Πρωί 10ης Ιανουαρίου 1935. Ένας πολύ δυνατός βόμβος συντάραξε τους κατοίκους της Λυκόβρυσης. Ήταν ένα αεροσκάφος τύπου Armstrong – Whitworth “Atlas”, το οποίο κατέπεσε και καταστράφηκε ολοσχερώς.
Ο χειριστής του, ανθυποσμηναγός Ράλλης Κιουρτσής, σκοτώθηκε ακαριαία.
Ήταν μόλις 23 ετών και από τους πρώτους αποφοίτους της Σχολής Ικάρων, που εκείνη την εποχή ονομαζόταν Σχολή Αεροπορίας (Σ.Α.). Εκτελούσε ακροβατικό ελιγμό με το “Atlas” κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης.
Προσπαθούσε να οριζοντιώσει το αεροσκάφος φουλάροντας τη μηχανή, αλλά δεν τα κατάφερε. Το “Atlas” συνετρίβη με ιλιγγιώδη ταχύτητα στο έδαφος.
Ο Ράλλης Κιουρτσής, ο ανθυποσμηναγός που σκοτώθηκε στη Λυκόβρυση τον Ιανουάριο του 1935. Πηγή εικόνας: Πανελλήνιος Σύλλογος Οικογενειών Πεσόντων Αεροπόρων (ΠΑ.Σ.ΟΙ.Π.Α.)
Δεκάδες κάτοικοι της Λυκόβρυσης και των όμορων περιοχών έσπευσαν στο σημείο του δυστυχήματος. Αντίκρισαν τα συντρίμμια και εντόπισαν το διαμελισμένο πτώμα του νεαρού “Ίκαρου” σε απόσταση πολλών μέτρων. Υπολείμματα του αεροπλάνου περισυνελλέγησαν σε ακτίνα 100 μέτρων.
Δεκάδες κάτοικοι της Λυκόβρυσης και των όμορων περιοχών έσπευσαν στο σημείο του δυστυχήματος και αντίκρισαν τα συντρίμμια του αεροσκάφους. Πηγή εικόνας: εφημερίδα “Βραδυνή”
Το δυστύχημα της Λυκόβρυσης συγκλόνισε την κοινή γνώμη και έγινε πρώτη είδηση στον Τύπο της εποχής. Η εφημερίδα “Ακρόπολις” έκανε λόγο για “ένα από τα φρικιαστικώτερα αεροπορικά δυστυχήματα των τελευταίων χρόνων” και χαρακτήρισε τα αεροσκάφη τύπου Atlas ως “σκοτώστρες“.
Η σορός του αεροπόρου Ράλλη Κιουρτσή βρέθηκε φρικτά διαμελισμένη στη Λυκόβρυση Αττικής. Πηγή εικόνων: εφημερίδα “Ακρόπολις”
Πώς έγινε το δυστύχημα
Το αεροσκάφος τύπου Atlas απογειώθηκε περίπου στις 8 το πρωί από το αεροδρόμιο του Τατοΐου για εκπαιδευτική πτήση. Γύρω στις 08:45, το “Atlas” πετούσε πάνω από τη Λυκόβρυση σε ύψος μεγαλύτερο των 700 μέτρων. Ο ουρανός ήταν γεμάτος σύννεφα και η ορατότητα περιορισμένη λόγω ομίχλης.
Δύο αυτόπτες μάρτυρες υποστήριξαν ότι είδαν το αεροσκάφος του Κιουρτσή να πέφτει με μεγάλη ταχύτητα και να “σφυρίζει” πάνω από τα κεφάλια τους: “Στα διακόσια μέτρα, είδαμε να σπάζει η μία του φτερούγα και να πετιέται μακρυά. Ο αεροπόρος ήταν στην θέση του με το κεφάλι κάτω!“.
