την αξιοποίηση των λιμνών στο πλαίσιο προγραμμάτων εκπαιδευτικού τουρισμού, τα οποία θα «δώσουν ζωή» στη Βόρεια Εύβοια 12 μήνες το χρόνο κι όχι μόνο το καλοκαίρι, έχει εκφράσει και η δημοτική αρχή.

Με πληροφορίες από: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Το Βήμα και WWF

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Μαρίνος Χαραλαμπόπουλος (Travel Inspiration)