“Το αεροπλάνον έπαυσε να έχη οριζόντιαν θέσιν και εστράφη με την έλικά του προς την γην, προς την οποίαν ήρχισε να κατέρχεται περιδινούμενον με αφάνταστον ταχύτητα“, διαβάζουμε σε δημοσίευμα της εποχής.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το αεροσκάφος δημιούργησε ένα βαθύ λάκκο στο σημείο της συντριβής.
Η κηδεία του Ράλλη Κιουρτσή πραγματοποιήθηκε δημοσία δαπάνη την επομένη του δυστυχήματος, στη Μητρόπολη Αθηνών, παρουσία εκατοντάδων συναδέλφων του.
Πηγή εικόνας: εφημερίδα “Εστία”
Από την πολιτική ηγεσία, το “παρών” έδωσαν ο πρωθυπουργός Παναγής Τσαλδάρης, ο υπουργός Ναυτικών και ο υφυπουργός Αεροπορίας. Στο παρακάτω στιγμιότυπο, απεικονίζεται ο Τσαλδάρης την ώρα που εκφράζει τα συλλυπητήριά του στη μαυροφορεμένη μητέρα του Ράλλη Κιουρτσή.
Όπως έγραψε η εφημερίδα “Αθηναϊκά Νέα“, “το μέλλον δια τον Κιουρτσήν προοιωνίζετο λαμπρόν, η ειμαρμένη όμως το διέκοψε κατά τρόπον τραγικόν“.
Ο πρωθυπουργός Παναγής Τσαλδάρης συλλυπείται τη μητέρα του ανθυποσμηνάγου, Ράλλη Κιουρτσή. Πηγή εικόνας: εφημερίδα “Ακρόπολις”
Τα ελαττωματικά “Atlas”
Μετά από διαταγή του τότε Υπουργείου Αεροπορίας, συστάθηκε επιτροπή εμπειρογνωμόνων, για να διερευνήσουν τα αίτια του δυστυχήματος. Το πόρισμα που εκδόθηκε ανέφερε πως το αεροσκάφος απέκτησε εξαιρετικά υψηλή ταχύτητα καθόδου και δεν ήταν δυνατό να αλλάξει πορεία, πιθανότατα εξαιτίας μηχανικής βλάβης.
Τα αεροπλάνα Atlas κατασκευάστηκαν ώστε να είναι διθέσια, εμπροσθοβαρή κι άνευ πολεμικής αξίας. Η Σχολή Ικάρων τα χρησιμοποιούσε μόνο για εκπαιδευτικές ασκήσεις. Θεωρούνταν, όμως, ακατάλληλα για πολλές ακροβασίες και, ως εκ τούτου, δεν αποκλείεται ο ενθουσιώδης Κιουρτσής να υπερεκτίμησε τις δυνατότητες του αεροσκάφους και τις προσωπικές ικανότητές του.
Σύμφωνα με τον Τύπο, “επειδή τα “Άτλας” ήτο αδύνατον να πετάξουν με ισορροπίαν, είχεν αποφασισθή και έτσι γίνεται, να τοποθετούνται δύο ή και τρεις σάκκοι με βαρίδια εις το οπίσθιον μέρος του αεροσκάφους“.
Η επιτροπή προσπάθησε να εξακριβώσει αν είχε ληφθεί το μέτρο της τοποθέτησης των σάκων στο “Atlas” που χειριζόταν ο Κιουρτσής. Εντοπίστηκε ένας σάκος κάτω από τα ερείπια, αλλά δεν βρέθηκε τουλάχιστον ένας ακόμη που θα βοηθούσε το αεροπλάνο να εξισορροπήσει.
Ο τύπος της εποχής έγραψε ότι υπήρχαν κι άλλα περιστατικά, κατά τα οποία τα αεροσκάφη τύπου Atlas αποδείχθηκαν ελαττωματικά.
Σε μία περίπτωση το 1933, ένα “Atlas” με δύο επιβαίνοντες διαλύθηκε στον αέρα, αλλά οι τελευταίοι γλίτωσαν το θάνατο, επειδή χρησιμοποίησαν αλεξίπτωτα.
Με αφορμή το αεροπορικό δυστύχημα στη Λυκόβρυση, ο Τύπος σχολίασε έντονα την ελαττωματικότητα των αεροσκαφών τύπου Atlas. Πηγή εικόνας: Flickr
Ένα σύντομο ιστορικό
Το “Atlas” ήταν μονοκινητήριο και διπλάνο αεροσκάφος, σχεδιασμένο και κατασκευασμένο από τη βρετανική Armstrong Whitworth Aircraft. Υπηρέτησε ως αεροσκάφος στρατιωτικής συνεργασίας με τη Βρετανική Βασιλική Αεροπορία (RAF) τις δεκαετίες του 1920 και του 1930.
Παρόλο που οι επιδόσεις του ήταν γενικά καλές, το πρωτότυπο δεν μπορούσε να εκτελέσει κλειστές στροφές. Αυτό οδήγησε στον επανασχεδιασμό του.
Στις δοκιμές αποδείχθηκε ότι το “Atlas” είχε χάσει τα καλά πτητικά χαρακτηριστικά του, παρουσιάζοντας επικίνδυνα χαρακτηριστικά απώλειας στήριξης. Όμως το “Atlas” είχε ήδη παραγγελθεί και μετά από μία σειρά ατυχημάτων τροποποιήθηκε με την τοποθέτηση αυτόματων πτερυγίων στο χείλος των πτερύγων (slats) και αυξημένη οπισθόκλιση των πτερύγων, βελτιώνοντας τα πτητικά του χαρακτηριστικά.
Αεροσκάφος τύπου Armstrong Whitworth “Atlas”. Πηγή εικόνας: The Flight magazine archive from Flightglobal/Wikipedia
Σύμφωνα με την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, δύο Armstrong – Whitworth “Atlas” παραγγέλθηκαν από το Ναυτικό Αεροπορικό Σώμα (ΝΑΣ) το 1928 και αφίχθησαν στην Ελλάδα το 1929. Επίσης, άλλα 10 τέτοια αεροσκάφη κατασκευάστηκαν στο Εργοστάσιο Αεροπλάνων Φαλήρου, μετέπειτα γνωστό ως Κρατικό Εργοστάσιο Αεροσκαφών (ΚΕΑ).
Σε μια προσπάθεια μείωσης του κόστους, τα ελληνικά “Atlas” είχαν αρκετές διαφορές από τα αγγλικά. Η δομή των πτερύγων ήταν ξύλινη και τα slats απουσίαζαν. Οι κινητήρες Jaguar είχαν τροποποιηθεί με κιβώτιο υποπολλαπλασιασμού των στροφών και μεγαλύτερες έλικες.
Τα ελληνικά “Atlas” έφεραν κωδικούς Μ101 έως Μ112 και ήταν βαμμένα ολόκληρα με χρώμα αλουμινίου και εθνόσημα στις πτέρυγες και το κάθετο σταθερό. Όσο τα αεροσκάφη ανήκαν στο ΝΑΣ, είχαν ως διακριτικό μία μικρή άγκυρα στο πηδάλιο διεύθυνσης.
Τα “Atlas” αποσύρθηκαν το 1938, τρία χρόνια μετά το αεροπορικό της Λυκόβρυσης και ένα χρόνο πριν την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: εφημερίδα “Ακρόπολις”
Ειδήσεις σήμερα:
- «Κίνημα Δημοκρατίας», το όνομα του νέου κόμματος Κασσελάκη. Live η ιδρυτική διακήρυξη
- Λίβανος. Η στιγμή που ισοπεδώνεται με πέντε πυραύλους μια οκταώροφη πολυκατοικία. Τέσσερις νεκροί (βίντεο)
- Απαγορευτικό απόπλου λόγω ισχυρών ανέμων.Τα δρομολόγια που δεν εκτελούνται. Πτώσεις δέντρων και στα Τρίκαλα
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr